Tren gelir hoş gelir

Onlara vefasızlık ettiğimiz ortada. Eğer, yurdun ‘‘demirağlarla örülen’’ günlerindeki gibi gözde olsaydılar, bugün reytingleri çok daha yüksekti. Güvenilir, rahat ve ekonomik olmalarına karşılık 1950'lerden itibaren ihmal edildiler. Fazla rağbet görmemelerinin çok açık nedenleri var.

Ne çoğalan nüfusa ne de hıza ihtiyacı olan günün şartlarına uyabilecek durumdalar. Mesela, TCDD verilerine göre Türkiye'de her 100 kilometrekareye bir kilometre demiryolu düşerken bu rakam Avrupa Birliği ülkelerinde 5.7, Japonya'da 5.4 kilometre. TCDD verileri, onların terkedilmişliğini de gösteriyor: Treni, Türkiye'de yılda 104 milyon kişi kullanırken, bu sayı Almanya'da 1 milyar 334 bin kişi. Tam 12 misli!

Haydarpaşa Garı'ndan hareket edip 40 saatlik yolculukla Kurtalan'a giden Güney Ekspresi'nin en az 20-30 yıllık eprimiş vagonları da tablonun bir başka ayrıntısı.

Trenlerin durumuna katlanamayan demiryolcu Hilmi Çamurdan'ın protestosu da bu yüzden değil miydi? Demiryollarına önem verilmediğine dikkat çekmek için Edirne-Adana güzergahındaki raylar üstünde yürüdü de yürüdü...

Ama Tren'i terketmeyen, O'na vefasını her daim gösteren müdavimleri de var. Belki de onlar sayesinde, geleceğine umut beslemek.

TATİL MEKANI

Treni özellikle Ankara ve İstanbul arasında aileler, iş için seyahat edenler, öğrenciler çoğunlukla kullanıyor. Bu tercihte, sözü edilen hattaki vagonların konforu, hızı ve yolcuya sunulan servis de büyük etken. Hergün karşılıklı olarak İstanbul ve Ankara'dan saat 22:30 da kalkan trenler, sabah 08.00 sularında gidecekleri gara varıyor. Hele yataklı olması, yolculuğu kolaylaştırıyor da. Bu özellikleri O'nu ulaşım aracı yapmaktan çıkarıp, tatil mekanı

haline de getiriyor. Cuma akşamı bindiğiniz trenle cumartesi akşamı ya da pazartesi sabahı dönme imkanı, kısa tatiller için cazip kılıyor O'nu...

Uykuya dalan uzun ömründe böyle kıpırtılar sadece İstanbul-Ankara hattından ibaret değil. Demiryolu yetkililerinin verdikleri bilgilerle, Eskişehir ekspresinden de haberdar oluyoruz. Bu trenin de dört pulman, bir tane de yemekli vagonu var. Modern klima sistemi de yolcuları memnun etmek üzere seçilmiş. Yetkililer Burdur-Isparta arasında dört çift tren, Eskişehir-Kütahya arasında da bir tane rayotobüs'ün hizmete gireceğini müjdeliyorlar.

Yolculuklarda olduğumuz bu bayram günlerinde tren müdavimlerine kulak versek, unuttuğumuz o eski dostun yenilenme ve değişme çabalarını, O'nu kullanarak desteklesek fena mı olur?

KAPTAN

Yanlarına gidip ‘‘Sizin de işiniz zor abi’’ demeniz biraz zor. Özel izin olmadan yanlarına adım atmanız imkansız. Mehmet Çokar 13 yıllık makinist. Sorularımızı cevaplandırırken bir an bile gözünü yoldan ayırmıyor. Ne var yolda, diye bakıyorum, önümüz bozkırda uzanan iki çelik ray... Trafik yok ama ya tren yoluna birşey çıkarsa. Ya da tren raydan çıkarsa!

HOSTES

Yolculuğunuzun herhangi bir anında, biletinizi soruyor. Ya da yolculuğunuz sırasında almak istediğiniz hizmet için onları çağırıyorsunuz. Yatağın hazırlanmasından kahvaltı için uyandırılmanıza kadar rahatınız için görev başındalar kondüktörler.

MÜDAVİMLER BULUŞUYOR

Yataklı tren kimilerinde artık alışkanlık olmuş; bunu yolcuların tren personeliyle olan ilişkilerinden anlıyorsunuz, trenin restoranında artık onların mezeleri sormadan hazırlanıp getiriliyor. Müdavimlerin çoğu da birbirlerini tanıyor. Tren kalktıktan sonra teker teker gelip yemekli vagonda buluşuluyor; kimi rakı içiyor, kimi çay. Çoğu iş seyahatlerinde kullanıyor treni. Aileler ve çocukluların da tercihi...

MANZARALI YEMEK

Yemekli vagonda mezeden ızgara çeşitlerine kadar herşeyi bulmak mümkün. Restoran, tren kalkmadan yarım saat önce açılıyor. Yol boyunca yanınınızdan denizin görüntüsü akıp gidiyor. İsterseniz camlara parmağınızla adınızı yazın, Ankara-İstanbul gitsin gelsin. Kahvaltı için de kullanabiliyorsunuz restoranı. Bir şehre sabah çayınızı içerek girmek, orası neresi olursa olsun güzel.

YATAK ODANIZ HAZIR

Yolculuğun istediğiniz bir anında yataklarınızı hazırlatabilirsiniz. Bunu sadece kondüktöre söylemeniz yeterli. Odalarda havalandırma aracı son derece iyi çalışıyor. Ancak havalandırmayı kontrol etmeden sakın yatmayın Çarşaflar ve havlular son derece temiz kompartımanlarda bir de küçük lavabo var.

İYİ SEÇİM

Kısa tatiller, haftasonu kaçamakları için tren çok iyi bir seçim. Raylardan çıkan tıkırtıların eşliğinde romantik bir akşam yemeği yiyebilir, kahvenizi de kompartıma-nınızda içebilirsiniz.