Travma çoÄŸul kiÅŸiliÄŸe yol açıyor

Çocuklukta yaÅŸanan travmalar yetiÅŸkinlikte çoÄŸul kiÅŸiliÄŸe yol açabiliyor. Cinsel taciz, tecavüz, ilgisizlik gibi olumsuzlukları yaÅŸadığını kabullenememek, farklı bir kiÅŸiliÄŸe bürünmeyi beraberinde getirebiliyor. Ãœstelik, bu hastalık ÅŸizofreni kadar yaygın. Ä°stanbul Ãœniversitesi Ä°stanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Ä°lhan Yargıç, çocukluk çağında yaÅŸanan ruhsal travmaların ''çoÄŸul kiÅŸilik bozukluklarına'' yol açtığını bildirdi.Yaklaşık 8 yıldır ''çoÄŸul kiÅŸilik bozuklukları'' tedavisiyle uÄŸraÅŸan Doç. Dr. Yargıç, bu tür durumlarda kiÅŸinin farklı zamanlarda farklı kimliklere büründüğünü söyledi.Hastaların genelde bayılma, depresyon, sürekli korku yaÅŸama, uyku bozukluÄŸu ya da yaygın bedensel ÅŸikayetlerle baÅŸvuruda bulunduÄŸunu anlatan Doç. Dr. Yargıç, vakaların bir kısmına yanlış, bir kısmına da eÅŸlik eden bozuklukların tanısının konulduÄŸunu ifade etti.Doç. Dr. Yargıç, ''Bu rahatsızlığın temelinde çocukluk çağında yaÅŸanan ruhsal travmalar yatıyor. Aşırı dayak yeme, cinsel tacize uÄŸrama, sürekli hakaret ve aÅŸağılanma yaÅŸama ya da ÅŸiddetli ihmal edilme gibi...'' dedi. ÇocuÄŸun bunları yaÅŸadığı ortamdan kaçma ya da deÄŸiÅŸtirme ÅŸansı bulunmadığına iÅŸaret eden Doç. Dr. Yargıç, şöyle devam etti:''Ortamda yaÅŸamanın yolu, ortamdaki kötü ve iyi ÅŸeyleri ayırmak,  kötü ÅŸeyleri yaÅŸayan sanki kendisi deÄŸilmiÅŸ gibi düşünmek. Bir tür savunma yolu. Dolayısıyla o insan bir yandan feci bir ÅŸekide dayak yerken, cinsel tacize uÄŸrarken, bir saat sonra da hiçbir ÅŸey yokmuÅŸ gibi davranmak zorunda. Bunun yapmanın yolu da, o iyi ve kötüyü zihninde birbirinden ayrı tutmak. Çevrelerindeki insanları ayırdıkları gibi kendilerini de ayırırlar. Tacize uÄŸrayan 'ben var', bir de 'tacize uÄŸramayan ben' var. Böyle iki tane de kalmıyor. KiÅŸide o travmanın çeÅŸitli parçalarını yaÅŸayan farklı farklı kimlikler oluÅŸuyor.''HOLLYWOOD FÄ°LMLERÄ°NDEKÄ° GÄ°BÄ°...''Travmanın ÅŸiddetine baÄŸlı olarak bir kiÅŸide günlük hayatta ortalama 3-4 kimlik ortaya çıkabiliyor'' diyen Doç. Dr. Yargıç, ÅŸunları kaydetti:''ÖrneÄŸin cinsel tacize uÄŸradığından dolayı erkeklerden ve cinsellikten nefret eden, tiksinen bir kiÅŸi, farklı bir kimliÄŸe büründüğünde erkekleri baÅŸtan çıkaran bir kiÅŸiliÄŸe dönüşüyor. Hollywood filmlerindeki gibi gerçekten uç vakalarımız var. Bir kiÅŸiliÄŸinin fahiÅŸelik yaptığına iliÅŸkin ipuçları elde ettiÄŸim  hastam vardı. Ancak bunların büyük çoÄŸunluÄŸu normal insanlar. Uç yaÅŸantıları yok. Bir ev hanımı kendinden geçiyor. O sırada hiç yapmadığı ÅŸekilde eÅŸine bağırıp çağırıyor, saldırgan davranışlarda bulunuyor. Bu durum geçince yine eski haline geliyor. Ya da dolabında yemek buluyor, ancak bunu ne zaman yaptığını hatırlamıyor. Veya kendini bir an sokakta bir yere giderken buluyor.''Bunların akıl hastası olmadığını vurgulayan Doç. Dr. Yargıç, ''BaÅŸvuran hastaların 10'da 9'u kadınlar'' dedi.ÇOÄžUL KİŞİLÄ°K ŞİZOFRENÄ° KADAR SIKBu hastaların çok yalan söylediklerine, davranışlarında hızlı deÄŸiÅŸiklikler olduÄŸuna ve hafızalarında büyük boÅŸluklar bulunduÄŸuna dikkat çeken Doç. Dr. Yargıç, sözlerini şöyle sürdürdü:''Kimlikler bazen içinde bulunulan topluma göre cin, ÅŸeytan ya da uzaylı gibi ÅŸekiller alabiliyor. ÇocukluÄŸundan itibaren hep cin, ÅŸeytan hikayaleri duyan çocuk, kafasının içinde bir ses duyduÄŸunda ya da kolu hareket ediyor, ama bir güç onu hareket ettiriyormuÅŸ gibi hissettiÄŸinde bunu 'benim içime herhalde cin ya da ÅŸeytan girdi' diye yorumlayabiliyor. Ve farkında olmadan da içindeki diÄŸer kimliÄŸi oluÅŸturmuÅŸ oluyor. O yüzden bazı farklı kimlikler 'ben cinim, onun içine girdim' diye çıkabiliyor.''Farklı kimliklerin genelde sıkıntılı, stresli ortamlarda ortaya çıktığını belirten Doç. Dr. Yargıç, tedavinin ÅŸart olduÄŸunu ve sadece psikoterapi uygulandığını bildirdi.Kendilerine gelen vakaların yüzde 60'ında cinsel taciz yaÅŸandığınıtespit ettiklerini anlatan Doç. Dr. Yargıç,  ''ÇoÄŸul kiÅŸilik ÅŸizofrenikadar sık, ama yeterince fark edilip yakalanamıyor. Genel olarak psikiyatri servislerine yatırılmış hastaların yüzde 5'nde çoÄŸul kiÅŸilik görülüyor'' diye konuÅŸtu. Â