Töre tetikçisi: Kimseyi öldürmek istemiyorum

Açıköğretim Fakültesi İşletme Bölümü 1. sınıf öğrencis F.A. (ismi bizde saklı) İstanbul’da geceleri bir restoranda çalışarak hayatını kazanıyor. Gündüzleri ise dersaneye giderek tekrar üniversite imtihanına girmeye hazırlanan F.A.’nın hayallerini hukuk fakültesi süslüyor. Ancak F.A.’nın hayali, memleketinden gelen bir haberle yıkıldı.

F.A’nın ablası A.A. 21 Mart Pazar gecesi saat 23.00’de, daha önce kendisini isteyen kapı komşusu Mehmet Doğan ve 5 arkadaşı tarafından kaçırıldı. Toplanan aile büyükleri konunun namus meselesi olduğunu belirterek Mehmet Doğan’ın öldürülmesine karar verdi. Ait olduğu yörenin kanlı töresini yerine getirmek ise kardeş olarak F.A’ya düştü. Hukuk okumak isteyen 21 yaşındaki F.A, komşusu ve gerekirse ablasını öldürmek için Derik’e çağrıldı.

BİZ BULMADAN YETKİLİLER BULSUN

Cinayete alet olmak istemeyen F.A Derik’e gider gitmez okumak istediği ‘hukuk’ yolunu seçerek hemen savcılığa başvurdu. Mehmet Doğan’ı şikayet eden F.A, böylece polisin Mehmet Doğan’ı daha önce bulmasını sağlayarak ablasını geri getirip kan dökülesini engeleyebilecekti. Ancak bu plan da tutmadı. Savcı ‘Yerlerini tespit edip gelin’ diyerek F.A’yı gönderdi.

Cinayete doğru sürüklendiğini belirten F.A, ‘Biz bulmadan yetkililer bulsun istedim. Biz bulursak kan dökülecek. Ya ben onları öldürücem ya da onlar beni öldürücek. Mehmet Doğan’ın ailesi nerede olduklarını biliyor. Sürekli yer değiştirdiklerini öğreniyoruz. Bir kez ablam evi aramış ve beni kurtarın demiş. Zorla kaçırıldığı için gittikleri köyde kimse onları evinde tutmuyor’ dedi.

ABLAMIN İNTİHARI İÇİN DUA EDİYORUM

Aile büyüklerinin Pazar gününe kadar süre tanıdığını vurgulayan F.A şunları söyledi:

‘Ablamı geri getirmezlerse, amcamın oğlu B.A. ile birlikte Pazartesi Mardin’e gideceğiz. Onları bulup namusumuzu temizlememiz gerekecek. Yetkililere sesleniyorum, bize yardım etsinler. Bu vahşete ortak olup cezaevine girmek istemiyoruz. Ama törenin gerektirdiğini yapmak zorunda kalabilirim. Aksi takdirde bir daha o toplumun içine giremeyiz ve büyüklerimizin yüzüne bakamayız. Yeni bir töre cinayetinin yaşanmaması için devletin onları bulup ablamı bize teslim etmesi ya da ablamın onların elinde iken bir yolunu bulup intihar etmesi gerekir. Ablamı öldürmemek için intihar etmesi için dua ediyorum. Eğitimimi sürdürmek, hapse girmemek için tek şansım bu.’

Töre ne diyor?

Kız teslim edilirse

Zorla kaçırılan kız eğer ilişkiye girmeden teslim edilirse namusa leke gelmediği için kıza dokunulmuyor. Eğer ilişki olmuşsa kaçıran taraf affedilmiyor ve kız tarafı namusun temizlenmesi adına kaçıranı öldürüyor. Kız ise ya akrabalarının yanına gönderiliyor ya da intihara zorlanıyor.

Kız teslim edilmezse

Kaçırılan kız ailesine teslim edilmez ve ilişki yaşanmışsa, kaçınılmaz son oluyor. Bu durumda namus lekelenmiş oluyor. Kız tarafı kaçıranı veya ailesinden birini öldürüyor. Kızın öldürülme ihtimali de yükseliyor. Eğer ilişki yaşanmamışsa namus lekelenmediği için kıza sahip çıkılıyor.

Tecavüze uğramışsa

Töreye göre tecavüze uğrayan kızın sonu mutlak ölüm. Kız ya intihar edecek ya da bir yakını (genelde kardeş) tarafından öldürülür. Tecavüz eden belli ise o da öldürülür.

Kendi isteği ile kaçtıysa

Eğer kız kendi isteğiyle ailesinin istemediği birine kaçtıysa, bazı yerlerde kız evlatlıktan reddedilirken, bazı yerlerde de öldürülüyor.

İlişki

Yasak ilişkiye giren kızın da sonu ölüm olur.