Güncelleme Tarihi:
Belediye Başkan adayları 63 sivil toplum kuruluşuyla bir ‘‘kent sözleşmesi’’ imzalamaya başladı. Dün CHP adayı Adnan Polat, ÖDP adayı Vicdan Baykara ve LDP adayı Ayşe Kızılözlü sözleşmeyi Pera Palas Oteli'nde imzaladı. Daha sonra ANAP adayı Ali Talip Özdemir imzasını attığını açıkladı. DSP adayı Zekeriya Temizel de imzalayacağını bildirdi. Belediye Başkanı ve adayı FP'li Ali Müfit Gürtuna da sözleşmeyi inceliyor.
Çalışmaları aylardır süren sivil toplum kuruluşlarıyla (STK) Büyükşehir Başkan adayları arasında imzalanacak 'toplumsal sözleşme'nin son aşamasına gelindi.
Dün, sözleşmeye imza atacak adaylar Pera Palas Oteli'ne davet edildi. Toplantıya 63 STK temsilcisinin yanı sıra Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) adayı Vicdan Baykara, Liberal Demokrat Parti (LPD) adayı Ayşe Kızılözlü ve Cumhuriyet Halk Partisi adayı Adnan Polat katıldı ve imza attı.
Toplantıya katılamayan ANAP'lı Ali Talip Özdemir, akşam üzeri imza attığını ‘‘Her maddesini büyük harflerle imzalıyorum’’ diyerek açıkladı. DSP adayı Zekeriya Temizel de imzalayacağını bildirdi.
Fazilet Partisi (FP) adayı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna ise sözleşme üzerindeki incelemelerine devam ediyor. Sözleşmeye en kolay imza atan ise bağımsız aday, ‘‘Türkiye Kuva-i Milliye Mücahit ve Gazileri Derneği’’nden Fatma Ragibe Kanıkuru idi.
Başlangıçta sınırlı sayıda STK'nın katılımıyla sürdürülen 'toplumsal sözleşme' çalışmalarına katılan dernek ve girişimlerin sayısı Pera Palas aşamasına gelene kadar Hak-İş'den Aydınlık İçin Yurttaş Girişimi'ne, Hayvan Hakları Gönüllüleri Derneği'nden Tarih Vakfı'na 43'e ulaştı. Dün belediye başkan adaylarının imzalarından sonra imzaya açılan sözleşmeye 20 STK daha imza koydu. İmzacılar arasında en fazla ilgi çeken ise, toplantıya kavuk, kılıç ve kaftandan olaşan geleneksel kıyafetiyle katılan İstanbul Hamamcılar Odası Başkanı Ali Yılmaz'dı.
23 ilde sivilleşme
Toplantı Habitat'dan bu yana yapılan en yoğun ve en ses getiren sivil çalışma oldu. Büyükşehir Belediye Başkan adaylarının imza töreni bir yandan da özellikle semt girişimleri ve derneklerinin bölgelerinde yaptıkları çalışmaları birbirine ilettikleri bir toplantı oldu.
İlçelerde de benzer çalışmalar sürdüren semt dernek ve girişimleri bu haftayı yoğun çalışmalarla geçireceklere benziyor. Başkan adaylarıyla yaptıkları sözleşme çalışmasını tamamlayan ilk ilçe ise Beşiktaş. Çağdaş Levent, Arnavutköy ve Bebek Dernekleri tarafından Beşiktaş ilçesinde yapılan çalışmada sözleşmeleri ANAP (Yusuf Namoğlu), DYP (Kemal Ulusu), FP (Necdet Aral), DTP (Mustafa Işık) ve bağımsız aday İnci Binışık tarafından imzalanmış.
Geçtiğimiz hafta Beyoğlu Belediye Başkan adaylarıyla görüşmelerini tamamlayan Beyoğlu derneklerinin sözleşmesi ise önümüzdeki günlerde imzalanacak. STK'ların yerel yönetime katılma talepleri sadece İstanbul'la sınırlı değil; 23 ilde STK'lar tarafından ana çizgisi 'katılım, açıklık ve samimiyet' olan sözleşmeler belediye başkan adaylarına imzalatıldı.
Belki de ilk kez bir yerel yönetim seçimleri öncesinde bu denli kapsamlı bir sivil çalışma yürütüldü. Hiç kuşkusuz en önemlisi seçilmeden önce her türlü vaadde bulunmaya alışmış siyasetçilerin seçildikten sonra verdikleri vaddleri yerine getirmesi. Ama bu kez imzalanan uluslararası nitelik taşıyan bu sözleşmelerin takipçisi olmakta kararlı bir sivil yapı var.
İŞTE TOPLUMSAL SÖZLEŞME
İnsan haklarına, demokratik kurallara, sürdürülebilir kalkınma anlayışına saygılı, çevreyi, kadınları, gençleri ve çocukları gözeten, özürlülerin yaşama uyumuna öncelik veren bir yönetimi açıklık, saydamlık, hesap verme, katılım ve ortaklık ve eşit kaynak dağıtımı ilkelerine göre gerçekleştirmeyi kabul ediyorum. Ayrıca bu sözleşmede sözü edilen ilkelerin, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde ele alınacak yerel yönetim reformu yasasında yer alması için bütün gücümle çalışacağıma söz veriyorum. Bu yönetim anlayışını aşağıdaki biçimde yaşama geçirmeyi taahhüt ediyorum:
1. Hemşehri Hukuku
1580 sayılı yasanın Hemşehri Hukuku'na ilişkin 13. maddesinde açıkça belirtildiği şekilde hemşehrilerin, belediye yönetimine katılmasını ve belde yönetiminin hizmetlerinden eşit olarak yararlanmasını sağlayacağım.
2. Bilgi Edinme Hakkı
Hemşehrilerin belediye yönetimine katılımı için onların bilgi edinme haklarını garanti altına alacağım: Her gerçek ve tüzel kişinin, belediye meclisinin ilk oturumunda Belediye Kanunu'nun 70. maddesi 8. fıkrasına uygun olarak alınacak karar gereğince belediye meclisi, meclis komisyonları, belediye encümeni ve başkanlık tarafından alınan karar ve toplantı zabıtlarının kendilerini ilgilendiren kısmının kopyalarını yazılı olarak isteme haklarının gereğini 15 gün içinde yerine getirmeyi ve bu bilgileri ayrıca elektronik ortamında duyurmayı kabul ediyorum.
Bu bilgi edinme hakkını, ister yasayla, isterse belediye kararıyla tüm belediye kuruluşları için (dernek, vakıf, spor klübü ya da şirket statüsü içinde var olan veya kurulacak olan kuruluşlar dahil) tanıyorum.
3. Karar Verme Sürecine Katılım ve Ortaklık
a) Belediyenin tüm etkinliklerinde katılım ve ortaklık ilkelerine göre davranmayı kabul ediyorum. Şöyle ki; imar planı değişikliklerinde, o yerin bağlı bulunduğu mahallenin muhtar ve ihtiyar heyetinden başlayarak, o mahalledeki STK’larının ve ayrıca kamu kurumu niteliğindeki ilgili odaların görüşleri alınacak ve öneri yasal kurullara bu görüşlerle birlikte sunulacaktır.
b) İstanbul'da bulunan gönüllü kuruluşların oluşturacağı STK’ları Meclisi'nin her yıl bütçesinin kabulünden önce yapacağı, bütçe ve öncelikli yatırım konularına yönelik tartışma ve önerilerini yıllık çalışma programında dikkate alacağım.
c) İstanbul'da bulunan üniversiteler, baro, odalar, İstanbul Belediyesi'nde yetkili kamu personeli sendikası ve işçi sendikası ile STK Meclisi'nin gündeme göre görevlendireceği temsilcileri, belediye meclisi fahri üyesi olarak kabul edeceğim.
Bu fahri üyelere, meclisin asli üyeleri gibi kendi konularını ilgilendiren hususlarda mecliste söz hakkı vereceğim. Yukarıda sayılı kurum ve kuruluşların temsilcileri meclisin ilgili komisyonlarında komisyon üyesi gibi yer alacaklardır. Oy hakkı olmadan görüş bildirecekler ve görüşleri zabta geçirecektir. Belediye olarak her üç ayda bir, belediye ile bağlı tüm kuruluşların gelir giderleri ile çalışmalarını içeren raporu isteyen STK'lara vermeyi taahhüt ediyorum.
d) Belediyenin sorumluluk alanı içinde sayılan kadın, çocuk ve gençliğe yönelik ya da çevre konuları ile ilgili sosyal merkezler, sığınma evleri ve çocuk yuvaları gibi kültürel, eğitsel ve sosyal hizmetler alanındaki faaliyet ve hizmetleri STK Meclisi ile işbirliği içinde planlayıp gerçekleştireceğim. Bu amaçla bütçeden özel pay ayıracağım.
e) Belediyeye bağlı, bir yasa gereği kurulan kuruluşlara, belediyenin ve/veya bu kuruluşların ortak olduğu vakıf, dernek, şirket gibi tüzel kişiliklerde denetçiler 3. maddenin (c) bendindeki kuruluşların temsilcileri arasından seçilecektir.
4. Belediyelerde Kadınların Yönetime Katılması
Belediyenin tüm personeline kadın ve erkeklerin toplumdaki cinsiyet rollerine ilişkin eğitim verilmesini ve bu alanda bilinç yükseltme çalışmalarının yapılmasını sağlayacağım. İnsan yerleşimleri alanında işçilikten yöneticiliğe kadar kadınlar için iş olanakları yaratacağım. Belediye ve kuruluşlarında üst düzey yöneticilerin kadın olması için en az 1/3 oranında kota uygulayacağım.
5. İzleme
STK Meclisi'nin oluşturacağı STK İzleme Grubu'nun geliştireceği yöntemle bu sözleşmenin uygulanmasını izleyebilmeleri için her türlü belge ve bilgiye ulaşmasını sağlayacağım ve izleme sonuçlarını basın önünde tartışacağım.
6. Sorumluluk
a) Bu toplumsal sözleşmeyi (Şehir Sözleşmesi) İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı adayı ve adayın bağlı bulunduğu siyasi partinin il başkanı olarak bütünüyle kabul ediyor ve uygulamayı taahhüt ediyoruz.
b) Bu toplumsal sözleşmede imzası bulunan STK olarak üzerimize düşen yükümlülükleri yerine getireceğimize söz veriyoruz. Seçimler sonrasında da sözleşmenin uygulanmasını özenle izlemeyi üstleniyoruz. STK’ları olarak belediye ile ilişkilerimizi saydamlık ve sivil etik kurallarına uygun olarak yürütmeye söz veriyoruz.
c) Seçimler sonrasında partimiz belediye başkanlığını kazanmasa bile sözleşmede kabul ettiğimiz kuralların yaşama geçirilmesi için üzerimize düşen görevi yerine getirmeyi taahhüt ediyorum.
İMZALAR: Siyasi Parti Başkanı, Belediye Başkan Adayı, STK Temsilcisi.