Topbaş, Haydarpaşa'nın yeni halini anlattı
Güncelleme Tarihi:
Haydarpaşa Gar, Liman ve Geri Sahası Koruma Amaçlı Nâzım İmar Planı İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nde onaylandı. İmar planında tarihi gar 'kültürel tesis turizm ve konaklama alanı' olarak ayrıldı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, konuyla ilgili sorulara "Haydarpaşa, Marmaray'dan sonra gar fonksiyonunu bir miktar yitirmiş oluyor. Haydarpaşa tren garını, kısmen belki bir konaklama fırsatı verebilecek şekilde değerlendirilebileceğiz" yantını verdi.
Dün Radikal Gazetesi'nde askıya çıkmayı bekleyen planın detayları yer aldı. Yıllardır “Otel olacak mı olmayacak mı” diye çok tartışılan tarihi gar binası plana göre ‘Kültürel Tesis, Turizm Konaklama’’ alanı olarak ayrıldı.
Plana uygun proje de hazırlandığında 1 milyon metrekarelik ‘Haydarpaşa Port’ta Harem Otogarı’ndan Kadıköy Moda’ya kadar olan kısım dev bir turizm ve ticaret merkezi haline gelecek. Haydarpaşa’ya yeni bir kruvaziyer limanın yanı sıra, alan içerisine toplam 4 adet de dini tesis yapılacak. 941 bin metrekarelik alanın 817 bin metrekaresine inşaat yapma serbestliği getirildi.
Gökdelen yok
8 yıl önce Haydarpaşa’ya 7 gökdelen yapılacak söylentileriyle gündeme gelen ancak zaman içerisinde çeşitli değişikliklere uğrayan ‘Haydarpaşa Port’ projesi tamamlandı. Projede son yapılan değişikliklere göre mevcut gar binasının giriş katı, demiryolu ulaşım hizmetleri vermeye devam edecek. Ancak üst katlarda TCDD’nin kullandığı ofisler, müze, konser, sergi ve kültürel tesis ve konaklama olarak hizmet verecek.
Projede ‘konaklama’ diye geçen yerlerin ‘otel’ olacağı iddia edildi. Alanın çeşitli yerlerine 4 adet dini tesis yapılacak. Bu tesislerin toplam alanı ise yaklaşık 15 bin metrekare. İdari bölümlerin toplam alanı 7 bin metrekare ile sınırlandırıldı. Kültür, turizm ve konaklama için 30 bin metrekarelik alan ayrılırken, 5 adet ticaret alanı içinse 132 bin metrekarelik alan öngörüldü. 145 bin metrekarelik 3 adet başka bir yapıysa turizm ve ticaret merkezi olarak hizmet verecek.
Kazılara izin çıktı
Kültür ve Tabiat Varlıkları, Koruma Kurulu, plan düzenlemesinin Üsküdar ve Kadıköy olarak iki parça halinde yapılmasına karar verdi. Projenin bir ucu Harem Otogarı’ndan başlarken, diğer ucu Kadıköy’de Moda sahiline kadar uzanıyor.
Yükseklik sınırı gar
Koruma Kurulu’nca onaylanan planda, kat yükseklikleri 4 kat. Daha önce bu yükseklik, 5 kat ve maksimum 27 metre olarak belirlenmişti. Yapılacak yeni binalar Haydarpaşa Garı’ndan daha yüksek olamayacak. Kültürel tesis alanlarında ticari merkez alanlarının oranı ise yüzde 20 olarak sınırlanacak. Planda ‘yolcu limanı’ olarak gösterilen bu bölge, uluslararası turistik gezilerin yapıldığı kruvaziyer liman olduğunda halkın kullanımına tamamen kapatılacak.
‘Koruma ilkelerine aykırı bir plan’
Birleşik Taşımacılık Sendikası, Koruma Kurulu’na Haydarpaşa Port ile ilgili olarak itiraz etti. İtiraz gerekçeleri şöyle:
İşlevi, doğal ve tarihsel değerleriyle bağdaşmayan, şehircilik ilkelerine, ulusal ve evrensel koruma hukukuna açıkça aykırı.
Korumacı yaklaşım yerine ticari yaklaşım dikkate alınarak turizm, konaklama ve ticaret vurgusunun öne çıkarıldığı, bazı parsellerde emsal yapılaşma oranının ucunun açık bırakıldığı görülüyor.
Ne TCDD’nin ne de planı hazırlayan İBB’nin bu bölge için mevcut ve kayıp eserlere ilişkin bir kaydı vardır. Yeniden yapım bir restorasyon yöntemi olarak yer alır. Ancak bu yöntem, savaş, deprem gibi ani bir felaket ile yıkılmış, toplumsal hafıza için vazgeçilmez, ulusal kimliğin bir parçası olan yapılar için söz konusu olabilir. Mostar Köprüsü gibi.
Haydarpaşa Limanı kruvaziyer limana çevrilmektedir. Bu kapsamda bir yapılaşma ve limana yanaşacak gemiler Selimiye Kışlası ve Marmara Üniversitesi siluetinin görünmesini engelleyeceklerdir.
Alanın yüzde 60’ının konaklamaya ayrılması, bu alanı oteller bölgesine çeviriyor.
Haydarpaşa gar binası temeline ağaç kazıklar çakılarak deniz üzerinde özel konumlandırılmış. Yapımında kullanılan inşaat teknolojisi açısından büyük değer taşımakta. Bu bina çevresinde düzenlenecek konserlerdeki yüksek desibel ve sesin oluşturacağı titreşimler binada tahribata neden olacak.
Yıldönümüne yetişti
26 Kasım 2010’da Haydarpaşa Tren Garı tarihinin en ağır hasarlarından birini aldı. Garın çatısı restorasyon sırasında tamamen yandı.
Tam adı ‘Haydarpaşa Gar, Liman ve Geri Sahası Koruma Amaçlı Nâzım İmar Planı’ olan ölçekli plan da bu yangının yıldönümünden tam bir gün önce, 25 Kasım 2011’de İBB Meclisi tarafından onaylandı. Plan henüz askıya çıkmadı. Başkan Topbaş’ın imzasının ardından plan, 30 gün askıda kalacak. Ardından projeler hazırlanacak. Bu süre zarfında da plana itirazlar yapılabilecek. Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası ve Mimarlar Odası ise askıya çıkacak planla ilgili şimdiden dava hazırlığı içerisinde.
Topbaş: Belki bir konaklama fırsatı verebilecek şekilde değerlendirilebileceğiz
Topbaş, Haydarpaşa Garı'nın yerine ne yapılacağı sorusuna, "Hızlı tren ve hatların rehabilitasyonu için bir çalışma başlatıldı. Bu tabii ki mevcut banliyö hatlarını da etkiliyor ve Haydarpaşa, Marmaray 'dan sonra gar fonksiyonunu bir miktar yitirmiş oluyor. Artık trenler mevcut Marmaray'ı kullanmak suretiyle kesintisiz geçecekler. Yani bir gar ihtiyacı kalmayacak. İnsanlar istedikleri herhangi bir istasyondan inip binebilecekler " dedi.
Topbaş, "İstanbul için önemli bir eser kabul ettiğimiz önemli yapının çevresiyle ilgili nazım plan çalışmaları yapıldı . Bu çalışmalar belediye meclisimizden geçti. 1 / 5000'lik koruma amaçlı imar planı hazırlandı. Haydarpaşa tren garını burada verilen fonksiyon sanatsal kültürel aktiviteler kısmen belki bir konaklama fırsatı verebilecek şekilde değerlendirilebileceğiz. İtirazlar olmazsa ve değişmezse ki itirazlara da açıktır biliyorsunuz bu planlar, ona göre verilmiş olan plan düzenine göre fonksiyonunu alacaktır. Daha çok kültürel sanatsal aktiviteler merkezi ve konaklama ihtiyacını karşılayacak bir değerlendirme yapıldı" şeklinde konuştu.
