Tıpta devrim DNA'ya özel ilaç
Güncelleme Tarihi:
Amerikan Newsweek dergisi genetikbilim sayesinde tıbbın önünde açılan yeni tedavi imkanlarını ve gelecekte meydana gelecek gelişmeleri bir dosyada topladı. Genetik alanındaki büyük keşifler yakın gelecekte ilaç sanayiini de dönüştürecek. Doktorlar, her hastanın DNA programına özel reçete yazmaya başlayacaklar. İnsanın DNA haritasını çıkarmak üzere başlatılan çalışmanın üçte ikisi tamamlandı. Altı ülkeden 1100 bilimadamının katıldığı proje için bugüne kadar 250 milyon dolar harcandı.
AMERİKA'da en sık rastlanan genetik hastalıklardan biri ‘hemokromatosis’. Kandaki demir fazlasının çok tehlikeli boyuta ulaştığı bu hastalık yüzünden her yıl binlerce insan genç yaşta ölüyor. Ancak, her ay düzenli olarak kan aldırmakla atlatılabilen bu hastalığı DNA testiyle tespit edip milyonlarca hayatı kurtarmak da mümkün.
O günler çok uzakta değil. İnsan DNA'sının haritasını çıkarmak için çalışmalar yürüten Ulusal Gen Araştırmaları Enstitüsü'nden Dr.Francis Collins'e göre artık son aşamasına gelen harita tamamlandıktan sonra DNA testi sayesinde insanları bekleyen riskleri erkenden teşhis edilebilecek. Yaklaşık 2010 yılından itibaren yapılabilecek testler sayesinde insan vücudunun sigaradan hamburgere kadar birçok maddeye karşı dayanıklılığı bile önceden tespit edilebilecek.
ÇEKİRDEKTEN İMHA
Genetikteki bu hamle ilaç sanayiinde de köklü bir değişime neden olacak. Semptomatik tedaviye, yani hastalığın belirtilerini ortadan kaldırmaya yönelik ilaçların yerini, hastalığın nedenini kökünden temizleyen kimyasallar alacak. Doktorlar, kişinin DNA'sına özel reçete yazacaklar. Dr.Francis Collins'e göre 2050 yılından itibaren birçok hastalık daha çekirdek halindeyken yok edilecek.
DNA haritası sayesinde bir hastada teşhis edilen prostat kanserinin öldürücü olup olmadığı anlaşılacak ya da bir hastada görülen kan kanserinin hangi ilaca cevap vereceği önceden bilinecek. Aynı şekilde, daha çocukluktan, insanların büyüyünce kalp hastası olup olmayacakları ya da Alzheimer hastalığına yakalanıp yakalanmayacakları anlaşılacak. DNA haritası hangi erkeğin ne zaman kelleşeceğinden, insan hafızasının ne zaman oluştuğuna kadar pek çok soruya da cevap getirecek. Uzmanlar, genlerinin haritasını inceledikleri kişiye ilginç bir iş önerebilecek ya da aynı haritaya bakarak bu işi önermekten vazgeçebilecekler.
Bilimadamları, insan DNA haritasında 3.2 milyar adet kimyasal molekül bulunduğunu ve bunların teker teker okunması gerektiğini belirtiyorlar. Uzmanlar, şimdiye kadar 2 milyar molekülü okumuş durumdalar. Diğer bir deyişle projenin yaklaşık üçte ikisi tamamlanmış bulunuyor.
HAZİRANA BİTİYOR
Projeyi yürüten uzmanlardan Greg Schuler, ilk 1 milyar molekülü okumak için 4 yıl harcadıklarını, fakat ondan sonraki 1 milyar için daha kısa bir sürenin yeterli olduğunu ifade etti. Günde 24 saat, haftada 7 gün çalışan uzmanlar, dakikada 12 bin ‘hücresel molekülü’ okuma kapasitesine erişmiş bulunuyorlar. Bu tempoyla, çalışmaların Haziran ayında tamamlanacağı tahmin ediliyor.