Ticari İnternet siteleri adres verecek
Güncelleme Tarihi:
Av. M. Gökhan AHİ mgahi@hurriyet.com.tr
Oluşturulma Tarihi: Aralık 28, 2007 00:00
5651 sayılı İnternet Yasası ve bağlı olarak çıkarılan yönetmelikler yavaş yavaş hayatımıza girmeye başladı.
Hatırlarsanız, 5651 sayılı yasa ilk çıktığında, içerik sağlayıcıların hepsinin adres ve telefonlarını İnternet sitesine koyma zorunluluğu olacağından bahsetmiştik ve bunu eleştirmiştik. Demiştik ki, İnternet’teki birçok forum, video, sözlük, yorum sitesine kullanıcıların gerçek adları ile kaydolması ve adres telefon konulması, vatandaşın demokratik bir hakkı olan "anonimlik hakkı"nı etkiler, dolayısıyla fikirler özgürce çoğalamaz. Yönetmelik hazırlayıcıları, eleştirileri duymuş olacak ki, kanundaki bilgilendirme yükümlülüğünü, içerik sağlama faaliyeti yürüten sadece "ticari ve ekonomik" sağlayıcılarla sınırlı tuttu.
Şimdi ise içerik sağlayıcı olup da ticari amaç güden tüm İnternet siteleri (elektronik ticaret siteleri, firma tanıtım siteleri, rehber siteler, portaller, müzik melodi satışı yapan siteler, oyun ve video siteleri, arkadaşlık siteleri, arama motorları, itiraf ve yorum siteleri, haber siteleri, ciddi boyutta reklam gösterimi yapan forum siteleri, kişisel siteler ve paylaşım siteleri vs.) bilgilendirme yükümlülüğü gereği kendisini tanıtıcı bilgilerini ana sayfada "iletişim" başlığı altında güncel olarak bulundurmak zorunda. Sitenin ticari amaç güdüyor olması, bu yükümlülük için yeterli.
Peki, tanıtıcı bilgiler nedir? Bunu da yönetmelik çok açık bir şekilde cevaplamış. Gerçek kişi ise; adı ve soyadı, tüzel kişi ise; unvanı ve sorumlu kişiler, vergi kimlik numarası veya ticaret sicil numarası, yerleşim yeri, tüzel kişi ise merkezinin bulunduğu yer, elektronik iletişim adresi ve telefon numarası, sunduğu hizmet, bir merciin iznine veya denetimine tabi bir faaliyet çerçevesinde yapılıyor ise, yetkili denetim merciine ilişkin bilgiler. Örneğin, Sağlık Bakanlığı izniyle ithal edilen diyet ürünleri gibi.
Aslında benzeri bir düzenleme 2003’ten bu yana Tüketici Kanunu’nda ve onun eki olan Mesafeli Satışlar Yönetmeliğinde var. Yönetmeliğe göre, elektronik ticaret yapan İnternet siteleri satıştan önce adres ve telefon bilgilerini vermek zorunda. Şimdi yeni yönetmeliğe göre, artık ana sayfada adres ve telefon bilgileri verilecek.
Ticari İnternet siteleri, kanunun ve yönetmeliğin öngördüğü tanıtıcı bilgilerini ana sayfalarına koymamışlarsa, yahut koymuşlar ancak bu bilgiler güncel değilse bunun yaptırımı biraz ağır. Telekomünikasyon Kurumu Başkanlığı, kendiliğinden ya da birisinin bildirmesi üzerine ilgili siteye 2 bin YTL ile 12 bin YTL arası idari para cezası kesme hakkına sahip. Neye göre alt sınırdan, neye göre üst sınırdan ceza verilecek, bunu şimdiden bilmek mümkün değil!
Ticari amaçlı birçok sitenin adres ve telefonlarını vermekten kaçınması bana hep ilginç gelmiştir.
Yurtdışındaki en basit hizmetleri veren sitelerde bile mutlaka bir telefon numarası ve kısa sürede cevap verecek bir e.posta adresi hep bulunur. Türkiye’deki çok ciddi ve büyük İnternet siteleri adres ve telefon bilgilerini web sitelerine koymuyorlardı. Herhangi bir yazışma yapmak isteseniz, elinizde adresi olmuyor veya verilen telefonlar sürekli meşgul çalıyordu. Tüketicilerin çoğu zaman mağdur olduğu bu durum sona erecek. En azından bir sorun olduğunda nereye tebligat yapılacağını bileceğiz.
Şimdi ise içerik sağlayıcı olup da ticari amaç güden tüm İnternet siteleri (elektronik ticaret siteleri, firma tanıtım siteleri, rehber siteler, portaller, müzik melodi satışı yapan siteler, oyun ve video siteleri, arkadaşlık siteleri, arama motorları, itiraf ve yorum siteleri, haber siteleri, ciddi boyutta reklam gösterimi yapan forum siteleri, kişisel siteler ve paylaşım siteleri vs.) bilgilendirme yükümlülüğü gereği kendisini tanıtıcı bilgilerini ana sayfada "iletişim" başlığı altında güncel olarak bulundurmak zorunda. Sitenin ticari amaç güdüyor olması, bu yükümlülük için yeterli.
Peki, tanıtıcı bilgiler nedir? Bunu da yönetmelik çok açık bir şekilde cevaplamış. Gerçek kişi ise; adı ve soyadı, tüzel kişi ise; unvanı ve sorumlu kişiler, vergi kimlik numarası veya ticaret sicil numarası, yerleşim yeri, tüzel kişi ise merkezinin bulunduğu yer, elektronik iletişim adresi ve telefon numarası, sunduğu hizmet, bir merciin iznine veya denetimine tabi bir faaliyet çerçevesinde yapılıyor ise, yetkili denetim merciine ilişkin bilgiler. Örneğin, Sağlık Bakanlığı izniyle ithal edilen diyet ürünleri gibi.
Aslında benzeri bir düzenleme 2003’ten bu yana Tüketici Kanunu’nda ve onun eki olan Mesafeli Satışlar Yönetmeliğinde var. Yönetmeliğe göre, elektronik ticaret yapan İnternet siteleri satıştan önce adres ve telefon bilgilerini vermek zorunda. Şimdi yeni yönetmeliğe göre, artık ana sayfada adres ve telefon bilgileri verilecek.
Ticari İnternet siteleri, kanunun ve yönetmeliğin öngördüğü tanıtıcı bilgilerini ana sayfalarına koymamışlarsa, yahut koymuşlar ancak bu bilgiler güncel değilse bunun yaptırımı biraz ağır. Telekomünikasyon Kurumu Başkanlığı, kendiliğinden ya da birisinin bildirmesi üzerine ilgili siteye 2 bin YTL ile 12 bin YTL arası idari para cezası kesme hakkına sahip. Neye göre alt sınırdan, neye göre üst sınırdan ceza verilecek, bunu şimdiden bilmek mümkün değil!
Ticari amaçlı birçok sitenin adres ve telefonlarını vermekten kaçınması bana hep ilginç gelmiştir.
Yurtdışındaki en basit hizmetleri veren sitelerde bile mutlaka bir telefon numarası ve kısa sürede cevap verecek bir e.posta adresi hep bulunur. Türkiye’deki çok ciddi ve büyük İnternet siteleri adres ve telefon bilgilerini web sitelerine koymuyorlardı. Herhangi bir yazışma yapmak isteseniz, elinizde adresi olmuyor veya verilen telefonlar sürekli meşgul çalıyordu. Tüketicilerin çoğu zaman mağdur olduğu bu durum sona erecek. En azından bir sorun olduğunda nereye tebligat yapılacağını bileceğiz.