'Tez borsası' işte böyle çalışıyor
Güncelleme Tarihi:
Akademik tez yazma borsaya dönüştü. İnternette ‘parayla tez’ yazınca karşınıza ‘danışmanlık’ adı altında onlarca site çıkıyor. Sayfa başına 70-90 lira. İndirim ve taksit de var. Ben de yüksek lisans öğrencisi olduğumu söyleyip tez borsasını ele geçirenlerle temasa geçtim...
Önce bilgisayarımda arama motoruna ‘parayla tez’ yazdım. Karşıma onlarca akademik danışmanlık adı altında site çıktı. Vaatleri ve çalışma sistemleri neredeyse aynıydı. Sayfaları açtığımda ise karşıma ‘tecrübeli ve güvenilir’ ekiple çalıştıklarına dair yazı çıktı. Bir sonraki başlığın ise ‘parayla tez yazdırmak doğru mudur?’ olduğunu gördüm. Yanıtlar da aynıydı; Herkes parayla iş yapıyor. Para karşılığı tez yazan kişi ve danışmanlık şirketlerinden dördüyle irtibat kurdum. Kendimi Uluslararası İlişkiler Yüksek Lisans Bölümü öğrencisi olarak tanıttım. Son teslim tarihi 25 Şubat olan bir tez çalışması yapmalarını talep ettim.
ÖNCE PARA SONRA TEZ
Her internet sitesinde bulunan ‘WhatsApp’ logosuna bastığınızda karşınıza bir yetkili çıkıyor. İletişim sadece bu şekilde ya da e-mail üzerinden kuruluyor. İlk soruları okul, bölüm, tez konusu ve teslim tarihi. Bir süre ‘uzman hocanın’ incelemesi ve fiyat belirlemesi için beklemek gerekiyor. Bazıları web sitelerinde yazan 10 maddelik şartnameyi okumanızı istiyor.
Şartname ve çalışma sistemlerine göre tez 2 ya da 4 aşamada tamamlanıyor. Ücretler peşin değil ama her aşamanın başında taksitler halinde ödeniyor. Yani önce para sonra tez.
İşte yeni yılda mirasçıların ödeyeceği vergilerSAYFA BAŞINA ÜCRET
Yüksek lisans konumla ilgili sayfa sayısını 75-100 arası olacak şekilde belirledim. 90 liralık sayfa ücreti belirleyen karşı taraf, 9 bin lira ödememi istedi. Bir başka kişi ise 3 bin 500 lira ödediğimde kalem oynatmadan adıma yazılmış bir yüksek lisans tezine sahip olabileceğimi söyledi
PAZARLIK YOK
İndirim yapılmasını istedim. Teslim tarihimin 1.5 ay gibi kısa süre içinde olması nedeniyle ‘en yüksekten fiyatlandırma’ olarak geri döndü.
İNTİHAL GARANTİLİ
İntihal (başka bir eserden aşırma) denetimiyle ilgili olarak da “Uzman hocalar özgün yazıyor” yanıtını aldım.
‘YASAL SORUN YOK’ YALANI
Karşılıklı yazışmalarda rahat bir üslup kullanan paralı tez yazıcılarına yaptıklarının yasal olup olmadığını sordum. Aldığım cevap yine şaşkınlık vericiydi: “Hayır efendim, sorun teşkil etmez.”
Ancak Türk Ceza Kanunu’na göre durum öyle değil. Avukat Ceren Şarman parayla tez yazan ve yazdıranlarla ilgili cezai yaptırımları şöyle anlattı: “Parayla tez yazdırdığınız tespit edilirse üniversite tarafından teziniz iptal edilecektir. Hatta yüksek lisansınız, doktoranız iptal edilip okuldan bile uzaklaştırılabilirsiniz. İşin cezai boyutu da var. Üniversiteyi dolandırdığınız gerekçesiyle nitelikli dolandırıcılık suçundan soruşturma başlatılabilir. Hakkınızda dava açılırsa 3 yıl ila 10 yıl arasında hapis cezası ve adli para cezası ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Parayla tez yazanlar da benzer suçlardan yargılanır. Tezin altında sizin isminiz olacağı için intihal suçunun faili de siz olacaksınız. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu 71. Maddesi uyarınca bu suçun cezası da altı aydan iki yıla kadar hapistir. Ayrıca eser sahibi tarafından tazminat davası da açılabilir.”
Kanlı abidelerGEÇEN YIL 10 BİN BAŞVURU
Doçentlik, profesörlük unvanlarını vermekle görevli olan kurul ÜAK (Üniversitelerarası Kurul) yetkililerinden edindiğimiz rakamlara göre 2021 yılında yaklaşık 10 bin kişi doçentlik için başvuru yaptı. Başvurulardan 450’si intihal ya da parayla yazdırma şüphesiyle incelemeye alındı. 150’si iptal edildi. ÜAK yetkilisi “Biz o kişilerin doçentliğini iptal edip ceza almaları için yasal süreci başlatıyoruz. Gelen her ihbarı değerlendiriyoruz. Sistemi mahkemelere anlatmamız zor oluyor. Diyelim ki; bir kişi doçentlik tezini para karşılığı yazdırıp yine para karşılığı bir dergide yayınlatıyor ve biz bunu tespit edip şaibeli dergi diyerek ceza veriyoruz. Ancak mahkeme bize ‘şaibeli dergi listeniz yok, aday nereden bilebilir’ diyor. Liste yapmak istediğimizde de Danıştay rekabete aykırı olduğunu söylüyor” dedi.
ÇARE YENİDEN SÖZLÜ
Doçentlik unvanı için Merkezi Sözlü Sınav uygulaması artık yapılmıyor. ÜAK yetkilisi sistemi şöyle anlattı: “Doçent olmak isteyen bize elektronik ortamda eserlerini ve dil belgesini gönderiyor, komisyon marifetiyle jüri tayin ediyoruz. Jüri raporlarını yazıyor. Sözlü sınav sistemi eskiden yapılan yanlışlar olmadan, farklı bir şekilde, düzenlemelerle tekrardan gündeme gelirse jürinin karşısına geçip terleyen bir aday istediği kadar parası olsun unvan alamaz.”