TESTUS TURKUS
Güncelleme Tarihi:
Gulü gulü hindi binyıla bindi!
Amma da kabaracağız haa... Yılbaşı gecesi dünyanın bütün yeni yıl masalarında 'turkey' yer alacak... Bildiğiniz gibi hindinin İngilizcesi turkey... Avrupa Birliği'nden geçmişte bize 'Güle güle Turkey' çeken Avrupalılar yılbaşı mönülerine 'turkey'i mecburen alacaklar... Onlar ve hele Amerikalılar 'turkey'siz yapamaz... 1949'da ABD Başkanı Truman yeni yıl armağanı olarak Türkiye'ye 20 kiloluk hindi göndermiş... Paketin üzerinde de şu yazılıymış: 'Turkey to Turkey...' Anlaşılan hindinin İngilizcesinin neden 'turkey' olduğu Amerikalıları çok ilgilendiriyor... Geçenlerde Boston Globe gazetesinde çıkan bir haberde İngilizcede hindinin, 'gurk gurk' ötüşünden 'turk turk' ve sonunda da 'turkey'e dönüştüğü yazıyordu... Yazıdaki bir başka yumurtlamaya göre, Kızılderili dilinde hindi karşılığı olan 'firkee'nin 'törkiy' gibi okunmasından kelime giderek 'turkey' olmuş çıkmış... Bunlar hep 'onomatope' yani sesleri taklit ederek yapılan kelimeler...
Bence Boston Globe'daki arkadaşlar hindi konusuna yeterince araştırmamış... Şimdi gelelim bizim araştırmamıza!!!
Hindinin Hintçesi 'peru,' Perucası ise 'el Pavo...' Hindinin Fransızcası 'dindon,' hindi hindi yürümek ise 'dandiner...' Gulü gulü gali gali hindinin çıkardığı seslere göre de Sırpça'da 'çarko,' Rumca'da 'gurkos,' Romence'de 'kurki' denmiş... En komiği ise Farsçası: 'bukalemun...' Masadan masaya, kılıktan kılığa zavallı hindi, annesi güzel kendisi çirkin... Ona Ermenice'de 'hintgahav,' yani Hint tavuğu; Almanca'da ise 'Calecutische Hahn,' yani Kalküta Tavuğu denmiş... Hindinin gulü gulü olduğu Latincesinden belli, 'meleagris gallapavo...' Ne çok sesli, ne çok uluslu kuştur şu cefakar hindi diyerek bu yılbaşı için yenileştirdiğim hindi testusuna buyur ola bu kez de... Bin baba hindi / hey Allah / olsa da şimdi / hey Allah / yeni yılda zerde / hey Allah / kaşığı da bende / yallah yallah / gulü gulü binyıl yallah yallah...
1 Hindigiller Kuzey Amerika kökenliymiş... Peki kökeni Amerika'da olan hindinin adı İngilizce'de neden 'turkey' olmuş?..
a. Kristof Kolomb keşfettiği kıtayı önce Türkiye sanmışmış... Rastladığı bazı kuşlara onun için 'turkey' adını vermiş... Boston Globe'daki yazara göre Kolomb onları tavus kuşu sanmış, oralarda tavus kuşuna 'tuka' denirmiş...
b. Yeni dünya'ya ayak basan öncü gezginler karşılaştıkları bu kuşları 'Türk horozu' adını verdikleri beç tavuğuyla karıştırmışlar...
c. Öncüler Amerika'yı Piri Reis haritası sayesinde bulabilmişler... Aç bilaç karaya çıktıklarında karşılaştıkları hindilere Piri Reis hatırası olarak 'turkey' demişler...
d. Rivayet muhtelif...
2 İngilizlere karşı ünlü bağımsızlık savaşlarını zaferle noktalayan ABD'nin demokrasi babaları, ülkeleri için bir de sembol seçmek istemişler... Çoğunluk, ülkenin sembolünün kartal olmasını istiyormuş ama biri hindi diye tutturmuş... Tabii ki, kartal kazanmış ama hindi kazansaymış, ABD'nin sembolü TURKEY olacakmış... Peki kim bu sembolleri hindi olsun diye tutturmuş olan Amerikalı devlet adamı, gazeteci, mucit, filozof?..
a. Temel Reis Pop Eye
b. Mark Twain
c. Franklin Roosevelt
d. Benjamin Franklin
3 Peki, kökeni Amerika olan kuşa biz Türkler neden Amerika veya Sambaba dememişiz de hindi deyip çıkmışız?..
a. Türkler hindinin Hindistan'dan geldiğini sanıyorlarmış... Onun için hindi demişler... Hindinin menşei Kuzey Amerika, Meksika diyenler var... Galiba hindi için en yakın tahmin Hintlilerden gelmiş, peru!
b. Evliya Çelebi bu garip kuşlar hakkında 'indi' görüşüm şudur demiş, 'hindi' dedi deyip çıkmışlar...
c. Hindinin ba'ğı var, hindiba; dağı var, Hindikuş; bitkisi var, demirhindi; kuşu neden olmasın demişler...
d. Kristof Kolomb Amerika'yı keşfettiği zaman orasını Batı Hint Adaları zannetmiş... Fransızlar da öyle kabul etmişler, dindon!!! Eh biz de onların yalancısıyız...
4 Bütün dünya insanları tarafından aynı saatler içinde gövdeye indirilen başka bir kuş var mıdır? Avrupa'da Noel'de, ABD'de ise hem Noel'de hem de özellikle 'Thanksgiving' denen bir günde toplu hindi katliamı yani 'hindisit' görülür!!! Noel, Aralık ayının 24'ünü 25'ine bağlayan gecede yapılan şölendir... 'Thanksgiving' Kasım ayının dördüncü perşembesi kutlanır... Hindi yenir... Peki bu güne Türkçede ne denir?
a. Uğurlu Perşembe
b. Şükran Günü
c. Babalar günü
d. Hiçbiri
5 Gazetelere göre geçen sene, Başkan Clinton Şükran Günü nedeniyle kendisine hediye edilen hindiyi affetmişti... Kesilmekten son anda kurtulan şanslı Beyaz Saray hindisine ABD'liler ne ad takmıştı?..
a. Hillary
b. Billary
c. Y2K
d. Monica
6 Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul'un fethinden sonra kentteki Hintli dervişler için yaptırılmış olduğu bilinen Hindiler Tekkesi hangi mevkide yer alır?
a. Tavukuçmaz Sokak'ta
b. Aksaray'da Horhor Caddesi'nde
c. Ayvansaray'da
d. Burgaz Adası'nın Hintli mevkiinde
7 Tarihimizde Hindi Molla diye tanınan biri varmış... Dürüstlüğü ve şahsiyetiyle maruf bu kişi zayıf vücudu ve sinirli mizacı yüzünden bu lakapla anılırmış... Hindi kişinin adı neymiş, acep?..
a. Erdal Bey
b. Ali Kuşçi
c. Kel Hasan
d. Mahmut Esat Efendi
8 Milliyet'in 17 Mayıs 1998 tarihli nüshasındaki bir habere göre Türkiye'deki hindiciliğe el atmış olan Yaşar Holding sahibi Selçuk Yaşar, reisicumhur Süleyman Demirel'e bir izmir gezisi sırasında, 'Tarıma dayalı sanayiinin babasından, Türk dünyasının babasına...' diyerek ne hediye etmişti?..
a. Bir fıçı demirhindi şurubu
b. Bin baba hindi
c. Gümüş bir hindi heykeli
d. Hiçbiri
Yanıtlar: 1) d, 2) d, 3) a, 4) b, 5) d, 6) b, 7) d, 8) c