Testus Trivio

Ahmet TURHAN ALTINERTırıvırı bayramıEskiden radyonun televizyonun olmadığı zamanlarda... Babaanneler, torunlar, anneler, babalar geceleri oturur... Birbirlerine 'bilmece bildirmece, dil üstünden kaydırmaca' türünden... Bilgiye dayanmayan... Çağrışımı 'kendinden menkul' bilmeceler sorarlardı... Şimdi bu işin modern versiyonu ABD'de yapılıyor... Metroda, iş yerlerinde, öğle tatillerinde insanlar bundan oynuyor... Ama bu kez gerçek bilgilere dayanan sorular... Ama öyle bilgicikler ki bilsen de olur bilmesen de... Buna 'trivia' deniyor... Amerikalılar her olaydan bir bayram çıkarmaya bayıldıklarından, 4 Ocak gününü ''trivia' bayramı olarak ilan etmişler... Bizdeki 'ıvır zıvır' ve İngilizcedeki 'trivia' sözcüklerini harmanlayarak buyur ola bayram tırıvırıları testusuna bu kez de...1. 'Trivia' sözcüğüyle ilgili tırıvırı: 'Trivia'nın kökeni neymiş?a. Trivia, Latincede 'trivium'dan gelir. Üç yol ağzı demek. b. Bir bağırsak kurdunun adıc. Truva'nın çoğulud. Çoktan seçme sınav saçmalığı2. Amerikalıların rahatı yerinde, ikide birde bayram ediyorlar... Örneğin, 27 martta kutladıkları bir 'Ulusal Joe Günü' bayramları var... Bu bayram da neyin nesi, acaba?a. Onlar askerlerine Memetçik gibi Joe diyorlarmış. Askerlik bayramı 'Joe günü' olarak kutlanıyormuş.b. Amerikalı boksör Joe Louis'in ardından kutlanan yenilmez Amerikalı bayramıc. İsmi Joe olanların kuyrukta sıra beklemeden öne kaynak yapma hakkı bayramıd. Kendi adından hoşlanmayanların Joe olarak anıldıkları bayram3. ABD'de yeni kurulan üretim şirketlerine 2 ile 6 yıl arasında değişen vergi muafiyeti sağlanması üzerinde çalışılıyormuş... Üretimi özendirmek için başlatılan bu kampanyaya 'tax holiday' yani vergi bayramı deniyormuş... Onlardaki vergi bayramı ne ki, esas vergi bayramı bizde, vergi ödememe şeklinde tecelli ediyor... İcra İflas Hukuku bakımından bizde de 'borçlu bayramı' sayılabilecek bir düzenleme var... Bizde bayram günlerinde aşağıdakilerden hangisi yapılmazmış?a. Hacizb. Tebligatc. İcra takibid. Hiçbiri4. Türk kıyılarının bir noktasından ötekine mal ve yolcu taşımak Türk gemilerinin tekelindedir. 20 nisan 1926'da konan bir yasayla bu hakkın Türklere sağlanması bir bayram olarak kutlanır. Bu bayrama ne denir?a. Pilotaj bayramıb. Kürtaj bayramıc. Sabotaj bayramıd. Kabotaj bayramı5. Osmanlı padişahı Üçüncü Mustafa'nın İstanbul kadısına gönderdiği bir bayram fermanı var... 'Ramazan bayramının ilk gününden bayramın sonuna kadar kadınların sokaklara ve pazarlara çıkmayub ve mahalle aralarında gezmeyüb evlerinde oturtulması hususunda tenbih ederiz,' denen fermanda kadınların bayram süresince sokağa çıkmaları yasak ediliyor. Fermanda gösterilen sebep neydi acep?a. Kadına ne gerek, kırmızı bisikletb. Kadınlar bayram diye ev işlerini aksatıyorlardı.c. Bekar erkekler büyüklerinin elini öpmek bahanesiyle mahallelere sızıyordu.d. Kadınlar da erkekler gibi bayramın tadını çıkarmaya kalkıyorlardı.6. Bir edebiyat tırıvırısı: Edebiyatımızda bayramla ilgili yazılan şiirlere ne denir acaba?a. Bayramiyeb. İdiyyec. Arife divanıd. Çerezlik7. Ramazan ayı, eski İstanbul halkı arasında çeşitli biçimlerde nitelendirilirdi... Aşağıdakilerden hangisi bunlardan değil?a. On bir ayın sultanıb. On iki ayın sultanıc. Gufran(bağış) ayıd. Oruç ayı8. Fatih Sultan Mehmet'in hocalarından Hacı Bayram-ı Veli tarafından 1412'de Ankara'da kurulan bir tarikat var. İstanbul'un fethiyle birlikte şehir hayatına giren bu tarikatin adını kestirebilecek misiniz?a. Halvetilikb. Nakşibendilikc. Bayramilikd. Melamilik9. İstanbul'daki meşhur Direklerarası özellikle bayramlarda Osmanlıların son otuz yılının en önemli eğlence merkeziydi. Yeniçeriliğin kaldırılmasından önceki yıllarda Direklerarası diye bir yer yoktu. Orası Osmanlılarda eskiden ne olarak kullanılırmış acep?a. Bayramyerib. Darağacıc. Yeniçeri Acemi Oğlanlar Kışlası olan eski odalard. Agora meyhanesi10. İstanbul'daki tarihi Hacı Bekir şekercisinin resmini bir ressam on sekizinci yüzyılda yapmış. Şimdi bu resim Louvre müzesindeymiş. Ressamı kim, kestirebilecek misiniz?a. Şeker Ahmet Paşab. Ali Rızac. Ayvazovskid. Preziosi11.Bayramda yenen hurmalar çıkarken tırmalar... Ramazan ayının ve bayramın gözde meyvesi hurma eskiden İskenderiye'den vapurlarla getirilir ve bol miktarda satılırmış. Bu bayramda da manav ve kuruyemişçilerde bolca var. 1550'lerde 'İstanbul ve Anadolu'ya Seyahat Günlüğü' adlı kitabında Hans Denschwam adlı gezgine göre Türkler hurmaya o zamanlar 'datli' dermiş. Hans'a göre 'datli' sözcüğü nereden geliyormuş?a. Almanca'da 'dattel' yani hurma sözcüğündenb. Türkçedeki 'tatlı'danc. Yunanca'daki 'daktylos' yani parmak sözcüğündend. Hiçbiri12.. Şeker hastalarının bayramını mutat biçimde burkularak kutlarım... Şeker bayramında şeker hastaları nelere dikkat etmelidir dersiniz?a. Bayramın tadını kaçırmamak için, bayramdaaaaaaaaan bayrama tutulan şeker, lokum ve çikolatayı 'tatlı yiyelim tatlı konuşalım,' diyerek yemelidirler.b. Sunulan şekeri yemeyip asabileşerek 'bayramlık ağız'larını açmalıdırlar.c. Diğerlerinden daha zayıf olabilecekleri için, yemek yerine iyi giyinmenin zevkini yaşıyor olmanın üstünlüğünü duyabilirler.d. Yanlarında diyet şekeri bulundurarak diğerleri şeker yerken mahzunlaşmayabilirler.