Testus Sensus

Ahmet TURHAN ALTINERBu sayılmaz!Gelmiş geçmiş en iyi radyo spikerimiz nüktedan Eşref Şefik gibi...'Saydığım dinleyicilerim...' Okumakta olduğunuz sayım testusunu bu kadar geç sunmamın nedeni, kesin sayım sonuçlarının geçen hafta açıklanmış olmasıdır... Sayılı koyunu kurt kapmaz zannetsinler... Saymakla bitmez nüfus sayımı hikâyelerinin birinde, 1930'larda Afrika'da bir kabilenin sayımında yamyamlar sayım memurlarını geri göndermemişler... Memurlar istedikleri kadar 'sayım var, suyum yok,' diye bağırmış olsunlar... Bence, yamyamlıktan değil, sorular berbat olduğundandır... Say beni, sayiim seni...Pösteki mi sayıyorsunuz, kardeşim... 1990'daki sayım çok komikti... Peki, 1997'deki son sayım için de'pesss, bu kadarı da olmaz,' demekten başka hal mi bıraktılar??? 'Nati kafa nati mermer,' Devlet İstatistik Enstitüsü'müzün sorumluları hala son sayım rezaletini savunmadalar... 'Sizi bize sayıyla mı verdiler ki,' anlayışıyla, ortada sandık sayıla sayıla usandık... DİE'deki arkadaşlar istedikleri kadar sayım hatalarını düzelttik deseler de, es geçilip sayıya sayılmayanlar testusuna buyur ola bu kez de, sayılmaz bu sayım, sayılı gün tez geçer, sayıyla gelelim kendimize... 1. 1990 genel nüfus sayımında Türkiye'nin nüfusu 56 milyon 473 bin 35 çıkmıştı. 73 il merkezinden yalnız biri nüfus kaybetmişti? O da yeni il yapılanlardandı, hangisiydi?..a. Bodrum Gümüşlükb. Haburc. Şırnakd. Kırıkkale2. Bugünkü İstanbul nüfusu 9 milyon 61 bin 96 imiş... İstanbul'un nüfus artış hızı binde 41.5'tan binde 33'e inmiş... Herkes en az on on beş milyon nüfus bekliyordu... Ne olmuş olabilir dersiniz?a. İstanbul'un bereketi kaçmış...b. Mantar zehirlenmesi yüzünden...c. Göçenler İstanbul'a geldiklerini sanıp Trakya'ya göçmüşler...d. Rivayet muhtelif3. Topkapı Sarayı'nda bulunan bir belgeye göre, İstanbul'da 1478'de Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmış olan sayımda nüfus kaçmış?a. 10 binb. 25 binc. 50 bind. 100 bin4. İktisat tarihçisi Ömer Lütfü Barkan'a göre 1478 sayımında İstanbul'un 100 bin olan nüfusu 1520'lerde 400 bine fırlamış... Buna göre o tarihte dünyanın en büyük kenti hangisiymiş?a. Parisb. Londrac. Harputd. İstanbul5. Peki, tarihteki ilk nüfus sayımı ne zaman ve nerede yapılmış?a. Nuhun gemisindeb. Bundan 4 bin yıl önce Çin'de. Bir Çin imparatoru yardım sağlanacak aldatmacasıyla yaptırdığı sayım sonunda aranan isyancıları buldurup idam ettirmiş...c. Musa peygamber tarafından Kızıl Deniz'i geçmeden ve geçtikten sonra...d. Hiçbiri6. Dünyada insanları eve kapatarak sayım yapan herhalde son ülke biziz... Eskiden bile, Almanya'da sayım postayla, Fransa'da kapıcılar eliyle yapılıyordu... Bizdeki nüfus sayım tipi için kullanılan Latince bir terim var, aşağıdakilerden hangisi?a. De jenereb. De jurec. De factod. De Bakey7. Gazetelere göre, 1990'daki nüfus sayımında Erdal İnönü işiyle ilgili soruya milletvekili, mesleğiye ilgili soruya da fizik profesörü karşılığını vermişti. Süleyman Demirel de mesleğini 'mühendislik' olarak belirlemişti. Peki, yine gazetelere göre Yıldırım Akbulut mesleğini avukat yazdıracağına ne yazdırmıştı?a. Mübaşirb. Fıkra kahramanıc. Hal müdürüd. Başbakan8. Osmanlılarda 1831'de yapılan nüfus sayımında sayıma esas olarak alınan neymiş?a. Sakal bıyık sayımı olarak yaptırılmış.b. Askerlik yapabilecek nüfusun ve vergi kaynaklarının saptanması için yapılan sayımda Rumeli ve Anadolu'daki Müslüman ve Hristiyan tüm erkek nüfus sayılmış.c. Tabii, kadına ne gerek kırmızı bisiklet...d. Hepsi9. Osmanlı zamanında 1844'te yapılan sayımla son 1997 sayımının temel benzerliğini kestirebilecek misiniz?a. İkisinde de sokağa çıkma yasağı uygulanmış.a. İkisinde de kadının mesleği sorulmamış.c. İkisinde de her evden sadece bir kadın sayılmış. d. 1997 sayımının sorularının 1844'tekinden alındığı söyleniyor.10. İstanbul'da şehremaneti, yani o zamanki belediyecilik 1856'da kurulmuş... O yıllarda yapılan ve hemen hemen İstanbul'un kapsamlı sayımı sayılabilecek sayım sonrasında İstanbullulara ne dağıtılmış?a. Mesir macunub. Mavi boncukc. Nüfus teskeresid. Hiçbiri11. İstanbul ansiklopedisine göre 1940 yılında yapılan Türkiye Cumhuriyeti'nin üçüncü nüfus sayımının özelliği neymiş?a. Sayım işlemi kapı önünde yapılmış.b. Yazımda ilk kez latin alfabesi kullanılmış.c. Sayım memuru olarak ilk kez hanımlar da görev almış.d. Hepsi12. 1990 sayımında sayımda kuma gelinler ne olarak sayılmış?a. Çete mensubu b. Misafir addedilmişler.c. Yarım sayılmışlar.d. Hiç sayılmamışlar.13. 1990'daki nüfus sayımı sorularında, 'Bölüm II: Yerin Niteliği' diye bir bölüm vardı. Sayımı yapılan ailenin oturmakta olduğu mekanın cinsi soruluyordu.1 no'lu 'çadır, kovuk, baraka, mağara vb.', 3 no'lu 'yatılı okul, yurt vb.', 4 no'lu 'bakımevi, çocuk ıslahevi vb.',6 no'lu 'kışla, garnizon, orduevi vb.' şıklarındaki 'vb' ne demekti acaba?a. Ve beterib. Vebali boynunac. Vallahi billahid. Ve benzeri14. Her sayım bir öncekini aratır oldu... 1990'daki sayımında dil, din, ırk sorulmadı... Halbuki geçmişte yapılan bir sayımda, dördüncü soruda, '05 Yerli Kara, 06 Boz Irk, 07 Güney Sarı Kırmızısı,' gibi şıklarda kelle sayısı istenmiş... Hangi sayım, kestirebilir misiniz?a. Kan sayımıb. Tütün envanteric. 1984 Genel Hayvan Sayımıd. Hiçbiri15. Bir vilayet tırıvırısı: Türkiye'de 1990'dan 1997'ye vilayet sayısında yüzde 9,5'luk artış olmuş. Bugün kaç vilayetimiz var?a. 75b. 80c. 85d. 9016. Aşağıdakilerden hangisi 1997 sayımının 30 sorusu içinde yer almaktaydı?a. Konutun hangi sistemle ısıtıldığıb. Son yağmur yağışında konuta su basıp basmadığıc. Aile reisinin en çok sevdiği Temel Reis fıkrasıd. Konuttaki toplam diş fırçası sayısıYanıtlar: 1) d, 2) d, 3) d, 4) d, 5) b, 6) c, 7) d, 8) a, b, 9) a, 10) c, 11) a, 12) b, 13) d, 14) c, 15) b, 16) a