TESTUS MUHTARUS
Güncelleme Tarihi:
Ha Gayrettepe
17 Ağustos Marmara depreminden sonra Adapazarı, İzmit, Gölcük ve Değirmendere'de yapmış olduğum inceleme sonucunda deprem sonrası yapılması gereken acil yardımların organizasyonsuzluk nedeniyle yerlerine ulaşamadığını gördüm... Çünkü yetki ve sorumluluk paylaşımında aşılamaz görünen boşluklar ve belirsizlikler vardı... Bunun üzerine birimleri mahalleden başlayarak oluşturulan bir 'İhtisaslaşmış Afet Yönetimi Organizasyonu' önerisi geliştirmeye çalıştım... Öneriyle ilgili haberler önce Hürriyet'in İstanbul ekinde, ardından da Cumhuriyet Dergi'de yayınlandı. Ben 'acaba kimler ilgilenecek' merakı içindeyken, İstanbul Beşiktaş ilçesine bağlı Gayrettepe mahallesi muhtarı Özden Gönül aradı. Çünkü sözünü ettiğim Afet Yönetimi Organizasyonu'nun içinde, taaa 1991'de çağırıldığım bir Kırmızı Koltuk programında anlatmaya çalıştığım 'muhtar-mimar' birlikteliği de yer alıyordu... Mahallesinde kentlilik bilinci için yıllardır mücadele veren Özden Gönül, 'Ben muhtarım, sen de mimar, bakalım mahallemde depreme hazırlık konusunda ne yapabileceğiz,' diyordu bana... Bunun üzerine, sesime ses bulmanın da sevinciyle kalkıp Gayrettepe'ye gittim ve bu mahalle ile 1967 yılında bir arkadaşımın iki katlı evinde gecelemekten ibaret olan ilişkimi yeniden gözden geçirmeye başladım... İşte bu vesileyle buyur ola bu kez de muhtarlar ve Gayrettepe mahallesi testusuna...
1 İstanbul'un en gayretli muhtarı kim?
a. Reha Muhtar
b. Gayrettepe mahallesi muhtarı eczacı Özden Gönül
c. Üsküdar Tembel Hacı Mehmet mahallesi muhtarı Hacı Mehmet
d. Hepsi veya hiçbiri
2 Türkçe 'özerk,' yabancı dilden 'otonom,' yani kendini idare eden anlamındaki 'muhtar'ın bizde nesi var, nesi yok?..
a. Mahallesi var, mahalli yok...
b. Sorumluluğu var, yetkisi yok..
c. Temsil yeteneği var, manevra alanı yok..
d. Muhtarlık ödeneği var, özel bütçesi yok...
e. Özel kişiliği var, tüzel kişiliği yok...
f. Adı var, sanı yok...
g. İşi de yok işlevi de yok...
h. 'İlmüyok,' ilmühaberi var...
i. Hepsi
3İstanbul mahallelerinde muhtarlık örgütü ilk kez 1829'da kurulmuştu... Daha önce köylerde 'kethüda' denen ve devletle köy arasında bir çeşit köy temsilcisi olarak çalışan kimseler vardı...Peki şehir mahallelerinde muhtarın görevini dahaönce kim yapıyordu?..
a. Sinekli bakkal
b. Bekçi
c. İmam
d. Hiçbiri
4 Bugün yetki alanı ilmühaber ve nüfus kağıdı örneklerini vermeklesınırlı olan mahalle muhtarlarının yetki ve sorumluluklarını belirleyen kanun hangi tarihte yapılmıştı?..
a. 23 Nisan 1920
b. 29 Ekim 1923
c. 15 Nisan 1944
a. 12 Eylül 1981
5Köy muhtarlarının yetki ve sorumluluklarını belirleyen kanun, mahalle muhtarlarınınkinden daha eskidir ve 18 Mart 1924 tarihinde resmi gazetede yayınlanmıştı... İnanmayacaksınız belki ama köy muhtarının yetkileri mahalle muhtarınınkinden fazla... Nasıl?..
a. Köy muhtarı sizi evlendirebilir, mahalle muhtarı evlendiremez...
b. Mahalle muhtarı sizi eğlendirebilir, köy muhtarı eğlendiremez...
c. Köy muhtarı hükümetin temsilcisidir; mahalle muhtarı ise temcit pilavı gibi ikinci sorudaki şıkları dile getirir durur...
d. Hiçbiri
6İstanbul'da yaklaşık 250 köy muhtarlığı var... Peki kaç tane mahalle muhtarlığı var, kestirebilecek misiniz acep?..
a. 700
b. 1400
c. 2800
d. 5600
7Gayrettepe Mahallesi'nin adı nereden geliyor henüz tam bulunamadı... Ama eski adı Ertuğrul mahallesi imiş... Sultan II. Abdülhamit döneminde dutluklar içinde birkaç konak ve bağ evinden oluşan mahalleye neden Ertuğrul adı verilmiş?..
a. Mahallede yokuş ve tepe çoktu... Örneğin, padişah Ayazma yokuşundan yaya çıkarken içinden, 'ha gayret oğlum Hamit,' diyordu... Zamanla mahallenin adı Ertuğrul'a dönüştü...
b. II. Abdülhamid'in, bölgede meskun Şazeli tarikatı tekke ve mescidine çok büyük dedesi,
Osman Gazi'nin babası Ertuğrul Gazi'nin adını vermesi üzerine...
c. On dokuzuncu yüzyılda bölgede pek çok kışla binası yapılmıştı... Ertuğrul Kışlası'nın bölgede kurulması nedeniyle mahallenin adı Ertuğrul oldu...
d. Muhsin Ertuğrul'un 'Burası Eskiden Dutluktu, Sen Bizi Bir de 2000'de Gör,' adlı piyesi nedeniyle...
81950'li yıllarda Gayrettepe'de aşağıdakilerden hangisi vardı?..
a. Dut bahçeleri
b. Türkiye'nin ilk bisiklet fabrikası
c. Mandralar
d. Hepsi
9Eğitim düzeyleri çok yüksek olan Gayrettepeliler sivil örgütlenme ve eylem konusunda oldukça gayretliler... Yaklaşık 28 bin nüfuslu Gayrettepe'de yeşil alan olarak ayrılan arsada iş merkezi yapılmak istenmesi üzerine Ocak 1999'da ayaklanan çevre sakinleri, gazetelere göre bu girişimi nasıl protesto etmişlerdi?..
a. Gezginler Kulübü başkanı Prof. Dr. Orhan Kural ve Bağımsız Hayvan Platformu'ndan Emel Yıldız, namıdiğer Panter Emel tabuta girdiler...
b. Mahalleli 'Gayrettepe mi, betontepe mi; yeşili koruyalım, betonu sorgulayalım,' gibi pankartlar açarak şarkılar söyledi...
c. Mahallenin imamı da gösteriye katıldı, alanda toplananlara 'Burayı betonlaştıranlara hakkınızı helal ediyor musunuz,' diye sorunca aralarında Perihan Savaş'ın da bulunduğu protestocular, 'Helal etmiyoruz,' diye bağırdılar...
d. Hepsi
10Aşağıdakilerden hangisi Gayrettepe mahallesinde değil?..
a. Nightingale
b. Dikilitaş
c. Hamidiye suyu
d. Hiçbiri
11Yüz kişiye, 'Gayrettepe deyince aklınıza ne geliyor,' diye sorduk... Büyük çoğunluk ne dedi?..
a. Gayrettepe’nin niçin hiçbir ansiklopedide yer almadığı sorusu akla geliyor...
b. Alo, Gayrettepe’de bir hastahanede yatan Ebru Gündeş’e geçmiş olsun.
c. Telefon Başmüdürlüğü
d. Trafik Şube Müdürlüğü
12Yine yüz kişiye, 'Gayrettepe'de bugün en çok bulunan şey nedir,' diye sorduk... Ne cevap aldık beğenirsiniz?..
a. Hava kirliliği yoğunluğu
b. Trafik yoğunluğu
c. Nüfus yoğunluğu
d. Rantiye çoğunluğu
e. Hepsi
Yanıtlar: 1) b, 2) i, 3) c, 4) c, 5) c, 6) a, 7) c, 8) d, 9) d, 10) b, 11) c, 12) e