Terör tazminatı düÅŸürüldü

OHAL uygulamaları sırasında maÄŸdur olan özel ve tüzel kiÅŸilere 1.5 milyar ile 18.3 milyar arasında tazminat ödenmesi öngörülüyor.Terör eylemleri ve terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle maddi zarara uÄŸrayan kiÅŸilerin zararların karşılanmasını öngören yasa tasarısı, TBMM BaÅŸkanlığı'na sunuldu.     ''Terör ve Terörle Mücadeleden DoÄŸan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun Tasarısı'', OlaÄŸanüstü Hal ValiliÄŸi'nin (OHAL) kurulduÄŸu 19 Temmuz 1987 tarihi ile bu uygulamanın kaldırıldığı 30 Kasım 2002 tarihi arasında, OHAL ilan edilen illerde meydana gelen terör eylemleri veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle maddi zarara uÄŸrayan kiÅŸilerin zararlarının karşılanmasını amaçlıyor. Adalet Bakanlığı'nın hazırladığı yasa tasarısında maÄŸdurlara 1.5 milyar ile 18.3 milyar arasında tazminat ödenmesi öngörülüyor.       SULHEN ANLAÅžMATasarı, 19 Temmuz 1987-30 Kasım 2002 tarihleri arasında OHAL ilan edilen illerde meydana gelen ve Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren eylemler veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle zarar gören gerçek kiÅŸiler ile özel hukuk tüzel kiÅŸilerin maddi zararlarının sulhen (anlaÅŸma yoluyla) karşılanmasını kapsıyor.     Bazı zararlar ise yasa kapsamı dışında tutuluyor. Buna göre, daha önce çeÅŸitli mekanizmalar kullanılarak karşılanmış zararlar, kiÅŸilerin kendi kasıtları sonucu oluÅŸan zararlar ile terörle baÄŸlantılı olmayan sebeplerden dolayı uÄŸradıkları zararlar, Terörle Mücadele Kanunu'nun terör örgütü kurmayı ve terör suçlarını sıralayan 1, 3 ve 4. maddesinde yazılı suçlardan hüküm giyenlerin bu fiilerden dolayı uÄŸradıkları zararlar kapsam dışı tutuluyor.     KiÅŸilerin bizzat yer aldığı terör eylemleri sebebiyle uÄŸradıkları zararlar da kapsam dışında olacak.      Ayrıca, Terörle Mücadele Kanunu'nun 1, 3 ve 4. maddeleri kapsamındaki suçlardan dolayı ceza kovuÅŸturması açılmış bulunanlar hakkında, kovuÅŸturma sonuçlanıncaya kadar bu yasa kapsamında herhangi bir iÅŸlem yapılmayacak. KovuÅŸturmanın mahkumiyetle sonuçlanması halinde ise bu kiÅŸilerin uÄŸradıkları zararlar yasa kapsamı dışında kalacak.       ZARAR TESPÄ°T KOMÄ°SYONLARI      Tasarı, zarar tespit komisyonunun kurulmasını da öngörüyor. Zarar tespit komisyonları, İçiÅŸleri Bakanlığı'nın teklifi üzerine  Bakanlar Kurulu'nca belirlenen bu yasa kapsamındaki illerde, valinin görevlendireceÄŸi vali yardımcısının baÅŸkanlığında, Maliye, Bayındırlık ve Ä°skan, Tarım ve KöyiÅŸleri, SaÄŸlık ile Sanayi ve Ticaret bakanlıkları temsilcilerinden oluÅŸacak.      Bakanlar Kurulu'nun illeri belirlemesinden sonra komisyonlar 10 gün içinde kurulacak. Komisyonlar, zarar görenin veya mirasçılarının baÅŸvurusu halinde yasa kapsamına giren bir zararın bulunup bulunmadığını tespit edecek. Ayrıca sulhname (anlaÅŸma) tasarılarını hazırlayacak. Sulhname tasarılarının kabul edilmemesi halinde bir uyuÅŸmazlık tutanağı düzenleyerek birer örneÄŸini ilgiliye tebliÄŸ edecek. BaÅŸvuruda bulunanların yasa kapsamına giren bir zararının bulunmadığının tespit edilmesi halinde, buna iliÅŸkin karar tutanağını düzenleyerek ilgiliye ve Bakanlığa bildirecek. GÃœNLÃœK 18 MÄ°LYONA BÄ°LÄ°RKİŞİ ÇALIÅžTIRACAK Komisyonlar ilgili kamu kurum, kurul ve kuruluÅŸlarından her türlü bilgi ve yardımı isteyebileceÄŸi gibi, kamu kurum, kurul ve kuruluÅŸlarında çalışanları günlüğü 18 milyon liraya bilirkiÅŸi olarak da görevlendirebilecek. Tasarıda, "Hayvanlara, aÄŸaçlara, ürünlere ve diÄŸer taşınır ve taşınmazlara verilen her türlü zararlar/ Yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde uÄŸranılan zararlar ile tedavi ve cenaze giderleri/ kiÅŸilerin malvarlıklarını kullanamamalarından kaynaklanan maddi zararların" karşılanması öngörülüyor.      BAÅžVURU SÃœRESÄ°      Zarar görenlerin, mirasçılarının veya yetkili temsilcilerinin yasanın yürürlüğe girdiÄŸi tarihten itibaren bir yıl içinde ilgili valiliÄŸe veya kaymakamlığa baÅŸvurmaları gerekiyor. Ancak, bir yıl içinde zorunlu nedenlerden dolayı baÅŸvurunun yapılamadığının belgelenmesi durumunda yasanın yürürlüğe girdiÄŸi tarihten itibaren 18 ay içinde ilgili valilik veya kaymakamlığa yapılacak baÅŸvurular da kabul edilecek. Bu tarihten sonraki baÅŸvurular ise kabul edilmeyecek.     Komisyonlar, zarar görenlerce yapılacak baÅŸvuruları, baÅŸvuru tarihinden itibaren 6 ay içinde tamamlayacaklar. Zorunlu hallerde bu süre vali tarından 3 ay uzatılabilecek.       KARÅžILANACAK ZARARLAR      Yasa kapsamında sulh yoluyla karşılanacak zararlar ise ÅŸunlar:  Hayvanlara, aÄŸaçlara, ürünlere ve diÄŸer taşınır ve taşınmazlara verilen her türlü zararlar. Yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde uÄŸranılan zararlar ile tedavi ve cenaze giderleri.  KiÅŸilerin mal varlıklarını kullanamamalarından kaynaklanan maddi zararlar.Zararın tespiti, zarar görenin beyanı, adli, idari ve askeri mercilerdeki bilgi ve belgeler göz önünde tutularak olayın oluÅŸ ÅŸekli,zarar görenin aldığı tedbirlere göre hakkaniyet ve günün ekonomik koÅŸullarına uygun biçimde komisyon tarafından doÄŸrudan veya bilirkiÅŸiler aracılığı belirlenecek.       ÖLÃœM VE YARALANMALARDA YAPILACAK ÖDEMELER      Tasarı, yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde  7000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan miktarın, 4 katından 72 katına kadar nakdi ödeme yapılmasını öngörüyor. Ölenlerin mirasçılarına ise 50 katı tutarında ödeme yapılacak. Bakanlar Kurulu, nakdi ödemeye esas tutulan gösterge rakamını yüzde 30'a kadar artırmaya veya kanuni sınırına kadar indirmeye yetkili kılınıyor.     Hayvanlar, aÄŸaçlar, taşınır ve taşınmaz mallarda oluÅŸan zararların ayni ve nakdi olarak karşılanması düzenlenirken, bu zararların karşılanmasında imkanlar ölçüsünde ayni ödemeye öncelik verilmesine hükmediliyor.     Tasarı, sulhname yoluyla çözümlenemeyecek uyuÅŸmazlıklarda yargı yoluna baÅŸvurulmasını da açık tutuyor. BAZI RAKAMLAR Buna göre yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde ödenecek ve tazminat miktarı şöyle:  Yaralananlara 1 milyar 529 milyon 640 bin lirayı geçmemek üzere yaralanma derecesine göre,  Çalışma gücü kaybı yetkili saÄŸlık kurullarınca 3.derece olarak saptananlara 1 milyar 19 milyondan 6 milyar 118 milyona kadar,  Çalışma gücü kaybı yetkili saÄŸlık kurullarınca 2.derece olarak saptananlara 6 milyar 373 milyon liradan 12 milyar 237 milyona kadar,  Çalışma gücü kaybı yetkili saÄŸlık kurullarınca 1.derece olarak saptananlara 12 milyar 492 milyondan 18 milyar 355 milyon 680 bin liraya kadar,  Ölenlerin yasal mirasçılarına ise 12 milyar 747 milyon lira nakdi ödeme yapılacak.Ä°STÄ°SNA VE MUAFLIKLAR     Yasanın uygulanması ile ilgili olarak yapılacak baÅŸvurular, bildirimler, düzenlenecek belgeler, resmi mercilerce ve noterlerce yapılacak iÅŸlemler ile bu yasada belirtilen amaçlar doÄŸrultusunda kullanılmak üzere yapılacak bağış ve yardımlar, her türlü vergi, resimve harçtan muaf tutuluyor. Â