Terör maÄŸdurlarına tazminat hakkı

Terör eylemlerinden ve terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle maddi zarara uÄŸrayanların zararlarının karşılanmasını öngören yasa tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. OlaÄŸanüstü Hal ValiliÄŸi'nin kurulduÄŸu 19 Temmuz 1987 tarihini baÅŸlangıç alan yasa, ileriye dönük olarak ve tüm bölgelerde ortaya çıkan zararlara karşı uygulanabilecek. Yasa, Terör ve Terörle Mücadele Yasası kapsamına giren eylemler veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle zarar gören gerçek kiÅŸiler ile özel hukuk tüzel kiÅŸilerin maddi zararlarının anlaÅŸma yoluyla karşılanmasını düzenliyor. Bazı zararlar ise yasa kapsamı dışında tutuldu. Buna göre, daha önce çeÅŸitli mekanizmalar kullanılarak karşılanmış zararlar, kiÅŸilerin kendi kasıtları sonucu oluÅŸan zararlar ile terörle baÄŸlantılı olmayan sebeplerden dolayı ortaya çıkan zararlar, Terörle Mücadele Yasası'nın terör örgütü kurma ve terör suçlarından hüküm giyenlerin bu fiillerden dolayı uÄŸradıkları zararlar kapsam dışı bırakıldı. KiÅŸilerin bizzat yer aldığı terör eylemleri sebebiyle uÄŸradıkları zararlar da kapsam dışında olacak. Ayrıca, Terörle Mücadele Yasası'nın 1, 3 ve 4'üncü maddeleri kapsamındaki suçlardan dolayı ceza kovuÅŸturması açılmış bulunanlar hakkında, kovuÅŸturma sonuçlanıncaya kadar bu yasa kapsamında herhangi bir iÅŸlem yapılmayacak. KovuÅŸturmanın mahkumiyetle sonuçlanması halinde ise bu kiÅŸilerin uÄŸradıkları zararlar yasa kapsamı dışında kalacak. KOMÄ°SYONLARYasa, Zarar Tespit Komisyonu'nun kurulmasını öngörüyor. Zarar Tespit Komisyonları, yasa kapsamındaki illerde, valinin görevlendireceÄŸi vali yardımcısının baÅŸkanlığında, Maliye, Bayındırlık ve Ä°skan, Tarım ve KöyiÅŸleri, SaÄŸlık ile Sanayi ve Ticaret bakanlıkları temsilcilerinden oluÅŸacak. Zarar görenin veya mirasçılarının baÅŸvurusu halinde yasa kapsamına giren bir zararın bulunup bulunmadığını tespit etmek üzere kurulacak komisyonda görev alacaklar 10 gün içinde belirlenecek. Komisyon, ayrıca anlaÅŸma tasarılarını hazırlayacak. AnlaÅŸma tasarılarının kabul edilmemesi halinde bir uyuÅŸmazlık tutanağı düzenlenerek ilgiliye tebliÄŸ edilecek. BaÅŸvuruda bulunanların yasa kapsamına giren bir zararının bulunmadığının tespit edilmesi halinde buna iliÅŸkin karar tutanağı düzenlenerek ilgiliye ve bakanlığa bildirilecek. BAÅžVURU SÃœRESÄ°Zarar görenlerin, mirasçılarının veya yetkili temsilcilerinin zarar konusu olayın öğrenilmesinden itibaren 60 gün içinde ilgili valiliÄŸe veya kaymakamlığa baÅŸvurmaları gerekiyor. BaÅŸvuru her halde, olayın meydana gelmesinden itibaren bir yıl içinde yapılacak. Bu sürenin geçmesi durumunda baÅŸvurular kabul edilmeyecek.Komisyonlar, zarar görenlerce yapılacak baÅŸvurular ile ilgili çalışmalarını, baÅŸvuru tarihinden itibaren 6 ay içinde tamamlayacaklar. Zorunlu hallerde bu süre vali tarafından 3 ay uzatılabilecek. Dava açma süresi içinde yapılan baÅŸvuru, nihai iÅŸlem sonucunun ilgiliye tebliÄŸine kadar genel hükümlere göre dava açma sürelerini de durduracak.  KARÅžILANACAK ZARARLARYasa kapsamında sulh yoluyla karşılanacak zararlar ÅŸunlar: -Hayvanlara, aÄŸaçlara, ürünlere ve diÄŸer taşınır ve taşınmazlara verilen her türlü zararlar. -Yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde uÄŸranılan zararlar ile tedavi ve cenaze giderleri. -Terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle kiÅŸilerin malvarlıklarına ulaÅŸamamalarından kaynaklanan maddi zararlar.  Zararın tespiti, zarar görenin beyanı, adli, idari ve askeri mercilerdeki bilgi ve belgeler göz önünde tutularak olayın oluÅŸ ÅŸekli ve zarar görenin aldığı tedbirlere göre, zarar görenin kusur veya ihmalinin göz önünde bulundurulması suretiyle hakkaniyete ve günün ekonomik koÅŸullarına uygun biçimde komisyon tarafından doÄŸrudan doÄŸruya veya bilirkiÅŸiler aracılığı belirlenecek. Zarar, sulhname imzalanmasının ardından valinin onayı üzerine, uygulama tarzına göre bakanlık bütçesine bu amaçla konacak ödenekten karşılanacak. Bakanlık, 20 milyar liranın üzerindeki nakdi veya ayni ifa ödemelerinin, bakan onayı ile yapılmasını isteyebilecek. ÖLÃœM VE YARALANMALARDA YAPILACAK ÖDEMELERTasarı, yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde 7000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan miktarın, 4 katından 72 katına kadar nakdi ödeme yapılmasını öngörüyor. Ölenlerin mirasçılarına ise 50 katı tutarında ödeme yapılacak. Bakanlar Kurulu, nakdi ödemeye esas tutulan gösterge rakamını yüzde 30'a kadar artırmaya veya kanuni sınırına kadar indirmeye yetkili kılınıyor. Hayvanlar, aÄŸaçlar, taşınır ve taşınmaz mallarda oluÅŸan zararların ayni ve nakdi olarak karşılanması düzenlenirken, bu zararların karşılanmasında olanaklar ölçüsünde ayni ödemeye öncelik verilmesine de hükmediliyor.Yasa, sulhname yoluyla çözümlenemeyecek uyuÅŸmazlıklarda yargı yoluna baÅŸvurulmasını da açık tutuyor. Ä°STÄ°SNA VE MUAFLIKLARYasanın uygulanması ile ilgili olarak yapılacak baÅŸvurular, bildirimler, düzenlenecek belgeler, resmi mercilerce ve noterlerce yapılacak iÅŸlemler ile bu yasada belirtilen amaçlar doÄŸrultusunda kullanılmak üzere yapılacak bağış ve yardımlar, her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutuluyor. Yasaya önergeyle eklenen geçici madde uyarınca da görevleri başındayken tazminat almış olan kamu görevlilerinin 1 yıl içinde baÅŸvurmaları halinde, yeni yasaya göre yapılacak hesaplamalar ile daha önce aldıkları tazminat arasında fark tespit edilenlere eksik tutar yasal faiziyle ödenecek.Â