Temiz havaya hasret kaldık

Birçok tıp derneği, sivil toplum kuruluşu ve uzmanın bir araya geldiği Temiz Hava Hakkı Platformu, geçtiğimiz günlerde hava kirliliğine dair bir rapor yayınladı.

RUH SAĞLIĞINI ETKİLİYOR

Bu rapora göre, Türkiye’de Dünya Sağlık Örgütü standartlarına göre temiz hava soluyan hiçbir şehir yok. Hava kirliliği sadece fiziksel değil ruhsal sorunlara da yol açıyor. Peki, hava kirliliği nasıl oluyor da insanın ruh sağlığını bozuyor? Genellikle ‘PM’ ile kısaltılarak ifade edilen ‘partikül maddeler’ sinir sistemini harap ederek, beyin hasarına yol açıyor. Hava kirliliğinin bir halk sağlığı sorunu olduğunun altını çizen Türkiye Psikiyatri Derneği’nden Doç. Dr. İrem Ekmekçi Ertek, “Çalışmalar, hava kirliliğinin ruhsal hastalık riskinde artmaya, mevcut ruhsal hastalıklarda kötüleşmeye, psikiyatrik nedenlerle hastane başvurularında ve yatışlarında yükselişe neden olan faktörlerden biri olduğuna, ayrıca intihar düşüncesi ve eylemiyle de ilişkisine işaret etmektedir. Hava kirliliğinin çabuk öfkelenmeye ve keyif alamamaya yol açtığı, açık hava aktivitelerinde azalmaya sebep olduğu, hava kirliliğinin yol açtığı stresin kas-iskelet sisteminde ağrı gibi bedensel belirtilere, yorgunluğa ve uyku bozukluklarına yol açabileceği de gösterilmiştir. Buna dayanarak ‘Hava kirliliği bir halk sağlığı sorunudur’ diyebiliriz” dedi.

42 BİN KİŞİ ETKİLENDİ

Kara Rapor’ adını verdikleri hava kirliliği raporuna göre çarpıcı bazı sonuçlar ise şöyle:

Havası en kirli beş kent ise sırasıyla Batman, Iğdır, Ağrı, Şırnak ve Malatya.

2021’de İstanbul’da 4 bin 848, Ankara’da 2 bin 853, Türkiye genelinde ise en az 42 bin kişi hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdi.

Hakkari’de DSÖ standartlarına göre, partikül madde kirliliği yok denecek kadar azken, il kükürt dioksit açısından çok kirli bir hava soluyor.

Depremden etkilenen kentlerde hava kirliliği, enkaz tozu ve ısınma için açıkta ateş yakılması gibi nedenlerle ulusal limitlerin 2.5 katına, DSÖ kılavuz değerlerinin ise 7.5 katına çıktı.