A.A.
Oluşturulma Tarihi: Haziran 23, 2008 14:01
Bursa'nın duayen tekstil firmalarından Sönmez Holding, 2000 yılına kadar cirosunun yüzde 85'ini sağladığı tekstilin payını, yüksek girdi maliyetleri ve sektördeki gerileme nedeniyle kademeli olarak küçülterek yüzde 30'a çekti.
Yükselen sektörlere yatırım yapmayı tercih eden firma, turizm, teknoloji perakendeciliği, alışveriş merkezleri, inşaat, enerji ve çimento sektörlerine odaklandı.
Sönmez Holding AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Celal Sönmez, son yıllarda tekstil gibi düşüşe geçen sektörlerde ciddi sıkıntılar yaşandığını, ancak otomotiv, makine ve metal gibi yükselen sektörlerde mevcut risklere rağmen yatırımların sürdüğünü söyledi.
Holding olarak kendilerinin de ciddi bir dönüşüm sürecine girdiklerini ve geleneksel olarak sürdürdükleri tekstil üretimini azalttıklarını belirten Celal Sönmez, Sönmez ASF İplik ve Dokuma, Sönmez Filament Sentetik İplik Sanayi AŞ, Sönmez Pamuklu Sanayi AŞ'nin üretimlerini sürdürdüğünü, ancak daha küçük ölçekte yollarına devam ettiklerini bildirdi.
Sönmez, bu şirketlerin karlı oldukları sürece üretimlerini sürdüreceklerini ifade ederek, şunları kaydetti:
“Bizde 4 bin civarında tekstil çalışanı vardı. Şu anda 800. Son 8 yıldır ciddi bir kabuk değişimi yaşıyoruz. 2000 yılına kadar bizim ciromuzun yüzde 85'i tekstildi. Şimdi, bugün 2 bin 400 civarında çalışan var, buna mukabil 800'ü bunun tekstilde, yani yüzde 30'u tekstilde. Eskiden çalışanların yüzde 80'i tekstildeydi. Şimdi bu yüzde 30'a düştü. Ciro anlamında da tekstilin payı yüzde 30'a düştü. Hem holding büyüdüğü için tekstilin payı küçüldü hem de tekstil üretimi küçüldü. İki taraflı bir etki söz konusu.”
Holdingin cirosunun 650 milyon YTL olduğunu, tekstilin payının ise olumsuzluklara rağmen 2007 sonunda 130 milyon dolar civarında gerçekleştiğine dikkati çeken Sönmez, şöyle devam etti:
“Biz tekstilde küçülürken verimliliğimiz çok arttı. Makinedeki modernizasyon, artı çalışanların iyi yönetimi önemli rol oynadı. Eskiden karın da yüksek olduğu dönemde, bir kişinin yapacağı işi 3 kişi yapıyordu, ama şimdi olmuyor. Bizde ücretler ortalama brüt bin 300 dolarlara geldi. Hala 80, 60 hatta 40 dolarlık ülkeler var. Bunlarla nasıl başa çıkacağız. Her şey işçilik mi diyebilirsiniz? Hayır. Malına göre, ama işçilik yüzde 20 civarında. Diğer ülkeler enerji, vergi ve krediler anlamında sübvanse ediliyor, Çin'de olduğu gibi. Bizde yok.”
BABA NASİHATİ
Holdingin kurucusu olan babası Ali Osman Sönmez'in vefatının ardından tekstildeki küçülme sürecine hız verdiklerini belirten Sönmez, şöyle konuştu:
“Tekstilde küçülme kararı, onun da bir nasihati, tavsiyesiydi. Bunu da söylemem lazım. 1995 yılında milletvekili olurken, 'Celal dedi; bundan sonra tekstilde böyle paralar kazanamazsın, bundan yiyeceğimiz paralar bitti oğlum, haberin olsun' dedi. Ondan sonra başka sektörlere girmeye başladık yavaş yavaş. Ama onun ilk göz ağrıları, dişiyle tırnağıyla kurduğu şeyleri onun gözü önünde kolayca yok etmek de çok zordu. Kendisinin itiraf ettiği şeyi, kendisinin yıkması çok zordu. Bir müddet, birtakım maliyetleri de olsa sürdürdük bu işi. Ama daha sonra bunu sürdüremeyecek hale gelince, onun vefatıyla da birlikte 'Arkadaş biz bu alanda küçüleceğiz, başka sektörlerde büyüyeceğiz' dedik. Nedir bunlar; tekstil yerine turizm, Türkiye'nin geleceğinde var bu. Teknoloji perakendeciliği, alışveriş merkezleri, inşaat, enerji (Uşak'ta Doğal Gaz Çevrim Santrali) ve son olarak çimento sanayi. Bilecik'te çimento fabrikası kurma çabası içindeyiz. Yatırım teşvik belgesi, ÇED raporu, makineleri, inşaat ruhsatı alındı, temel atma aşamasındayız.”
“SÖNMEZ AGB 2 YILDA 7-8 MİSLİ BÜYÜDÜ”
Sönmez, turizm sektörü dışındaki alanlarda ortaklıklar şeklinde yatırım yapmayı tercih ettiklerini ifade ederek, Bodrum Baia ve Uludağ Monte Baia otellerinin yanı sıra Antalya Lara'da Lara Baia otelinin inşaatının devam ettiğini, Bursa-Yalova yolu üzerinde de Bursa Baia Oteli'nin inşaatına yakında başlanacağını bildirdi.
Türkiye'de ve dünyada geleceği olan bir iş olarak gördükleri teknoloji perakendeciliği alanında ise iyi bir ortaklık gerçekleştirdiklerini ve Sönmez AGB'nin sağlıklı bir büyüme sürecinde olduğunu ifade eden Sönmez, “Şimdi o işimizi büyütüyoruz. 50 mağazaya çıktık. Ortaklığa girdiğimizde sanıyorum 13-14 mağazası vardı ve şimdi yaklaşık 100 milyon dolar ciroya ulaştık. Hızla büyüyor, 2 yılda buraya geldi. Ortaklık öncesi cirosu 10'lu rakamlardı. 7-8 misli büyüdü” diye konuştu.
“SÖYLEDİK, UMURSANMADI”
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanlığını da yürüten Celal Sönmez, bütün olumsuzluklara rağmen Türkiye'nin geleceğine güvendiğini ifade ederek, sıkıntıların geçici olduğuna inandığını söyledi.
Sönmez, 2001-2007 döneminde dünyada yaşanan likidite bolluğundan Türkiye'nin de bir miktar yararlandığını, ancak 2007'nin ikinci yarısıyla başlayan sıkıntının tüm ülkeleri, özellikle de gelişmekte olan ülkeleri vurduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:
“Cari açığımızın bu kadar büyük olduğu süreçte, geçmiş yıllarda defalarca söyledik, umursanmadı. 'İhracat artışı, sağlanıyor, biraz da düşük enflasyona sebep oluyor' diye, hükümet düşük döviz kuru politikasını maalesef sürdürdü. Bunun sıkıntısını ihracatçısıyla üreticisiyle hep beraber çektik. Yakında kırılma görüyor muyum? Kırılma noktası diyemeyeceğim ama direnç gücümüzün daha da azaldığını söyleyebilirim. Yine dışarıya bağlıyız dış dünyadaki gelişmeler daha çok belirleyici olacak. Amerika ve Avrupa'daki ekonomik durum, finansal yapı daha çok bozulursa, biz daha da bozuluruz. Şimdiden bunu hissediyoruz zaten. Gelişmekte olan ülkeler olarak baktığınızda Macaristan, Brezilya, Çin ve Hindistan gibi ülkelerle Türkiye'yi kıyasladığımızda bundan en çok zararı görenin Türkiye olduğunu görüyoruz. Bir de bu parti kapatma konusu gerçekleşirse, siyasi kriz iyice katmerlenecek. Bütün bunlar geçinceye kadar bizdeki kırılganlık unsurları çok daha fazla.”