Tek tehlike kızamık değil

Kızamık aşısı Türkiye’de 1970 yılında yapılmaya başlandı. 1998 yılına kadar ise tek doz uygulandı. Türkiye’de ‘subakut sklerozan panensefalit’ olarak bilinen SSPE hastalığını o dönem tek doz aşılanan çocuklar ile tanıdık. Ancak sonrasında çift doz kızamık aşısı uygulanmaya başlandı ve hastalık bir risk olmaktan çıktı. Peki hem SSPE hem de kızamık ile ilgili gelen riskler neler? Uzmanlara sorduk...

* Prof. Dr. İftihar Köksal: “Kızamığa karşı bağışıklık gelişmez ise SSPE’den başka gelişebilecek hastalıklar da var. Zatürre, ortakulak enfeksiyonu, menenjit, ensefalit gibi hastalıklar da risk oluşturuyor. Virüsün kendisi bu hastalıklara yol açabileceği gibi kızamık sonrası bazı bakteriler de bu klinik tablolara neden olabilir.”

* Prof. Dr. Nevin Hatipoğlu: “Kızamık enfeksiyonu 2 yaşından küçük çocuklarda meydana geldiğinde SSPE riski çok daha yüksektir. Klinik belirtileri bilişsel işlevde azalma, istemsiz tekrarlayan kas kasılmaları, yürüme bozukluğu, görme kaybı ve son olarak bitkisel hayatta kalma ve ölümdür. SSPE için etkili bir tedavi mevcut değildir. Yetişkinlerde SSPE çok nadirdir. Kızamığın sinir sistemiyle ilgili komplikasyonları nadir olmakla birlikte ciddidir ve akut hastalık sırasında veya hemen sonrasında akut yaygın beyin ve omurilik iltihabı şeklinde gelişebilir, iyileşirken sekel bırakabilir.”

SSPE NEDİR

SSPE, kızamık geçirildikten sonra, virüsün beyne yerleşmesiyle meydana gelen bir hastalık. Hastalık kızamık geçirilmesinden ortalama 5-6 yıl sonra ortaya çıkıyor. Hastalık genellikle entelektüel seviyede bozukluklar ve kişilik değişiklikleri ile başlar. Zamanla hareket ve görme bozuklukları ortaya çıkar. Daha sonra hastalar yatağa bağımlı hale gelir.

RİSK ALTINDA OLUP OLMADIĞINIZI NASIL ANLARSINIZ

Risk altında olup olmadığınızı anlamak için basit bir kan testi yaptırmak yeterli. Eğer kişide kızamığa karşı IGG tipi antikorlar varsa, kişinin kızamığa karşı koruyuculuğu vardır. Türkiye’de 1957 yılından önce doğanlar kızamığı geçirdikleri için aşıya gerek yoktur. 1970 ile 1998 arasında ise tek doz aşılanma yapıldı. Sonrasında tek dozun koruyucu olmadığı anlaşıldı ve iki doz uygulanmaya başlandı. Kızamık bir kez geçirildiğinde yaşam boyu bağışıklık bırakan bir hastalıktır. Eğer antikor yanıtınız yoksa çocuklarda normal aşı takvimine göre aşılama yapılabilir. Yetişkinlerde ise tek doz aşı yapılır. Ayrıca kızamık aşıları canlı aşı olduğu için gebelere, bağışıklık sistemi baskılanmış olanlara yapılmaz.

MÜDÜRLÜKTEN ‘KIZAMIK’ YAZISI

Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, son zamanlarda vakalarda artış olan kızamıkla ilgili olarak illere yazı gönderdi. Daha önce ocak ayında da gönderilen ve kızamıkla ilgili alınacak tedbirlerin hatırlatıldığı yazı, 19 Haziran’da tekrar gönderildi. Yazıda, Türkiye’de son dönemde kızamıkla ilgili vakaların artış gösterdiği belirtilerek, kızamığa karşı alınabilecek önlemlerin bir kez daha hatırlatılmasına ihtiyaç duyulduğu ifade edildi.