ANKA
Oluşturulma Tarihi: Şubat 26, 2008 12:57
Tütün Eksperleri Derneği (TED), Tekel’in gerçek değerinin çok altında ve iki yıllık sektör karına yakın bir tutar olan “komik” bir bedelle özelleştirildiğini, alkol fabrikalarının satışında oynanan "oyun"un sigara fabrikalarında da sahnelendiğini savundu.
Ekonomik anlamda Tekel’e değer biçilemeyeceğini vurgulayan Dernek, sivil toplum kuruluşları, siyasetçi ve sendikaları Tekel özelleştirilmesine karşı mücadeleye çağırdı.
Dernek, Tekel’in sigara fabrikalarının özelleştirilmesi sürecinde 2003’te yapılan ihalede JTI’nın verdiği 1 milyar 150 milyon dolarlık fiyatın yetersiz görülerek, son ihalede BAT’ın verdiği 1 milyar 720 milyon dolarlık teklifin “iyi teklif” olarak değerlendirilmesini eleştirdi.
TED'den yapılan açıklamada, “2003’deki borsa endeksi ile bugünkü borsa endeksi karşılaştırıldığında verilen fiyatın ne kadar komik olduğu ortadadır” denildi. Tekel’in alkol fabrikalarının satışında oynanan "oyun"un sigara fabrikalarında da oynandığını savunan TED, ekonomik anlamda Tekel’e değer biçilemeyeceğini vurgulayarak, sivil toplum kuruluşları, siyasetçi ve sendikaları Tekel özelleştirilmesine karşı mücadeleye çağırdı.
TED açıklamasında, Tekel’in, uzun yıllardır Türkiye’nin ilk 500 firması listesinde hep ön sıralarda yer aldığı hatırlatıldı. Açıklamada, “TEKEL, 2007’de 145 bin 658 üreticiden 34 milyon 155 bin kilo ürünü 147 milyon 824.2 bin YTL bedel karşılığında satın aldı. Bu haliyle mevcut üreticilerin yüzde 67’sinin tütün alımını yapan TEKEL, 2007 itibariyle 13 bin 164 personeli bulunan ve en çok istihdam yaratan kamu kuruluşlarının başında gelmektedir” denildi. Toplam 20 milyar YTL’lik sigara pazarının 6 milyar YTL’ye yakın kısmının Tekel’e ait olduğu belirtilen açıklamada, söz konusu miktarın 4-5 milyar YTL’sinin Hazine’ye, 1-2 milyar YTL’sinin de tütün üreticilerine ve sektör çalışanlarına doğrudan ödendiği kaydedildi.
YURTDIŞINA KAR TRANSFERİ YAPILACAK
Açıklamada, özelleştirilecek fabrikalarda üretilecek sigara satışından sağlanacak karın tamamının yurt içinde kalması yerine, çok uluslu firmalar tarafından yurt dışına transfer edileceği belirtildi. Açıklamada, “Piyasanın yüzde 40’ını elinde tutan firmanın 2006 yılı karının 420 milyon YTL olduğu düşünülürse 146 yıllık Tekel’in 2 milyar YTL, yani 2 yıllık sektör karına satılmak istendiği görülecektir. Böylelikle her yıl 1 milyar YTL kar yabancı sigara şirketlerinin yurt dışındaki kasalarına akarken, işsizlik ve yoksulluk da Türk halkına kalacaktır” denildi.
KAYIT DIŞILIK VE VERGİ KAYBI ARTACAK
Tekel’in alkollü içki biriminin özelleştirilmesi sonucu, sektörde yüksek oranda kayıtdışı ve vergi kaybı yaşandığı ifade edilen açıklamada, sigara fabrikalarının özelleştirilmesiyle de söz konusu durumun tütün sektöründe yaşanacağı vurgulandı. Özelleştirmelerde işçi ve memurun 4-C, İstihdam Fazlası Personel gibi uygulamalarla zor durumda bırakıldığı kaydedilen açıklamada, Tekel çalışanlarının geçici çözümlerle mağdur edilmekten kurtulamayacağı kaydedildi.
Açıklamada, Tekel’in özelleştirmesiyle yaşanacak bazı sorunlar şöyle sıralandı:
“-Tekel’in yaprak tütün işletmeleri ve pazarlama dağıtım başmüdürlükleri tasfiye edilecek.
-Çokuluslu sigara şirketlerinin saldırgan satış politikaları ile kamu sağlığı bozulacak.
-Tütün tarımından soğutulan çiftçilerin terk ettiği kıraç topraklar erozyona terk edilecek.
-Tekel’den yoksun kalan örgütsüz çiftçiler sözleşmeli sistem modeli altında çok uluslu firmaların amelesi olacak.”