Tecrübeye iade-i itibar
Güncelleme Tarihi:
<b>Ayşe AYDIN </b>
Oluşturulma Tarihi: Kasım 10, 2001 12:28
Yeni ekonomi fırtınasında gözden düşen 40-60 yaş kuşağı yeniden işbaşına geliyor. Dünya çapında yaşanan ekonomik ve siyasal krizler, piyasalardaki belirsizlikler 'tecrübenin önemini' ortaya koydu. Ancak her şey tecrübeyle bitmiyor. Olgun kuşağın teknolojik gelişmelere açık ve esnek yapılara uyum sağlayabileni makbul. Tecrübenin üzerine yeni ekonominin dinamikleri ekleniyor.
Dinamik, teknolojiye hakim, hırslı, sabırsız, hayalci...
Ya da;
Tecrübeli, teknolojiye 'bir parça' uzak, sabırlı, gerçekçi...
'Yeni dünya'nın iki ayrı yönetici kuşağı böyle tanımlanıyor... İlk grup yaşları 28 ile 40 arasında değişen 'genç kuşak', ikinci grup ise 40 yaş üstü 'olgun kuşak'...
Kurdukları internet şirketleriyle genç yaşta servet ve mevki sahibi olma fırsatını yakalayan girişimci yöneticiler 'harika çocuklar' olarak karşımıza çıktılar. Yaş ortalamaları 40-60 arasında değişen eski kuşak yöneticiler ise yeni ekonomiye ayak uyduramamakla suçlandılar. Zaman bu durumu tersine çevirdi. İnternet şirketlerinin birbiri ardına batmaları nedeniyle olgun kuşaktan yöneticiler kaybettikleri popülariteye yeniden kavuşmuş gürünüyorlar.
RAĞBET ARTTI
Profesyonel hizmet şirketi PricewaterhouseCoopers İnsan Kaynakları Yöneticisi Murat Demiroğlu deneyimli yöneticilere rağbetin arttığını söylüyor: ‘‘Bu durumun en önemli nedenlerinden biri dotcom şirketlerinin çöküşü. Artık ak saçlılar devri geri geliyor. Sektöre yıllarını veren tecrübeli yöneticiler revaçta‘‘.
Boyden Danışmanlık Yöneticisi Özlem Ergün yaş ortalamasından çok yönetim tarzının önemli olduğuna dikkat çekiyor: ‘‘Yöneticiler yıllar geçtikçe adeta şarap gibi değerleniyorlar. Tecrübe önemli ancak başarı için yeterli değil. Önemli olan tecrübeyle dinamizmi birleştirebilmek.‘‘
Ve bir örnek; Ufuk Batum. Yöneticiliğe 29 yaşında dünyanın en büyük rulman şirketi Timken'in Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri Bölge Sorumlusu olarak adım attı. 30 yaşında aynı şirketin Türkiye genel müdürü oldu. Bugün MAPCO İnternet ve İletişim Hizmetleri Pazarlama Genel Müdürü. Batum, Ergün'ün görüşlerine katılıyor: ‘‘Yaşı genç, yaklaşımı yaşlı yöneticiler olduğu gibi yaşı ileri, yaklaşımı genç yöneticiler de olabiliyor. Önemli olan değişimin hızını ve gücünü algılayabilmek.‘‘
Uzmanlar Türk yöneticilerin yaş ortamalarının ABD ve Avrupalı meslektaşlarından daha düşük olduğu görüşünde birleşiyorlar.
Heidrick & Struggles Türkiye kurucu ortağı Ayşegül Aydın Türkiye'de yönetici kadroları, tepe yöneticileri ve yönetim kurulu olarak ikiye ayırıyor: ‘Tepe yönetimi genel müdür ve departman sorumlularından oluşuyor. Bu bölümdeki yöneticilerin yaşı 28-40 arasında değişiyor. Yönetim kurulu üyelerinin yaşları 38'den başlayıp 60'a kadar çıkıyor.‘‘
YA SONRA?
Yöneticilerin 'resmi' emeklilik yaşı 60 ile 65 arasında değişiyor. Yöneticiler genellikle bu yaşlarda emekli olmuyorlar. Birçok tepe yöneticisi şirketin yönetim kuruluna geçerek çalışma hayatına devam ediyor.
Bazı yöneticiler kendilerinden sonra şirketin başına geçecek kişiyi bulana kadar yönetimde kalmayı seçebiliyorlar. Örneğin geçtiğimiz yıl emekli olması beklenen GE başkanı Jack Welch, bu amaçla 2002 başına kadar görevde kalacağını açıkladı.
Bu durum yalnızca yurtdışında yaşanmıyor. Türk Philips Genel Müdürü Atok İlhan, Jack Welch ile aynı kaderi paylaşıyor. Philips'de 30 yıldır yöneticilik yapan İlhan 60 yaşında. Geçtiğimiz yıl emekli olması gerekiyordu. Ancak yerine 'uygun' veliaht bulunamaması ve Türkiye'nin içinde bulunduğu kriz ortamı nedeniyle görev süresi bir yıl uzatıldı. İlhan, 8 Kasım 2001'de özel bir törenle emekli oldu.
WELCH ŞAŞIRTTI
Yöneticiler emekliliğin ardından genellikle kendilerini hayır işlerine adıyorlar. Birçok yönetici üniversitelerde ders vermeye başlıyor, kitap yazıyor ve hobilerine ağırlık veriyor. İş dünyasından bir türlü kopamayan yöneticiler de var. Örneğin Jack Welch geçtiğimiz günlerde, emekliye ayrıldıktan sonra Clayton Dubilier & Rice adlı şirkette part time yöneticilik yapacağını açıkladı. Welch'in bu kararı iş dünyasında tepkiyle karşılandı. Uzmanlar, 65 yaşındaki başkanın kendisini genç yöneticiler yetiştirmeye ve hayır işlerine adaması gerektiği konusunda birleşiyorlar.
Uluslararası insan kaynakları şirketi Drake Beam Morin'in (DBM) 21 ülkede 15 bin 803 çalışan arasında yaptığı araştırma bu durumu doğruluyor. Araştırmaya katılan kişilerden 36 yaş ve üstündeki çalışanların üçte ikisi emekli olduktan sonra part time işlerde, üniversitelerde ya da yardım kuruluşlarında çalışmayı düşünüyor.
KAMU YÖNETİMİ YAŞLI
MAPCO İnternet ve İletişim Hizmetleri Pazarlama A.Ş Genel Müdürü Ufuk Batum, Türkiye'nin genç yöneticilere tanınan fırsatlar açısından Avrupa'dan daha ileride olduğunu düşünüyor: ‘‘Avrupalı şirketler yönetim kadrolarını belirlerken yaş ortalamasının düşük olmamasına özen gösteriyorlar. Türk şirketler genç yöneticilere açıklar. Ancak kamuda durum böyle değil. Kamu ve siyaseti yönetenlere baktığımızda Türkiye neredeyse her ülkeden daha yaşlı! Bir yönetici o şirkete ya da kuruma artık başka bir şey veremediğini hissettiği an ayrılabilmeli. Uzun süre yöneticilik yapanlar tecrübelerini kitap yazarak, ders vererek, politikaya katkı sağlayarak, proje geliştirerek, sivil toplum hareketlerinde çalışarak toplumun diğer kesimlerine aktarmalılar.‘‘
İŞİ TADINDA BIRAKMALI
Philips Türk'te 30 yıldır yöneticilik yapan Atok İlhan bir yöneticinin işini yapabildiği ve istediği sürece yöneticilik yapabileceğini düşünüyor: ‘‘Önemli olan kişisel beceriler. ABD'de 80 yaşında hala yöneticilik yapan ve 10 tane 30 yaşındaki yöneticiyi cebinden çıkaracak yöneticiler var. Ancak Türkiye'de, daha bilgisayarın tuşuna bile basmamış yöneticiler biliyorum. İşini layığıyla yapıyorsa, akli ve fiziki sağlığı yerinde ise çalışmak da istiyorsa neden emekliye ayrılsın ki? Ama ayrılmanın zamanı geldiyse işi tadında bırakmak gerekiyor. İngiltere Başbakanı Tony Blair'i düşünelim. Genç olmasına karşın iki yıl sonraki seçimlere katılmayacağını açıklaması iyi bir örnek. Gençlere güveniyorum. Yaşlarından dolayı bizlere göre daha tecrübesiz olabiliyorlar. Ancak yaşayarak öğreniyorlar. Önemli olan tecrübelerden ders çıkarmak ve hataları tekrarlamamak.‘‘
Ya da;
Tecrübeli, teknolojiye 'bir parça' uzak, sabırlı, gerçekçi...
'Yeni dünya'nın iki ayrı yönetici kuşağı böyle tanımlanıyor... İlk grup yaşları 28 ile 40 arasında değişen 'genç kuşak', ikinci grup ise 40 yaş üstü 'olgun kuşak'...
Kurdukları internet şirketleriyle genç yaşta servet ve mevki sahibi olma fırsatını yakalayan girişimci yöneticiler 'harika çocuklar' olarak karşımıza çıktılar. Yaş ortalamaları 40-60 arasında değişen eski kuşak yöneticiler ise yeni ekonomiye ayak uyduramamakla suçlandılar. Zaman bu durumu tersine çevirdi. İnternet şirketlerinin birbiri ardına batmaları nedeniyle olgun kuşaktan yöneticiler kaybettikleri popülariteye yeniden kavuşmuş gürünüyorlar.
RAĞBET ARTTI
Profesyonel hizmet şirketi PricewaterhouseCoopers İnsan Kaynakları Yöneticisi Murat Demiroğlu deneyimli yöneticilere rağbetin arttığını söylüyor: ‘‘Bu durumun en önemli nedenlerinden biri dotcom şirketlerinin çöküşü. Artık ak saçlılar devri geri geliyor. Sektöre yıllarını veren tecrübeli yöneticiler revaçta‘‘.
Boyden Danışmanlık Yöneticisi Özlem Ergün yaş ortalamasından çok yönetim tarzının önemli olduğuna dikkat çekiyor: ‘‘Yöneticiler yıllar geçtikçe adeta şarap gibi değerleniyorlar. Tecrübe önemli ancak başarı için yeterli değil. Önemli olan tecrübeyle dinamizmi birleştirebilmek.‘‘
Ve bir örnek; Ufuk Batum. Yöneticiliğe 29 yaşında dünyanın en büyük rulman şirketi Timken'in Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri Bölge Sorumlusu olarak adım attı. 30 yaşında aynı şirketin Türkiye genel müdürü oldu. Bugün MAPCO İnternet ve İletişim Hizmetleri Pazarlama Genel Müdürü. Batum, Ergün'ün görüşlerine katılıyor: ‘‘Yaşı genç, yaklaşımı yaşlı yöneticiler olduğu gibi yaşı ileri, yaklaşımı genç yöneticiler de olabiliyor. Önemli olan değişimin hızını ve gücünü algılayabilmek.‘‘
Uzmanlar Türk yöneticilerin yaş ortamalarının ABD ve Avrupalı meslektaşlarından daha düşük olduğu görüşünde birleşiyorlar.
Heidrick & Struggles Türkiye kurucu ortağı Ayşegül Aydın Türkiye'de yönetici kadroları, tepe yöneticileri ve yönetim kurulu olarak ikiye ayırıyor: ‘Tepe yönetimi genel müdür ve departman sorumlularından oluşuyor. Bu bölümdeki yöneticilerin yaşı 28-40 arasında değişiyor. Yönetim kurulu üyelerinin yaşları 38'den başlayıp 60'a kadar çıkıyor.‘‘
YA SONRA?
Yöneticilerin 'resmi' emeklilik yaşı 60 ile 65 arasında değişiyor. Yöneticiler genellikle bu yaşlarda emekli olmuyorlar. Birçok tepe yöneticisi şirketin yönetim kuruluna geçerek çalışma hayatına devam ediyor.
Bazı yöneticiler kendilerinden sonra şirketin başına geçecek kişiyi bulana kadar yönetimde kalmayı seçebiliyorlar. Örneğin geçtiğimiz yıl emekli olması beklenen GE başkanı Jack Welch, bu amaçla 2002 başına kadar görevde kalacağını açıkladı.
Bu durum yalnızca yurtdışında yaşanmıyor. Türk Philips Genel Müdürü Atok İlhan, Jack Welch ile aynı kaderi paylaşıyor. Philips'de 30 yıldır yöneticilik yapan İlhan 60 yaşında. Geçtiğimiz yıl emekli olması gerekiyordu. Ancak yerine 'uygun' veliaht bulunamaması ve Türkiye'nin içinde bulunduğu kriz ortamı nedeniyle görev süresi bir yıl uzatıldı. İlhan, 8 Kasım 2001'de özel bir törenle emekli oldu.
WELCH ŞAŞIRTTI
Yöneticiler emekliliğin ardından genellikle kendilerini hayır işlerine adıyorlar. Birçok yönetici üniversitelerde ders vermeye başlıyor, kitap yazıyor ve hobilerine ağırlık veriyor. İş dünyasından bir türlü kopamayan yöneticiler de var. Örneğin Jack Welch geçtiğimiz günlerde, emekliye ayrıldıktan sonra Clayton Dubilier & Rice adlı şirkette part time yöneticilik yapacağını açıkladı. Welch'in bu kararı iş dünyasında tepkiyle karşılandı. Uzmanlar, 65 yaşındaki başkanın kendisini genç yöneticiler yetiştirmeye ve hayır işlerine adaması gerektiği konusunda birleşiyorlar.
Uluslararası insan kaynakları şirketi Drake Beam Morin'in (DBM) 21 ülkede 15 bin 803 çalışan arasında yaptığı araştırma bu durumu doğruluyor. Araştırmaya katılan kişilerden 36 yaş ve üstündeki çalışanların üçte ikisi emekli olduktan sonra part time işlerde, üniversitelerde ya da yardım kuruluşlarında çalışmayı düşünüyor.
KAMU YÖNETİMİ YAŞLI
MAPCO İnternet ve İletişim Hizmetleri Pazarlama A.Ş Genel Müdürü Ufuk Batum, Türkiye'nin genç yöneticilere tanınan fırsatlar açısından Avrupa'dan daha ileride olduğunu düşünüyor: ‘‘Avrupalı şirketler yönetim kadrolarını belirlerken yaş ortalamasının düşük olmamasına özen gösteriyorlar. Türk şirketler genç yöneticilere açıklar. Ancak kamuda durum böyle değil. Kamu ve siyaseti yönetenlere baktığımızda Türkiye neredeyse her ülkeden daha yaşlı! Bir yönetici o şirkete ya da kuruma artık başka bir şey veremediğini hissettiği an ayrılabilmeli. Uzun süre yöneticilik yapanlar tecrübelerini kitap yazarak, ders vererek, politikaya katkı sağlayarak, proje geliştirerek, sivil toplum hareketlerinde çalışarak toplumun diğer kesimlerine aktarmalılar.‘‘
İŞİ TADINDA BIRAKMALI
Philips Türk'te 30 yıldır yöneticilik yapan Atok İlhan bir yöneticinin işini yapabildiği ve istediği sürece yöneticilik yapabileceğini düşünüyor: ‘‘Önemli olan kişisel beceriler. ABD'de 80 yaşında hala yöneticilik yapan ve 10 tane 30 yaşındaki yöneticiyi cebinden çıkaracak yöneticiler var. Ancak Türkiye'de, daha bilgisayarın tuşuna bile basmamış yöneticiler biliyorum. İşini layığıyla yapıyorsa, akli ve fiziki sağlığı yerinde ise çalışmak da istiyorsa neden emekliye ayrılsın ki? Ama ayrılmanın zamanı geldiyse işi tadında bırakmak gerekiyor. İngiltere Başbakanı Tony Blair'i düşünelim. Genç olmasına karşın iki yıl sonraki seçimlere katılmayacağını açıklaması iyi bir örnek. Gençlere güveniyorum. Yaşlarından dolayı bizlere göre daha tecrübesiz olabiliyorlar. Ancak yaşayarak öğreniyorlar. Önemli olan tecrübelerden ders çıkarmak ve hataları tekrarlamamak.‘‘