TCK’nın mimarından Berberoğlu yorumu: Dokunulmazlığı yeniden kaldırılmalı

Hacı Bayram Veli Üniversitesi (eski Gazi Üniversitesi) Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. İzzet Özgenç, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, bu görüşünü şu hukuki gerekçelerle açıkladı:

DOKUNULMAZLIKTAN YARARLANIR
“Bir muhakeme engeli olan dokunulmazlık, kişinin milletvekili seçildikten sonra veya milletvekili seçiminden önce işlediği iddia edilen suçlardan dolayı bu sıfatı taşıdığı sürece hakkında sadece belli muhakeme işlemlerinin yapılması açısından bir engel teşkil etmektedir.

VEKİL SIFATI TAŞIDIĞI SÜRECE
Dokunulmazlığın sebebi, kişinin milletvekili sıfatını iktisap etmesi ve taşımasıdır. Kişi milletvekili sıfatını taşıdığı sürece dokunulmazlıktan yararlanır. Bu nedenle dokunulmazlık, sürekli değil, geçici niteliktedir. Milletvekilliği sona erince, dokunulmazlık da kendiliğinden kalkar. Milletvekili ile ilgili dokunulmazlık, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kaldırılabilir. Dokunulmazlığın kaldırılması, kişinin milletvekilliği sıfatını sona erdirmemektedir. Dokunulmazlığın kaldırılması, somut fiile münhasır olabilir. Dokunulmazlığın kaldırılması, belirli bir fiil veya fiiller dolayısıyla, milletvekili sıfatının devam etmesine rağmen, kişi hakkında soruşturma ve kovuşturma işlemlerinin yapılabilmesine imkân tanımaktadır.

GEÇİCİ MADDE BELİRLİ FİİLLERLE SINIRLI
20 Mayıs 2016 tarih ve 6718 sayılı kanunla Anayasa’ya eklenen Geçici 20. Madde düzenlemesi, bir genel düzenleyici hüküm değil; 20 Mayıs 2016 tarihi itibarıyla işlenmiş belirli fiillerle sınırlı olarak, ilgili milletvekilleri hakkında dokunulmazlığın kaldırılması kararı mahiyeti taşımaktadır. Buna göre, söz konusu geçici madde kapsamına giren fiillerle ilgili olarak, bir milletvekili gözaltına alınabilir, sorguya çekilebilir, tutuklanabilir ve yargılanabilir. Bu itibarla, söz konusu madde düzenlemesi, ne genel norm-özel norm ilişkisi ne de kural-istisna ilişkisi çerçevesinde ve hatta ne de süreli veya geçici kanun olarak değerlendirmeye tabi tutulabilir.

KARARI DOĞRU BULMUYORUZ
Bu durumda, Anayasa’nın 83. maddesinin dördüncü fıkrasındaki ‘Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma, Meclis’in yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır’ hükmünün uygulama kabiliyeti bulacağında hiçbir kuşku bulunmamaktadır.

Faraziye (varsayım) olarak bir an için söz konusu geçici madde hükmünün genel düzenleyici bir hüküm olduğu kabul edilse bile, getirilen istisna sadece 83. maddenin ikinci fıkrasının birinci cümlesine ilişkin olduğu için, karara konu teşkil eden olay bakımından maddenin dördüncü fıkrası hükmü uygulama kabiliyeti bulacaktır. Bu itibarla Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin oy çokluğuyla aldığı kararında varılan sonucu hukuken doğru bulmamaktayız.”