Taşıt yazıları araştırma konusu oldu

Yüzüncü Yıl Ãœniversitesi (YYÃœ) Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili Edebiyatı Bölümü Öğretim Ãœyesi Prof.Dr. Ä°lhan BaÅŸgöz, sayısı binlere ulaÅŸan taşıt yazılarında, sevgiden gurbete, kadercilikten Tanrıya siteme kadar ÅŸoförün benimsediÄŸi ve benimsediÄŸi deÄŸerlerle ilgili deÄŸiÅŸik konular bulunduÄŸunu söyledi.BaÅŸgöz, YYÃœ ile Türkiye Kültür AraÅŸtırmaları Grubu'nca düzenlenen ''Uluslararası Kültür AraÅŸtırmaları'' konulu sempozyumda ''Taşıt Yazıları'' ile ilgili araÅŸtırmasını sundu.   BaÅŸgöz, 1950'lerden itibaren kamyon, dolmuÅŸ, taksi, minibüs gibi motorlu taşıtlar ile at arabalarında da yazıların görünmeye baÅŸladığını, Van'da bile bisikletlerin üzerine yerleÅŸtirilen büyük sandıklarda yazılar bulunduÄŸunu belirtti.   Bir iletiÅŸim aracı olan taşıt yazılarının çoÄŸunun küçük bir ÅŸirkettarafından hazırlandığına iÅŸaret eden BaÅŸgöz, yazıların plak listelerinden, gazetelerden ve dergilerden takip edilerek günün modasına uygun ÅŸekilde parlak yeÅŸil kağıtlara basılarak ÅŸoförlere verildiÄŸini ifade etti.       TAÅžIT YAZILARINDAKÄ° MESAJ       Sayısı binlere ulaÅŸan taşıt yazılarında, sevgiden gurbete, kadercilikten tanrıya siteme kadar ÅŸoförün benimsediÄŸi ve benimsemediÄŸi deÄŸerlerle ilgili deÄŸiÅŸik konular bulunduÄŸunu kaydeden BaÅŸgöz, konuÅŸmasına şöyle devam etti:   ''Araba sürücüsünü gece gündüz, yaz kış, bazen günde 12 saat meÅŸgul eden en önemli sorun arabasının hızıdır. Arabanın hızı ile hayatı arasında bir denge kurmak zorundadır. Bunun için taşıt yazılarında hız önemli bir yer tutmaktadır. Hızla ilgili yazılar bize sürücü kiÅŸiliÄŸinin saldırgan ve uyumlu iki ayrı yanını tanıtmaktadır. Saldırgan kiÅŸiliÄŸin, yarışma, geçme, kural tanımama olarak belirdiÄŸi yazılar, (Darılma yol geçenindir), (Krallar önde gider), (Sollarım arkadaÅŸ huyum kurusun), (Hızlı yaÅŸa genç öl, ölün yakışıklı olsun), (YaklaÅŸma toz olursun)... ÅŸeklinde örneklendirilebilir.   Sürücü, uyumlu ve barışçı, kurallara saygılı ise (Arttırma hızını,yetim korsun kuzunu), (Hatalı sollama, eve göz yaşı yollama) gibi yazılar göze çarpmaktadır.''   Taşıt yazılarında sevgi ve sevgilinin büyük yer tuttuÄŸunu, bu sevginin Divan Edebiyatı ya da Aşık Edebiyatı'ndaki sevgiye benzemediÄŸini ifade eden BaÅŸgöz, yeni sevgi ve sevgili nitelemelerinintaşıt yazılarına yansımasını ise ÅŸu ÅŸekilde anlattı:   ''(Seversen gerçek sev), (Mektepli yarim), (Kaderimsin liseli), (Demedim mi ben sana, beni küçük iken sev), (Sana kim öğretti severkenaldatmayı, abla!), (Bizim köyden geçmedi aÅŸkın rüzgarı), (Yalancı kızlar)...''   BaÅŸgöz, (Seversen severim), (Sensiz de yaÅŸanır belalım), (Sen ve ben), (Hatasız kul olmaz), (Hatam ile sev beni), (Sevilen beklenir) gibi anlatımların ise seven ve sevilenin eÅŸit olarak görüldüğü, kadın-erkek eÅŸitliÄŸine doÄŸru atılan kuvvetli bir adım olduÄŸunu bildirdi.   BaÅŸgöz, ÅŸunları kaydetti:   ''Taşıt yazılarında en çok bulunan konulardan biri de insanın bu dünyada başına gelen her ÅŸeyin önceden Tanrı iradesi ile karara baÄŸlandığı anlamında bir kaderciliktir. (Köleyim kötü ÅŸansıma), (Allah'ın dediÄŸi olur), (APS dayı kader utansın), (Kader beni sana mahkum etti) ÅŸeklindeki ifadeler ise tanrı tarafından korunma isteÄŸi, kadere baÅŸ eÄŸme olarak karşımıza çıkmaktadır.''Â