Tartışılan tasmalar

Elektronik tasmalar

Elektronik tasmalar şok edici bir biçimde, uzmanlar tarafından reddediliyor. Dunbar, bu metodun adını bile duymak istemiyor. Şok tasmaları tek kelimeyle 'Barbarca' bulduğunu söylüyor. Diğerleri de şok tasmaların, köpekleri bir zavallı haline getirmekten başka bir işe yaramadığını belirtiyorlar. Davranış bilimciler, ‘‘Kanaryanız öttüğü zaman ona bir şok uygulamayı düşünür müsünüz? Ya da bebeğiniz ağladığı zaman? O halde neden köpekler havladığında bir şok tasmayı kullanmayı aklınıza getiriyorsunuz?’’ diye soruyorlar.

Cantrell, bu tasmalarla ilgili olarak ‘‘Köpeğimi eğiteceksem, asla acı veren bir yöntem kullanmayı denemem’’ diyor. ‘‘Daha çok beyne hitap eden yollar ararım. Daha fazla zamanımı alsa bile acı vermeyen çözüm yolları denerim’’ diye de ekliyor.

Bununla birlikte Wright, çok kısa bir süre olsa da bu tasmaların denenmesi gerektiğini söylüyor. ‘‘Sahipler için çözüm üreten bir deneyim olacaktır’’ dese de, o da bu tip tasmaları tasvip etmiyor.

Eğitim amaçlı tasmalar

Bu tasmaları boğucu zincir olarak da tanımlamak mümkün. Metal ya da naylon cinsleri olan bu tasmalar, ipleri çekilerek ve bırakılarak nasıl davranması gerektiğini köpeklere öğretiyor.

Milani, üç yıldız verdiği bu yönteme 'Kullanılabilir' yorumunda bulunmuş. Fakat bu tasmaların kolaylıkla yanlış kullanıma da müsait olduğunu ekliyor Milani: ‘‘Benim şüphelerim, bu tasmaların kullanımının kötü niyetle olmasına yönelik. Böyle durumlarda, köpek boyun omurgasında zedelenmeler görülmesi kaçınılmaz’’

Dunbar da bu tasmaların doğru davranışı öğretirken eğlenceli olamayacağını söylüyor. ‘‘Burada tasma kadar, ellerin de önemi var’’ diyor Dunbar. ‘‘Eğer bu tasmaların etkisini görmek istiyorsanız, daha uzun bir zamanı onlara harcamanız gerekir’’

Cantrell, özellikle metal tasmalardan hiç hoşlanmıyor. ‘‘Köpek bu tasmaya asılıp, gerilmesine neden olursa, nefes borusunun tıkanması gibi sonuçlarla karşılaşabilir’’

Sivri uçlu metal tasmalar

Bu tasmalar için tüm panelistler aynı görüşte: ‘‘En az geçerli metod bu!’’ ‘‘Bu tasmayı asla kullanmam. Tamamiyle gereksiz bir yöntem’’ diyor Cantrell.

Uçları körletilmiş değil, sivri bulduğunu söyleyen Dunbar da bu sivri uçları 'Eğitim vermek yerine acı veren bir metal teknolojisi' olarak değerlendiriyor.

Sivri uçlu tasmalar için Milani'nin de ekleyecekleri var: ‘‘Bu tasmalar bana 1600'lü yıllardan günümüze kadar taşınmış geliyor. Hayvanlar bir makineye dönüştürülüyor, çünkü çektikleri acı öğrenmelerini çabuklaştırıyor’’

Kafa yuları

Kayış, çenenin altından, burnun hemen üstünden ve kulakların arkasından geçiyor. Size köpeğin kafası üzerinde daha büyük bir kontrol gücü veriyor. Bu kontrollere uyan köpeğin bedeni de, kafasını izliyor.

Kayışı çektiğinizde ne kadar etkili olacağını göreceksiniz.

Fakat diğer köpekler üzerinde çok antipatik bir etki yarattığı gerçeğini gözardı etmemelisiniz.

Wright, 'Küçük sahipleri olan büyük köpekler için etkili olacak bir yöntem' diye değerlendiriyor bu yöntemi.

‘‘Sadece kontrolün sizin elinizde olduğunu anlatan mekanik bir anlam yüklemeyelim bu tasmalara. Aynı zamanda liderin kim olduğunu da gösteren bir mesaj da taşır’’

Koku yayan tasmalar

Köpek havladığı zaman boynu titrer. Bu titreşim de tasmasından limonumsu bir koku yayılmasına neden olur. Bu da havlamasını keser. Further ‘‘Ancak köpeğin kendi kendine bu tasmayı çekiştirmesiyle birlikte sahiplerin problemi ikiye çıkar’’ diye uyarıyor.

Wright da bu tasmaların sadece havlama problemi olan köpekler de kullanılmasını bir kez daha öğütlüyor. Ve havlayarak başka isteklerine de işaret etmek isterken, bu isteklerin tamamen kayıtdışı bırakıldığını da gözardı etmemek gerektiğini vurguluyor.

Beş uzman davranış bilimci, köpeklerin davranışlarını iyileştirmede kullanılan tasmaları araştırdı. Uzmanları, bazı özel tasmaların, köpeklerin davranışlarını düzeltmediğini, tam tersine bir etki yaptığını görüşünde. Hatta kimi zaman kötü davranışlarını düzeltmek isterken, onların yeni kötü ve köklü alışkanlıklar edinmelerine neden

olduğunu savunuyorlar.

Tasmaları 5 uzman inceledi

Krista CANTRELL- Hayvan davranışları anlama uzmanı. Çin ilaçları, empatik dinletiler, enerjik beden hareketleri ve vücut-akıl teknikleri üzerine çalışıyor. Atlar, köpekler ve kediler üzerine uzman.

Dr.Ian DUNBAR- Veteriner, hayvan davranış uzmanı. Londra Royal Veteriner Koleji mezunu. 1986’dan beri çeşitli ülkelerde seminerler veriyor. Felsefesi, hayvanlara eğlenceli vakit geçirtmekten geçiyor.

Dr.Myrna MILANI- Veteriner, davranış uzmanı, öğretmen, Veteriner Yayınları’nın yazarı. Şehirlerde yaşayan hayvanların davranışları hakkında uzman.

Terry RYAN- Köpek eğitimi ve davranışları konusunda, Amerika, Japonya ve Avustralya'da seminerler veriyor. 'Problem yaratan köpekler için değişiklikler içeren alet kutusu' adlı bir kitabı var.

John WRIGHT- Georgia'da psikoloji bölümünde profesör. Çeşitli organizasyonlar çerçevesinde konferans ve seminerler veriyor.