Tarihi mirasımız yağmalanıyor

Türkiye, kültürel varlık hırsızlığından yana en dertli ülkelerden biri. 19'uncu yüzyıldan beri, özellikte tarihi varlıklarımız kelimenin tam anlamıyla yağmalanıyor. Türkiye'den kaçırılan tarihi eserler, İngiltere, Almanya, Rusya Federasyonu, Avusturya, ABD ve Danimarka'da buluuyor.

ÇORUM SFENKSİ:

Çorum'da Hattuşaş Örenyeri'nde, 1906-1912 yılları arasında yapılan kazılarda bulunan 2 sfenks ile 10 bini aşkın çivi yazılı tablet, 1917 yılında iade edilmek koşuluyla onarılmak için Berlin'e gönderildi. Sfenkslerin iadesi, Kültür Bakanlığı'nın yoğun girişimlerine karşın, günümüze kadar sağlanamadı.

BERGAMA SUNAĞI:

Bergama'da Alman Mühendis Carl Humann'ın 1868-1878 yılları arasındaki kaçak kazılarında bulduğu mimari öğeler, Berlin'e yasadışı yollarla götürüldü. Eserin iadesi için 1991'den itibaren çalışmalar yoğunlaştırıldı.

GÖVDESİZ BAŞ:

Aydın'da antik Aphrodisias kentinde 1989 yılında mermer bir baş bulundu. Araştırmalar sonucu, başın 1904 yılında Fransız Arkeolog Gaudin tarafından yürütülen izinli kazılar sırasında bulunarak gizlice yurtdışına kaçırılan ve daha sonra Berlin Pergamon Museum'a satılan gövdeye ait olduğu belirlendi.

ÇİNİ MİHRAP:

Konya'nın Selçuklu ilçesindeki Beyhekim mahallesinde bulunan ve 13. yüzyıla tarihlenen Beyhekim Camii'nin çini mozaikli mihrabı, 1907 yılında yurtdışına kaçırıldı. Berlin'deki Pergamon Museum'un İslam Eserleri Bölümü'nde sergilenen eserin iadesi için başlatılan çalışmalar sürüyor.

SANDUKA:

Konya'nın Akşehir ilçesi Alanyurt köyündeki Mülhak Hacı İbrahim Veli Türbesi'ne ait sandukalardan biri, zamanın Alman Konsolosu tarafından 1905 yılında yurtdışına kaçırıldı.

TROYA HAZİNESİ:

Troya kentinden, 1868'den itibaren Heinrich Schliemann tarafından yapılan kazılarda elde edilen ve ‘‘Troya hazinesi‘‘ olarak bilinen eserler, Rusya ve Almanya'da bulunuyor.

HEKATE HEYKELİ:

Türkiye'den kaçırılan Üçlü Hakate Heykeli ise, Avusturya'da bulunuyor. Eserin, Ceyhan’daki Sirkeli Höyük'ten çalındığı belirlendi.

ELMALI HAZİNESİ: Elmalı hazinesinin iadesi için ABD Massachusetts eyalet mahkemesinde 1989 yılında açılan davanın bu yıl sonuna kadar bitmesi bekleniyor.

ZEUGMA MOZAİĞİ:

Gaziantep'in Nizip ilçesindeki antik Zeugma kentinde bulunan mozaiğe ait 2 parçanın 1993'te kaçırılarak ABD'nin Houston kentindeki Rice Üniversitesi Menil Müzesi'ne konulduğu belirlendi.

HERAKLES HEYKELİ:

1980'de Perge'deki kazılarda alt yarısı çıkarılan Herakles heykelinin üst yarısının ABD Boston Museum Of Fine Arts ve Shelby White-Leon Levy adlı koleksiyoncuların mülkiyetinde olduğu öğrenildi. Eserin iadesi için çalışmalar yoğunlaştırıldı.

SOYULAN MÜZELER:

Cizre Ulu Camii'den 1969 yılında çalınan kapı tokmağı, Diyarbakır Müzesi'nden 1979 yılında çalınan bronz bir sfenks figürü ve 1994 yılında Akşehir Seydi Mahmut Hayrani Türbesi'nden çalınan Seydi Ali'ye ait sanduka Danimarka David's Samling Müzesi'nde bulunuyor.