Oluşturulma Tarihi: Haziran 05, 2001 00:00
Çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapan, zengin tarihi mirasa sahip Türkiye'de, arkeolojik kazı sezonu başlamadan önce tarihi eser kaçakçılığındaki artış dikkatleri çekiyor.
Emniyet güçlerince, son 10 günde yurdun çeşitli yerlerinde düzenlenen operasyonlarda 32 kişi, çok sayıda tarihi eserle, 7 kişi de kaçak kazı yaparken suçüstü yakalandı. Operasyonlarda; Roma, Bizans, Osmanlı ve Selçuklu dönemlerine ait 524 parça tarihi eserle çok sayıda sikke ve eski para ele geçirildi.
KAYSERİ MERKEZ ÜS
Operasyonlarda, tarihi eser kaçakçıları ve ele geçirilen tarihi eserlerin Kayseri'de yoğunlaştığı görüldü.
Kayseri Müzeler Müdürlüğü yetkilileri, kaçak kazı yapmak için
ürkiye'nin çeşitli yerlerinden Kayseri'nin ilçelerine gelenler olduğunu belirterek, ''Tarihi eser kaçakçılığı kolay para kazanma yolu olarak görülmeye başlandı'' dediler.
Tarihi eser kaçakçılığında geçen yıla oranla yüzde 80-90 artış olduğuna işaret eden yetkililer, ''Kayseri'de son 10 günde, bir yılda yakalanan kadar tarihi eser ele geçirildi'' diye konuştular.
Arkeolog Nurettin Özkan, bir yere müzeci veya araştırmacı geldiğinde bölgeye ilginin arttığını ve kaçak kazaların başladığını anlatarak, şöyle devam etti:
"Toplumumuzda tarih ve kültür bilinci olmadığı için tarihi eserleri yağmalamakta cesur davranılıyor. Tarih ve kültürel mirası sonderece zengin olan ülkemiz tarihi eser kaçakçıları için tam bir cennet. Maalesef tarihi eser kaçakçılığı trafiğinde, Türkiye düğüm noktası. Picasso tabloları bile Türkiye'den çıkıyor.''
SON 10 GÜNDE ELE GEÇİRİLENLER
Emniyet ve jandarma ekiplerince, son 10 günde tarihi eser kaçakçılarına yönelik operasyonlar ise şöyle:
Kayseri'nin Melikgazi İlçesi'ne bağlı Hisarcık Beldesi ile Nevşehir'in Avanos İlçesi'nde, alıcı gibi davranan jandarma ekiplerinetarihi eser satmak isteyen ve aralarında 2 imam ile bir emekli başkomiserin bulunduğu 12 kişi suçüstü yakalandı. Sanıklar çıkarıldıkları mahkemece tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
Operasyonda; 5 heykel, 3 gözyaşı şişesi, Osmanlı dönemine ait 1 işlemeli sürahi ile 4 sikke, Roma dönemine ait 2 küp ile 9 sikke, Bizans dönemine ait 112 sikke, etnoğrafik değeri olan altın işlemeli 1Kuranıkerim, 1 İsa figürlü ikona, 1 çift altın küpe, 2 vazo, 1 tüfek, 1 tabanca, 1 kılıç, 5 kama ve çok sayıda eski pul ele geçirildi.
Kayseri'nin Talas İlçesi Bahçelievler Mahallesi'nde, bir evde yapılan aramada Roma, Bizans ve Selçuklu dönemlerine ait tarihi değeriolan 311 adet sikke, Roma dönemine ait 3 adet cam gözyaşı şişesi, 1 adet cam şamdan ve bronz küpe ile Bizans dönemine ait bronz kabartmalı 3 haç figürü bulundu. Tarihi eser ticareti yaptıkları belirlenen 2 kişi tutuklanarak, cezaevine konuldu.
RÜYASINDA GÖRÜP KAZI YAPMIŞ
Kayseri'nin İncesu İlçesi'ne bağlı Kızılören Köyü'nde, gece tarlasında define bulmak için kaçak kazı yapan 2 kardeş devriye gezen jandarma ekiplerince suçüstü yakalandı. Kardeşlerden biri, ifadesinde ''Rüyada tarlasında bir küp altın gömülü olduğunu görmesi üzerine kardeşiyle kaçak kazı yaptıklarını'' belirtti.
Yine Kayseri'nin Bünyan İlçesi'ne bağlı Emirören Köyü'nde alıcı gibi davranan jandarma ekiplerine Roma dönemine ait üzerinde 4 insan başı kabartması bulunan 1 metre uzunluğunda mermer sütunu, 15 bin dolar karşılığında satmak isteyen 2 kişi gözaltına alındı.
Sanıkların evlerinde yapılar aramada ise Roma dönemine ait bir adet gözyaşı şişesi ve bakır tas ile el yazması Kuranıkerim bulundu.
Kayseri'nin Melikgazi İlçesi Tavlusun Köyü'nde define bulmak için gece taş ocakları bölgesinde izinsiz kazı yapan 4 kişi gözaltına alındı.
Manisa'nın Saruhanlı İlçesi Halitpaşa Beldesi'nde, jandarma tarafından düzenlenen operasyonda, tarihi eser kaçakçılığı yaptıkları belirlenen 4 kişi, çeşitli dönemlere ait sikkeler, çanak, el tokmağı ve tuğralı kırık yaka iğnesiyle gözaltına alındı. Olayla ilgili 2 kişinin de arandığı belirtildi.
Gaziantep'te, alıcı gibi davranan jandarma timlerine 250 dolara anlaştıkları 22 adet sikkeyi satmak isteyen 4 kişi de, 2 tabancayla suçüstü yakalandı.
Burdur-Fethiye karayolunda, jandarma ekiplerinin şüphe üzerine durdurdukları bir otomobilde yapılan aramada, otomobilin gizli bölümlerine yerleştirilmiş Roma dönemine ait çok sayıda tarihi eser ele geçirildi.
Adana Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize suçlar Şube Müdürlüğü Mali Büro ekiplerince Cemalpaşa Mahallesi'nde hediyelik eşyasatan bir işyerine düzenlenen operasyonda da, bir kişi çeşitli dönemlere ait 33 parça tarihi eserle yakalandı.
Aydın'ın Kuyucak İlçesi Yamalak Beldesi'nde bir ihbarla 2 kişinin evinde yapılan aramada, Roma dönemine ait 3 kandil, 1 su matarası ve 1kulplu vazo bulundu, 2 kişi gözaltına alındı.
TARİHİ MEKANDA KAÇAK KAZI
Şanlıurfa'nın Viranşehir İlçe Jandarma Bölük komutanlığı ekipleri,aldıkları bir ihbar üzerine Yolbilen Köyü'ne bağlı Orta Yolbilen mezrasına düzenledikleri baskında, evinin yanındaki kendisine ait arazide kaçak kazı yapan 1 kişiyi suçüstü yakaladı.
Şanlıurfa Müze Müdürlüğü'nde görev yapan Arkeolog Hamza Güllüce, kaçak kazı yapılan alanın M.S 1. yüzyıl sonlarına ait 11 metre boyunda, 9 ölü gömme yeri bulunan ve zemini mozaiklerle kaplı kutsal bir mekan olduğunu söyledi.
Alanın tamamının renkli mozaiklerle kaplı olduğuna dikkati çeken Güllüce, mozaiklerin büyük bölümünün tahrip olduğunu belirtti. (Ankara/aa)