Tam güvenlik imkansız

RADAR KULELERİNİN TEMELİ ATILDI

Denizcilik Müsteşarlığı'nın uğruna tahkim kararları, kanun hükmünde kararnameler çıkardığı radar kulelerinin temeli sonunda atıldı. Temel atma töreninde Devlet Bakanı sistemin faydalarını anlatırken 'çatlak' sesler susturuldu. Ancak sistemin tam güvenlik sağlamasının imkansız olduğu açık.

Pek çok sivil toplum örgütünün itirazlarına rağmen radar kulelerinin temeli atıldı. 2001 yılında bitirilmesi planlanan Türk Boğazları Gemi Trafik Yönetim ve Bilgi Sistemi (VTS) projesinin boğazlarda tam geçiş güvenliği sağlayacağı iddia ediliyor.

İhalesi 1998 yılında yapılan proje İstanbul'da bir ana kumanda merkezi ve sekiz radar kulesinden oluşuyor. Sistemin işleyiş esasının havalimanlarındaki kontrol kulelerinden farkı yok. Boğaza giriş yapan gemi, kuleler sayesinde izlenebilecek ve kurulan bağlantı ile geçişini güvenli olarak tamamlaması sağlanacak.

Türkiye'de inşa edilmekte olan sistemin ilk örneği 1948 yılında Liverpool'da uygulandı. Şu anda dünyanın pek çok önemli limanında ve boğazında bu sistem kullanılıyor. En gelişmiş örneği Rotterdam Limanı'nda. Rotterdam Limanı'ndaki sistemin fiyatı 180 milyon dolar. İstanbul ve Çanakkale Boğazlarında Amerikan Lockheed Martin Overseas Co. tarafından inşa edilecek olan sistem ise 28 milyon dolara malolacak.

Kulelerin olacağı noktaların özellikleri

Üsküdar sahilde Mimar Sinan tarafından inşa edilen Şemsipaşa Camii'nin yanı.

Kanlıca'da yine Mimar Sinan tarafından yapılan cami ile iskele arasında kalan, ünlü Kanlıca Yoğurtuçusu'nun da bulunduğu tarihsel rekreasyon alanı.

Kandilli'de tarihi Edip Efendi Yalısı'nın bahçesi.

İstinye'de devlet protokolü tarafından verilen yemeklerin de düzenlendiği Müşir Fuat Paşa Yalısı'nın yanı.

Sarayburnu'nda inşa edilecek olan yapı aynı zamanda sistemin kontrol merkezi görevini de görecek. Bu dev yapı Topkapı Sarayı ve Tarihi Yarımada'nın silüetini bozacak.

Rumeli Kavağı, Garipçe ve Yom Burnu'na inşa edilecek olan kulelerin tamamı ise boğazda gittikçe azalan yeşil alanlara inşa edilecek.

İTİRAZLAR

Kültür Bakanlığı Yaklaşık 30 metreye varan yükseklikleri ile çok büyük kütleler halinde Boğaziçi'nin itina ile korunması gereken, tarihsel ve doğal önem taşıyan noktalarında açık tahribat yapacaklar.

Kanlıca Yurttaş Girişimi Kule inşaatı nedeniyle dolgu alanda bulunan, balıkçı barınağı olarak kullanılan 100 yıllık havuz kapatılacak.

Mimarlar Odası Yasaların dışına çıkılıyor. Petrol boru hattı devreye sokulmalı. Boğaziçi Panama Kanalı'na dönecek. Üsküdar' da Mimar Sinan'a ait Şemsipaşa Camii hemen yanına dikilecek bu kulenin altında görsel olarak ezilecek. Kandilli'de tarihi Edip Efendi Yalısı'nın bahçesine dikilecek kule bu mimari mirası da olumsuz yönde etkileyecek. İstinye'de tam kıyıya yapılmak istenen ve radar siteminin kontrol binası olarak tasarlanan büyük yapı da aynı yerdeki Münşir Fuat Paşa Yalısı'yla yarışacak. Sarayburnu'nda yükselecek olan kule yüzlerce yıldır sanatçılara ilham kaynağı olan, İstanbul'un en ünlü tarihsel silüetini parçalayacak. Diğer kuleler de Beykoz ve Sarıyer'de boğazın son yeşil alanlarında yükselecekler. Proje tek seçenek olarak dayatılıyor. Uydu haberleşme sistemi daha yeni bir teknoloji.

Boğaz halkı Dümen kilitlenmesi gibi arızalara çözüm getiremediği sürece güvenlik sağlamaz. Kimse kılavuz kaptan almıyor. Tankerler yine kıyıya çıkacak.

SAVUNMALAR

Başbakanlığa bağlı Denizcilik Müsteşarlığı Tüm dünyada kullanılıyor. Hizmet bölgesinde can ve mal güvenliği sağlıyor. Deniz trafiğinin doğurabileceği çevresel felaketleri önlüyor. Denizcilik operasyonlarında verimliliği arttırıyor. Uydu sistemi kullanılırsa ABD'ye bağımlı hale gelinir. Kanun Hükmünde kararname çıkardık.

9 Eylül Üniversitesi Öğretim Görevlisi Ender Asyalı Şu anda yerini tutacak ve bu denli güvenlik sağlayacak başka bir sistem yok. Boğaz'da meydana gelen kazalar yüzde 60-70 oranında azalacak.