Taksicinin Güzin Ablası
Güncelleme Tarihi:
İstanbul Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odaları'nın Oda Merkez'i taksiciler ve istanbulular için bir güvence
DÖRT MERKEZ FAALİYETTE
Taksilerin 1992'den itiberen kullandıkları telsizler ve bu telsizlerin bağlı olduğu merkezler taksicilerin ve müşterilerin sorunlarını çözmekle kalmıyor çok sayıda ikaz da yapıyor. Halen dört ayrı merkez faaliyet yürütüyor: Miba, Astim, SOS ve Oda Merkez. İlk üçü özel, sonuncusu kamu hizmeti veriyor.
BİLGİLER ANINDA EKRANDA
Zor bir durumla karşılaşan taksici, aracın içindeki acil durum butonuna basarak merkeze ulaştığı anda plakası, sahibi, bağlı olduğu durak gibi bütün künye bilgileri bilgisayar ekranında görünüyor. Taksicinin cangüvenliği için son derece önemli olan bu sistem zaman zaman ilginç olaylara da yol açıyor.
TAKSİDE SİYASETE MÜDAHALE
Başlığımıza çıkan olay da bu durumlardan biri: Taksici yanlışlıkla acil yardım butonuna basmış. Oda Merkez dinlemede: Biri, Demirel hakkında atıp tutuyor. Merkez, polise bildiriyor. Biraz sonra taksinin telsizinden şu anons yükseliyor: 34 T.. Siyaseti bırak, yoluna devam et! Taksici ve müşteri donakalıyor.
HER TÜR HİZMET VAR
Bilgisayar üzerindeki haritadan sokak sokak adres tarifi
Unutulan eşyanın anosla bulunması
Sıkışık trafikte yönlendirme
Çalınan otomobil anonsları
Kan anonsları
Felaketlerde (deprem, yangın, sel, kaza) hızlı iletişim
Kayıtlarda bir yıl saklanan onanslar bazen mahkemelerde kullanılıyor.
Korsan taksicilerin yakanlanmaları sağlanıyor
Nöbetçi eczane bildiriyor
Her yıl 75 taksicinin çocuğu sünnet ediliyor
Telsiz tamiri yapılıyor
Merkezin kaza yapan, hastası hatta cenazesi olan taksici için iki ambulans ve bir çekicisi çalışıyor
MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ
Yakın mesafe diye almadı.
Yağmur yağıyordu durmadı
Araba çok bakımsızdı, berbat kokuyordu
Şoförün kılığı kıyafeti kötüydü
Turist görünce beni indirmeye kalktı
Kırmızıda geçti, yanlış solladı, hızlı kullandı
Beş milyon verdim, ‘‘Bu yüz bin lira’’ dedi
Fiş istedim, yanında yoktu
Taksimetre her zamankinden fazla yazdı
MERKEZ UYARIYOR
Trafik kurallarını ihlal etmeyecek yerlerde inip bininiz
Bozuk paranız yoksa önceden şoföre söyleyiniz
Eşyanızı unutmamak için inerken geriye bakınız
Taksiye binmek için durakları tercih ediniz
Kaçak taksileri bildiriniz
Olumsuzlukları çözebilmek için bizi 212 281 34 04 nolu telefondan arayabilirsiniz.
İstanbul Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odaları'nın 24 saat açık olan telsiz merkezi, Seyrantepe'deki oda binasının içinde. Odanın altı katlı bir plaza olan binasının şıklığına uygun, yüksek teknolojiyle çalışıyor. 6 bin 500 telsizli taksiye hizmet veren Oda Merkez, öldürülen 38 taksiciyi hiç unutmadan en küçük bir kuşkunun bile üzerine gidiyor.
Taksicilerin bir yardımcısı da ağabeyiyle birlikte SOS'i kuran Hülya Bark. Hülya hanım, taksicilerin ‘‘Hülya abla’’sı. Önce bir kadın olarak kendisini garipsediklerini ancak, her saatte yanlarında yardımcı olarak gördükleri için zamanla alıştıklarını söylüyor.
Oda Telsiz Merkezi Müdürü Adem Coşkunyürek, hem müşteri şikayetleriyle ilgileniyor hem de yardıma ihtiyacı olduğunda taksinin yanına koşuyor.
Taksilerin telsizleri ve bu telsizlerin bağlı olduğu merkezler, taksicilerin en ufak sorunlarından araçta eşyasını unutan müşterilere ulaşmaya, nöbetçi eczane bildirmekten hayat kurtarmaya kadar pek çok işe yarıyor.
TAKSİYE biniyorsunuz ve telsizden, artık giderek kibarlaşan sesleri duyuyorsunuz: ‘‘Bakırköy, E-5 Topkapı istikametindeki trafik durumunu bildirecek arkadaşımız var mı efendim?’’ ya da ‘‘Çok acele kana ihtiyaç vardır...’’
Taksilerin telsizleri pek çok işe yarıyor. Şu anda İstanbul'da dört ayrı merkez bu faaliyeti yürütüyor: Miba, Astim, SOS ve Oda Merkez. İlk üçü özel kuruluşlar ve ticari amaçla bu işi yapıyor. Oysa Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odaları, resmi bir kurum kimliğinde, tamamen kamusal bir hizmet veriyor.
Sistem başlangıçta, son yıllarda gasp edilip öldürülen taksi şoförü sayısının artması yüzünden, can güvenliğini sağlamak için Başkan Semih Kaçanoğlu öncülüğünde kurulmuş. Ama Oda Merkez, bunun yanısıra, kaza yapan taksiciye yardım etmekten, öldürülen taksicinin ailesine maaş bağlamaya kadar pek çok konuyla ilgileniyor. Faaliyetlerinin arasına taksici için kız istemek bile girebiliyor!
İstanbul Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odaları'nın telsiz merkezi, Seyrantepe'deki Oda binasının içinde. Telsiz merkezi, kendi çapında altı katlı bir plaza olan binanın şıklığına uygun, 6-7 bilgisayarla donatılmış, yüksek teknolojiyle çalışan bir işyeri. 24 saat açık. Gündüz iki, gece iki kişi kalıyor.
Oda Telsiz Müdürü Adem Coşkunyürek, çat merkezde, çat bir taksicinin yanında. Merkezdeyken müşteri şikayetleriyle ilgileniyor ama herhangi bir taksicinin yardıma ihtiyacı olduğunda oraya koşuyor. Üyesi olsun olmasın, 6500 telsizli taksiye hizmet veren Oda Merkez, bugüne kadar tam 38 taksicinin öldürülmüş olduğunu akıldan hiç çıkarmadan, en küçük bir kuşkunun bile üzerine gidiyor.
Her tür hizmet verilir
Neler mi yapıyorlar? Öyle çok işin altından kalkıyorlar ki, saymakla bitmez. Mesela bir bilinmeyen adres servisi durumundalar. Bilgisayarlardan birinde bulunan ve İstanbul'u cadde cadde, sokak sokak gösteren harita, gideceği adresi bilmeyen şoförler için. Ekranda, sorulan bölgeye giden telsizci, anında şoförün nereden sapıp nereye döneceğini söylüyor. Eğer haritada yeralmayacak kadar önemsiz bir yerse, telsizden bilebilecek taksicilere ulaşılıyor.
Can güvenliğiyle ilgili en sevindirici durum ise odayı arayan taksinin künyesinin anında bilgisayara düşmesi; plakası, sahibi, bağlı olduğu durak, vs. Zor bir durumla karşılanan taksici, aracın içindeki acil durum butonuna basarak merkeze ulaşabiliyor. Butona basıldığı anda aracın içindeki konuşmalar merkezden dinlenebiliyor. Bu durumda taksiciden beklenen, saldırgana belli etmeden bulunduğu yeri belirtecek bir konuşma yapması.
Telsiz merkezinden en çok yapılan anons, unutulan eşyayla ilgiliyken merkeze en çok sorulan soru trafik durumuyla ilgili. Özellikle trafiğin sıkışık olduğu saatlerde, telsizciler bir o yana bir bu yana cevap vermek durumunda kalıyorlar. Köprülerin gidiş dönüş güzergahındaki yolların, sahil yolunun, otobanların ve şehir içi akışın durumu anı anına taksicilere iletiliyor. Aynı servis, sabah akşam radyolara da yapılıyor.
Sonra, çalınan arabalar anons edilerek, görenlerin bildirmeleri isteniyor. Kan ihtiyacı olan hastanelerden gelen istek üzerine taksicilerden kan isteniyor. Günde en az on kan talebi karşılanıyor. Müşteriler takside unuttukları ya da taksici aracında unutulan eşya için Oda Merkez'i arıyor. Telsizler, 17 Ağustos depreminde de çok işe yaramış; telefonların kilitlendiği saatlerde, hangi sokakta hangi binanın yıkıldığını yetkililere taksiciler telsizden bildirmiş.
Kaza yapan taksicinin de ilk önce aradığı yer olan Oda Merkez aynı zamanda taksicilerden gelen müşteri şikayetlerini de alarak, gerekli ikazları yapıyor, cezaları veriyor. Cezalar işlenen suça göre meslekten men etmekten ticari araç belgesinin geçici olarak alınmasına kadar değişiyor.
Taksiciler bu hizmeti, odaya ödedikleri yıllık aidat (22 milyon) karşılığında alıyorlar. Oda'nın kurduğu vakıf ise, öldürülen taksicilerin çocuklarını koruma altına alıyor, ailelerine maaş bağlıyor, Ramazan aylarında paket dağıtıyor. Ancak, 18 bin taksinin sadece üçte birinde telsiz var. Aslında telsiz, her yönden şoförün hayatını kolaylaştıran bir sistem; neden daha yaygınlaşmadığı merak konusu.
İlginç istekler İlginç olaylar
Bir baba arıyor: ‘‘Erkek arkadaşı, kızımı takside dövmüş. O taksiciyi bulabilir miyim, olayla ilgili araştırma yapıyorum da...’’
Telsizden bir anons duyuluyor: ‘‘Müzik tesisatı çok iyi olan bir taksimiz var mı acaba?’’ (Birkaç kişi, Boğaz'da dört-beş saatlik bir gezi yapacakmış, iyi müzik sistemi arıyorlar)
Bir taksici üç gündür kayıp. Ailesi perişan oluyor, oğlumuz kaçırıldı, öldürüldü, diye. Olan sonunda ortaya çıkıyor; genç taksici sevdiği kızı kaçırmış ve evlenmiş. Kızın babası ateş püskürüyor. Oda Merkez Telsiz Müdürü Adem Bey, oğlanın anne babasını yanına alarak, gece saat yarımda kızın babasının evine gidiyor. Çikolata ve çiçeklerle taraflar uzlaştırılıyor, durum tatlıya bağlanıyor.
Bir jandarma komutanının oğlu olduğunu belirten biri arıyor. Taksiciyle kavga etmiş. ‘‘Onu bana bulun döveceğim, siz de esas duruşa geçin hemen geliyorum...’’
Bir başkası, plaka vererek bir taksiciye ulaşmaya çalışıyor. Kim olduğu sorulduğunda arkadaşı olduğunu söylüyor. Sonunda itiraf ediyor: ‘‘Bana bir yanlış yaptı da, uyaracaktım...’’