Tahıl koridorunda yeni teklif masada

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, günübirlik çalışma ziyareti için gittiği Rusya’nın Soçi kentinde dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Rus Lider Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Boçarov Ruçey Sarayı’nın kapısında karşıladı. Ardından heyetlerarası toplantıya katılan iki lider, daha sonra baş başa görüştü. Yaklaşık 3 saat süren görüşme sonrasında ortak basın toplantısı düzenledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, basın toplantısında şu mesajları verdi:

MB BAŞKANLARIMIZ

“Öncelikle bu davetle Türkiye-Rusya ilişkilerinde çok çok farklı bir dönemdeyiz. Hele hele Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın geldiği böyle bir dönemde bu ziyareti gerçekleştirmiş olmak, sizin bu daveti yapmış olmanız beni ve heyetimi gerçekten mutlu etmiştir. Bugün burada Merkez Bankası başkanlarımızın bir araya gelmesi, aramızdaki ikili ilişkilerde yerli para birimine adım atma noktasında da önemli olduğuna inanıyorum. Bir diğer aramızdaki önemli konu savunma sanayisine yönelik attığımız ve atacağımız adımlar. Enerji sektöründe zaten aramızdaki adım özellikle doğalgaz konusunda, biz birinci derecede şu anda Rusya ile doğalgazda çok önemli ilişki içerisindeyiz. Bunu daha da geliştirerek devam ettireceğimize inanıyorum.

NEFES BORUSU OLDU

Karadeniz Tahıl Girişimi küresel gıda kriziyle mücadele önemli rol oynadı. Afrika için bir nefes borusu oldu. Rusya’nın girişimin yeniden başlaması noktasındaki beklentileri tüm tarafların malumudur. Rus dostlarımızın dile getirdiği hususları biz de farklı vesilelerle ifade ettik, ediyoruz. Eksiklerin giderilerek, girişimin devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu konudaki görüşlerimizi değerli dostum ile ikili görüşmelerimizde paylaştık. Bu kapsamda BM ile önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın kanaatindeyim. Türkiye olarak beklentileri karşılayacak çözümlere kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.

AFRİKA’YA UN

Ukrayna’nın Rusya ile adım atması noktasında yaklaşımlarını yumuşatması gerekiyor. Karadeniz Tahıl Koridoru’ndan az gelişmiş Afrika ülkelerine gönderilecek tahıl önemli. Ama buradan çıkacak tahılın yüzde 44’ü Avrupa ülkelerine giderse, buna Rusya olumlu bakmıyor. Buradan zaten yüzde 14 Türkiye’ye gönderiliyordu. Bunun dışında yüzde 6 civarında Afrika ülkelerine... Bugünkü yaptığımız görüşmede de Sayın Putin, ‘Biz 1 milyon ton tahılı fakir ülkelere göndermeye varız. Bunun lojistik çalışmalarını da yaptık bu adımı atmaya hazırız’ dediler. Biz de üzerimize ne görev düşüyorsa, Türkiye olarak varız dedik. Sizden gelen bu tahılları değirmenlerde öğüterek un şeklinde fakir Afrika ülkelerine gönderebiliriz dedik. Bu konularla da mutabık kaldık.”

BARIŞ ÇAĞRISI

Erdoğan ,“Bölgemizde kalıcı barış, istikrar ve refahın tesisine yönelik çalışmalarımızı sürdürme kararlılığındayız. Devam eden çatışmaların bir an önce uluslararası hukuk temelinde kalıcı ve adil bir barış ile sona erdirilmesini arzu ediyoruz. Savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmaz. Taraflar arasında doğrudan müzakerelere evvelce ev sahipliği yaptık. Bu konuda üzerimize düşeni her zaman olduğu gibi yapmaya hazırız” dedi.

100 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HEDEFİ

Erdoğan, 6 Şubat depremleriyle son aylarda yaşanan orman yangınları sırasında verdikleri destek ve sergiledikleri dayanışma için Rusya’ya teşekkür ederek şöyl edevam etti: “Bugünkü görüşmelerde ticaret, enerji, tarım, turizm, finans başta olmak üzere çok boyutlu işbirliğimizi daha da güçlendirmek için atılabilecek adımları değerlendirdik. İkili ticaret hacmimiz geçen sene 69 milyar dolara ulaştı, 100 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedeflere emin adımlarla doğru ilerliyoruz. Turizmde başarılı bir sezon geçiriyoruz. 2022 yılında 5 milyon 230 bin Rus vatandaşımızı ülkemizde ağırlamıştık. Bu yılın ilk 7 ayında ise 3 buçuk milyon Rus turist ülkemize geldi. Bu sayının daha da artacağına inanıyorum. Rusya’nın KKTC’de ofis açma kararından memnuniyet duyduk.”

PUTİN: BATILI PARTNERLERİMİZ BİZİ ALDATTI

Putin ortak basın toplantısında özetle şunları söyledi: “Karşılıklı ticaret hacmimiz artıyor. Akkuyu Nükleer Santralı devam ediyor. Doğalgaz konusunda da etkin bir işbirliği yapıyoruz. Tarım alanında işbirliğimiz hızlı gelişiyor. Suriye krizinin çözülmesi konusunda temel bakışımızı paylaştık. Görüşmemiz genel olarak faydalı geçti. Sayın Erdoğan’a destekleri için teşekkür ediyorum.

BU KARARI ALMAK ZORUNDAYDIK

Uluslararası konuları da gözden geçirdik, özellikle Ukrayna krizini. Tahıl Koridoru’nun askıya alınması söz konusu. Biz bu kararı almak zorundaydık. Batı ülkeleri sözlerini yerine getirmediği için çekilmek zorunda kaldık. Ticari konularda bizi ciddiye almadıkları için geri çekilmek zorunda kaldık. Vaatler yerine getirilmedi, bizi aldattılar. Diğer taraf bizim insani koridorumuzu terör saldırıları için kullandı. Buna göz yumamayız. Gerçek ihtiyaç sahiplerine gıda gitmediği için endişeliyiz. Biz bunu canlandırmak istiyoruz. Sadece bir şartımız var. Bizim ürünlerimizin de engelsiz bir şekilde denize çıkmasını istiyoruz. Tahılımızın ihtiyaç sahiplerine gitmesini istiyoruz. Biz şu an 6 Afrikalı ülke ile anlaşmalarımızı sürdürüyoruz. Oraya tahılı bedava göndermek istiyoruz.

ERDOĞAN’IN KATKILARI

Sayın Erdoğan’ın katkılarını en başından beri hissediyoruz. Erdoğan’ın arabuluculuğu sayesinde birçok proje gerçekleşebildi. Biz tahıl girişimine Türkiye ve BM katkı sağladığı için katılmaya karar verdik. Rusya lehine yapılması gerekenler yapılmadığı halde koridoru uzattık. Fakat Batılı partnerlerimiz bizi aldattı diyebilirim. Bu koridora katılma isteğimiz var ancak onlar önce kendi sözlerini tutsunlar. Bunlar çözüldükten sonra geri dönebiliriz, bizim sorunumuz yok. Türkiye bizim çok büyük bir partnerimiz.”

BİR DAHAKİ SEFERE TATİLE GELİN

Rus Lider Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı Boçarov Ruçey Sarayı’nın kapısında karşıladı. İki ismin arasında samimi bir sohbet yaşandı. Putin, Erdoğan’a “Nasılsınız? Yolculuğunuz nasıl geçti?” diye sordu. Erdoğan da “Zaten 1 saat 15 dakika sürdü” dedi. Putin’in, “O zaman bir dahaki sefere bize tatile gelin, çok yeşillik alan burası” sözleri üzerine Erdoğan da “Bizim Karadeniz...” yanıtını verdi.

DÜNYANIN GÖZÜ DE SOÇİ’DEYDİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Lideri Putin’in Soçi görüşmesi dünya basınının da odak noktasında yer aldı. Birçok uluslararası haber ajansı ve medya kuruluşu Erdoğan-Putin görüşmesini manşete taşırken, haberlerde Türkiye’nin Karadeniz tahıl anlaşmasının yeniden canlandırılmasında oynadığı rolün kritik olduğuna dikkat çekildi.

* Amerikan CNN, Soçi görüşmesi öncesi hazırladığı video haberinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Ukrayna’daki savaş boyunca kilit arabulucu rolünün ona hem yurtiçinde hem de uluslararası alanda büyük faydalar sağladığını” ifade etti. Haberde “Erdoğan en kritik diplomatik konularda müzakerelere destek oldu” denildi.

* Erdoğan-Putin buluşmasını internet sayfasından canlı akışla okurlarına aktaran New York Times gazetesi, tahıl koridorunun yenilenmesine yönelik çabalara vurgu yaptı. Erdoğan’ın, Putin’i ikna etmeye çalışacağını yazan gazete, Rusya’nın Türkiye’de kurmayı planladığı doğalgaz merkezine de dikkat çekti.

* “Erdoğan Putin’i ikna etmeye çalışıyor” başlığını atan İngiliz The Guardian da Soçi’nin gündem maddeleri arasından tahıl koridorunu öne çıkardı. Gazete, iki liderin buluşmasından hemen önce Ukrayna liman kentlerine saldırılar düzenlendiğini hatırlattı.

* Katarlı AlJazeera Soçi’deki zirveyi dakika dakika aktardı. Haber sitesi, uluslararası toplumun tahılda uzlaşı haberi duymayı beklediğini söyledi.

ABD DIŞİŞLERİ: TÜRKİYE’YE MİNNETTARIZ

ABD Dışişleri Bakanlığı, Soçi’deki Erdoğan-Putin zirvesiyle ilgili CNN Türk’e özel değerlendirmede bulundu. Açıklamada, “Hayat kurtaran tahıl girişimine aracılık etme çalışmaları nedeniyle ABD ve BM Türkiye’ye minnettardır” denildi.