Tablodaki kızıl gökyüzünün sırrı
Güncelleme Tarihi:
Ünlü Norveçli ressam Edward Munch'ın, insanın ruhsal acılarının simgesi olan ''Çığlık'' adlı tablosundaki gökyüzünün neden kızıl olduğu yıllar sonra ortaya çıktı. Teksas Eyalet Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Donald Olson ve meslektaşları, Endonezya'nın Krakatoa Yanardağı'nın neredeyse tüm dünyayı aydınlatan patlamasının Munch'a ilham verdiğini, yağlıboya resmin, tümüyle üstadın hayal gücüne dayanmadığını açıkladılar.
1883'teki Krakatoa püskürmesi, yeryüzünde görülen en büyük yanardağ patlamalarından biriydi. Öyle ki, yerkürenin öbür yarısında semalar geceleri onun atmosfere püskürttüğü yanan küllerle aylar boyu kızıl alacakaranlıklara gömülüyordu.
Sky and Telescope dergisinde yayınlanan gökbilimcilerin açıklamasına göre, Munch'un 1893'te, yani Krakatoa'nın püskürmesinden 10 yıl sonra yaptığı ve bugün Oslo Ulusal Galeri'de sergilenen başyapıtı, temel ilhamını, Kasım 1883'den Şubat 1884'e dek, ''20 bin km öteden'' dünyanın öteki ucundan gelen yanardağ fışkırmasının Avrupave Norveç'in semalarını geceler boyu kızıllara garketmesinden alıyordu.
Â
Önce annesini ve ardından da iki kardeÅŸini ve babasını kaybeden Munch, veremi, ölümü, ''Hasta Çocuk'' (1886, Ulusal Galeri, Oslo), ''Ölüm Odası'' (1892, Munch Müzesi, Oslo), ''Ölüm DöşeÄŸi'' (1895, Rasmus Meyers Koleksiyonu, Bergen) ve ''Ölü Anne'' (1899, Sanat Salonu, Bremen) resimlerinde nakletti.Â
   Â
Prof. Olson, tespitlerini doÄŸrulamak için Norveç'in baÅŸkenti Oslo'ya yaptıkları dolaÅŸmanın heyecanını şöyle ''Munch'un Krakatoa ışıklarını arkadaÅŸlarıyla sokakta yürürken gördüğü dönemeci dolandık ve 120 yıl önce, (resmi yapışından 10 yıl önce) güneybatıdan, dünyanın öte yarısından gece semadan gelen kızıl ışıltıya baktığı tam noktayı belirlemiÅŸtik.''Â