Süper giysiler geliyor

Çok yakında terlemeye ve üşümeye son veren giysiler giyeceğiz. Yüksek teknolojiyle üretilen yeni kumaşlar, vücut ısısına duyarlı. Terlediğinde insanı serinletiyor, üşüdüğünde ısıtıyor. Yeni kumaşlar, buruşmuyor ve solmuyor...

1960'lı yıllarda sentetik kumaşlar ilk çıktığında fazla tutmadı. Kimisi terletti, kimisi boyadı, cildi tahriş etti. Bu nedenle kalıcı olmadılar. Ancak bir süreden beri sentetik lifli kumaşlar, büyük bir geri dönüş yaşıyor. Çok yakında ise yeni kuşak kumaşlar piyasayı kaplayacak. Bu kumaşlar, üşüyenleri ısıtacak, isteğe göre koku yayacak, hatta tedavi amaçlı bile kullanılabilecek.

Almanya'nın Heilbronn kenti yakınlarında Bönningheim'deki Hohensteiner Enstitüsü'nde yarının kıyafetleri test ediliyor. Testlerde bilgisayar sayesinde insanın hava şartlarına göre verdiği tepkileri taklit edebilen seramikten yapılmış bir manken kullanılıyor. Burada karmaşık aletlerle yeni kumaşların vücut terini nasıl emdiği, kumaşların hangi şartlarda buruştuğu tespit ediliyor.

ZEKİ KUMAŞLAR

Üreticilerinin ‘‘zeki kumaşlar’’ diye tanımladığı bu yeni ürünler, vücut ısısına göre harekete geçiyor. Isıtıyor, soğutuyor, teri emiyor. Çoraplar kokmuyor, kazaklar tüylenmiyor, gömlekler kirlenmiyor. Bazı giysiler güneşin morötesi zararlı ışınlarını bloke ederken, bikini dizaynında kullanılan bazı kumaşlar ise tam tersi, güneş ışığının olduğu gibi bedene ulaşmasını sağlıyor. Bu tür bir mayoyla güneşlenen birinin vücudunda mayo izi kalmıyor.

SAÇTAN DAHA İNCE

Yeni kuşak kumaşlar, şu anda Paris'te Dünya Kupası finallerinde top koşturan futbolcuların, kayakçılara ve dağcıların giysilerinde kullanılmaktalar. Ayrıca Armani, Prada, Versace gibi büyük modaevleri de bu yüksek teknoloji ürünlerinden yararlanıyorlar. Taşlanmış blucin kumaşını icat eden ve sentetik kumaşların önde gelen uzmanlarından sayılan Fransız François Girbaud, ‘‘Nihayet sentetik kumaşın kötü imajı yıkılıyor’’ yorumunu yapıyor.

Pamuklu tekstil üretiminde bile bugün çok sayıda kimyasal madde kullanılıyor. Du Pont, RhÔne-Paulenc ya da 3M gibi sentetik kumaş üreticileri, kumaşlarını gittikçe daha ince liflerden dokuyorlar. Kumaş lifleri, saçtan on kez daha ince ya da ipek telinin yarısı kadar. Bu incecik lifler, yumuşak ve insanı yağmurdan koruyan giysiler üretilmesine olanak tanımakta.

UZAY TEKNOLOJİSİ

İngiliz Courtaulds Şirketi ise Triclosan içeren ve bakterilerin üremesini önleyen sentetik bir kumaş geliştirdi. Diş macunlarında yer alan bu kimyasal, terdeki mikroorganizmaları kontrol altına alarak yağ hücrelerinin çevreye koku yaymasını engelliyor. Birçok tasarımcı ise kumaşlarda ‘‘Elastan’’ adlı kimyasalı kullanmayı tercih ediyor. Kumaşa esneklik kazandıran bu madde, sadece streç pantolonlarda değil, takım elbiselerde de kullanılıyor.

Kumaş lifleri arasına atılan minicik kapsüller ise ışığı yansıtarak, gecenin karanlığında bile giysiyi giyen kişinin görünmesini sağlıyor. BMW firması, motosiklet sürücüleri için sentetik kumaşlardan özel giysiler üretimine başladı. Bu kumaşlar darbelere çelik gibi dayanıklı. Gelecekte astronot giysilerinde kullanılan teknoloji de günlük hayatta hizmete girecek.

Kumaş dokularında kullanılan mikroskobik kapsüller, termodinamiğe göre tepki vererek kişinin çevre koşullarına ayak uydurmasını sağlıyor. Kapsüllerin ihtiva ettiği parafin, sıcakta eriyerek ısıyı çekiyor ve böylece bedenin serinlemesini sağlıyor; hava soğuduğunda ise parafin kapsüllerde toplanarak ürettiği enerjiyle bedeni ısıtıyor. Bilim adamları, gelecekte bu kapsüllerin içine ilaç konularak, sedef gibi cilt hastalıklarının tedavi edilebileceğine dikkat çekiyorlar. Bu kapsüllere parfüm de konulabilecek.