Sualtının robot arkeologları
Güncelleme Tarihi:
Birçok alanda kullanılan sualtı robotları, deniz arkeolojisinde de dalgıçların giremediği yerlere girip uzmanlara yol gösteriyor. Doç. Dr. Hakan Öniz, “Sualtı robotlarını 10 senedir kullanıyoruz ama son iki yıldır eser çıkartmamıza muktedir robotlarımız var” dedi.
Türkiye’de yüzde 80’e yakını yerli üretim olan sualtı robotları, deniz arkeolojisi ve jeolojik araştırmalarda, sahil güvenlik ve deniz polisinin arama kurtarma faaliyetlerinde, ayrıca ‘Fatih’, ‘Kanuni’ ve ‘Abdülhamid Han’ gemileriyle yapılan doğalgaz ve petrol arama çalışmalarında kullanılıyor. Akdeniz Üniversitesi’ne ait deniz arkeolojisi araştırma çalışmalarında kullanılan ‘Demre’, ‘Finike’ isimleri verilen robotlarla örnek bir uygulama çalışması gerçekleştirildi. Kemer açıklarındaki Üç Adalar bölgesinde Akdeniz’e indirilen robotlarla sualtı incelendi.
DALGIÇLARIN GİREMEDİĞİ YERLERE GİRİYORLAR
Robotların üreticisi firmanın genel müdürü Bertan Tezcan, “20 metrenin altında dalgıçların yapamadığı her şeyi bu tip cihazlar yapıyor” dedi.
Deniz arkeolojisi araştırma gemisinde sonar cihazlar kullandıklarını belirten Akdeniz Üniversitesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölüm Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz, “Sualtı robotlarını yaklaşık 10 senedir kullanıyoruz ama bunlar 80-100 metre derinliğe inen robotlardı. Herhangi bir kazı yapabilecek teknolojiye sahip değildi. Ancak son iki yıldır bizim araştırma gemilerimizde manipülatörü olan, yani denizin içinden eser çıkartmamıza muktedir sualtı robotlarımız var. Tabii hedefimiz daha derin sularda robotları kullanarak gerektiğinde sualtı kazıları yapabilmek. Şu an dünyada iki ülke sualtı robotlarını kullanarak bilimsel dalış projeleri gerçekleştiriyor” dedi.
EN ESKİ BATIK AKDENİZ’DE
- Türkiye’nin yaklaşık 8 bin 500 kilometre kıyı şeridi bulunduğuna vurgu yapan Doç. Dr. Hakan Öniz, bugüne kadar 367 arkeolojik nitelikte gemi batığı belgelediklerini açıkladı. Bunların içerisinde dünyanın en eski batığı olarak nitelendirilen Kumluca Orta Tunç Çağı batığının da olduğunu aktaran Doç. Dr. Öniz, “Yaklaşık 3 bin 500-3 bin 600 yaşlarında. Umarım Kemer’de yapılması planlanan Akdeniz Sualtı Arkeoloji Müzesi’nde bu batıkları çıkartma ve sergileme imkânı buluruz” ifadelerini kullandı.