Stresin kaynağı ve çözüm yolları

Örneğin, stresimizin, aşırı kilo ya da sigara nedeniyle yaşadığımız sağlık endişelerinden, dağınık olmamızdan veya randevularımıza yetişememekten, plansız çalışmaktan ya da bilgisizlikten kaynaklandığını biliyorsak, bunların hemen hepsini kişisel kararlarımız ve kararlılığımızla sorun olmaktan çıkarabiliriz.

Bu nedenle, kendimizden kaynaklanan stres nedenleri en kolay giderilebilecek nedenler olarak görülür. Ancak, insanların öğrendiklerini unutması ve hele alışkanlıklarından kurtulması sanıldığı kadar kolay değildir. Eğer, stresi bizim kaderimiz ve kişiliğimizin bir boyutu olarak görüyorsak, alışkanlıklarımızı değiştirmeliyiz. Alışkanlıklarımızı bırakmak için eylemlerimizi ve davranışlarımızı değiştirmeliyiz. Alışkanlıklarımızı bırakmak için eylemlerimizi ve davranışlarımızı değiştirmeliyiz. Davranışlarımızın değişmesi için de sözlerimizin ve onların arkasındaki duygu ve düşüncelerimizin değişmesi gerekir.

Diğer taraftan, ailemizin, iş arkadaşlarımızın ve yakın çevremizdeki insanların oluşturduğu etkileme alanımızdan kaynaklanan stres nedenlerini tümüyle kontrol edemeyeceğimizi bilmemiz gerekir. Ancak, akıl yoluyla onları etkileyebilir, bir ölçüde de olsa arzu ettiğimiz yönide değiştirebiliriz.

Eğer bir iş arkadaşınızın olumsuz tutumuya da çalışanlarınızın düşük performansı sizde stres yaratıyorsa bu konuda aklınızı kullanarak çözümler ortaya koyabilir ve bu çözümleri uygulayarak onları etkileyebilirsiniz.

Eşinizin, çocuklarınızın, komşularınızın, yakın iş arkadaşlarınızın, müşterilerinizin, sizi rahatsız eden tutum ve davranışları varsa ve bir şekilde kaygılanmanıza, endişelenmenize yani stres yaşamanıza neden oluyorlarsa bunu onlara söylemelisiniz. Uygun bir yerde ve zamanda rica edin, ikna edin, ikaz edin, ihtar edin ve sonuçta değişmelerini sağlayın. Eğer değişmiyorlarsa belki de son çözüm olarak sizin onları değiştirmeniz gerekebilir. Bu nedenle, onlarla açık ve dürüst bir iletişim kurmanız gerekir.

Tümüyle dış çevreden kaynaklanan ve hiçbir şekilde kontrol etme yada etkileme şansınızın olmadığı durumlarda da yapabileceğiniz iki eylem vardır. Bunlardan birincisi, hiçbir şey yapmamak ve sabır göstererek stres nedeni olan durumun geçmesini beklemektir. İkinci eylem ise, durum hakkında olabildiğince erken ve olabildiğince fazla bilgi edinerek önlem almak, hazırlık yapmak ve uyum sağlamaktır.

Doğal felaketler, elverişsiz hava koşulları, ülke ekonomisinin kötüye gitmesi, dünyanın çeşitli ülkelerindeki açlık, kıtlık ya da savaş gibi sorunlar için yapabileceğimiz fazla bir şey olmadığını biliyoruz. Ancak, bütün bu nedenlerle stres yaşıyoruz. Bu etkenlerin üzerimizde stres yaratmasını önleyebilmek ve olumsuz etkisini azaltabilmek için bazı önlemler alabiliriz. Örneğin, soğuk havada üşütüp hasta olma endişesi yaşıyorsak, kalın giysiler giyerek ve iyi beslenerek ya da deprem korkusu yaşıyorsak sağlam yapılı bir evde yaşamayı seçerek stres baskısından kurtulabiliriz.

Özet ve sonuç olarak, stres sorununu yaşadığımızda ilk yapmamız gereken, stresin kaynağını belirlemek ve daha sonra bu stres sorununun üstesinden gelebilmek için irade gücümüzü mü, aklımızı mı yoksa sabrımızı ve uyum yeteneğimizi mi kullanmamızın doğru olacağına karar vermek olacaktır.

(Organizasyonlarda Duyguların Yönetimi kitabından alınmıştır)