Stalin’in kızıl yengeç ordusu yürüyüÅŸe geçti

Sovyet lideri Josef Stalin döneminde hazırlanan bir proje çerçevesinde Pasifik Okyanusu'ndan ülkenin kuzeyine getirilen dev yengeç nüfusunda patlama yaÅŸanmaya baÅŸladı. Sayıları 12 milyona ulaÅŸan dev yengeçler, Norveç'e ulaÅŸtı. Ä°ki kıskacının arası 1 metreyi bulan yengeçler, engellenemezse kısa sürede Portekiz'e ulaÅŸacaklar.Her ÅŸey 1930'larda Stalin döneminde, yengeçlerle ilgili bir proje hazırlanmasıyla baÅŸladı. 1960'larda ise 2 bin diÅŸi, bin erkek ve 10 bin küçük yengeç Pasifik'ten uçaklarla Sovyetler'in kuzeyine getirildi. Hayvanların büyük bir kısmı projenin ilk bölümünde hayatılarını kaybetti. Ama henüz bilinmeyen nedenlerden ötürü, 1990'lı yıllarda yengeç nüfusunda patlama yaÅŸandı.HEDEF PORTEKÄ°Z‘‘Kızıl kral yengeçler’’ diye bilinen ‘‘kızıl ordu’’ 10 yılda 500 kilometre kat ederek Norveç Denizi'ne ulaÅŸtı. Kimse bu dev kabuklu hayvanların ne kadar güneye ilerleyeceÄŸini ÅŸimdilik bilmiyor. WWF (Dünya DoÄŸayı Koruma Vakfı), hayvanların Kuzey Denizi'nden Portekiz'e kadar ilerleyebileceÄŸini tahmin ediyor. WWF, hayvanların daha fazla yol almaması için avlanmalarının teÅŸvik edilmesini istiyor, hatta BM'nin Biyolojik ÇeÅŸitlilik Konvansiyonu aracılığıyla Norveç'e önlem alması için baskı yapılmasını talep ediyor.Norveçli yetkililer ise Baltık Denizi, Ä°sveç, Ä°rlanda, Ä°ngiltere'den sonra güney denizlerine ulaÅŸacağı söylenen yengeçlerin tatilciler için tehlike oluÅŸturacakları yolundaki iddiaları pek ciddiye almıyor. Yengeçlerin buzlu suları sevdiÄŸini, morina, kedibalığı ve fok balıklarının da henüz kabuÄŸu sertleÅŸmemiÅŸ yavru yengeçlerle beslendiÄŸine iÅŸaret ediliyorlar. Bütun bu nedenlerden ötürü kızıl yengeçlerin güney için bir tehlike oluÅŸturmadığını öne sürüyorlar. Norveç Deniz AraÅŸtırmaları Enstitüsü'nden Jan Sundet, yengeçlerin büyük olasılıkla kuzeyde yayılacaklarını tahmin ediyor. Ä°lkbaharda çiftleÅŸmek için sığ sulara yönelen yengeçler, genelde derin sularda yaşıyor.BALIKÇILAR MEMNUNÇevreciler, yengeçlerin durdurulmasını isterken balıkçılar ise bu kabuklu hayvanları yeni bir gelir kaynağı olarak görüyor. En büyüğünün ağırlığı 10 kg kadar ulaÅŸan yengeçler her ne kadar balıkçı aÄŸlarına zarar verse de iyi para getiriyor. Oslo'da bir kilo yengeç eti 58 dolardan alıcı buluyor. Norveç Balıkçılık Bakanı Svein Ludvigsen ise ‘‘Yengeçleri veba gibi görmekten vazgeçmeli, yeni bir kaynak olarak görmeliyiz’’ diyor. Â