Spiral taktırmak çok üşüyenlerin derdine çare mi oluyor? 'Dünya varmış ve sıcakmış'

Kolay uygulanması, ekonomik olması, etkinliğinin takıldığı an başlaması ve çıkartıldığında doğurganlığın hemen geri kazanılması gibi avantajlarından dolayı dünyada en yaygın olarak kullanılan doğum kontrol yönetimi olan spiraller meğer bambaşka nedenlerden dolayı da tercih ediliyormuş.

Spiralin adet kanamasını azalttığını zaten biliyoruz ancak özellikle adet dönemlerinde yaz kış üşüme problemi yaşayan kadınların bu sorundan kurtulmak için spiral taktırdıklarını ilk defa duyduk. Bize hayli ilginç geldi ama üşüme problemine doktor tavsiyesi üzerine spiral taktıranlar da var, ‘arkadaşımdan duydum ben de denedim” diyen de…İşte üşüme sorunlarına spiralle çözüm bulmaya çalışan birkaç kadının hikayesi…

‘GERÇEKTEN DÜNYA VARMIŞ VE SICAKMIŞ…’ 

K. Ş. /42 

“Ben 38 yaşıma kadar hep üşüdüm, sıcaklığın ne demek olduğunu hiç bilemedim. “Of bunaldım bu ne sıcak” cümlesi hayatımda bir kere bile ağzımdan çıkmadı ta ki doktorumun tavsiyesi ile spiral taktırana kadar. Rutin kadın doğum muayenelerimde doktoruma hep çok üşüdüğümü, özellikle adet dönemlerimde yaz kış bir türlü ısınamadığımı söylüyordum.

Bir gün bana spiral taktırabileceğimi, hem korunmak için başka bir şeye ihtiyacım olmadığını hem de üşüme problemime iyi geleceğini söyledi. Hiç düşünmeden tamam dedim. Gebelikten koruma kısmı pek umurumda değildi açıkçası, üşümem ve titremelerim geçsin başka bir şey istemiyordum. Spiral takıldıktan sonra ilk bir ay etkisini görmedim ama bir ayın sonunda farkı hissetmeye başladım. Her zaman buz gibi olan elim ayağım artık ısınmıştı.

3. ayın sonunda da normal insan kıvamına geldim. Gerçekten dünya varmış diyorum. Meğer dünya sıcakmış. Kan değerlerim normale döndüğü ve kansızlığım azaldığı için artık mevsimine uygun giyinebiliyorum. Kışın eskimo gibi gezmekten, kat kat giyinmekten kurtuldum resmen. Üstüne bonus olarak adet sancılarım azaldı. Benimle aynı sorunu yaşayan herkese spiral taktırmalarını tavsiye ediyorum, tabii doktorlarına danışarak…”

‘SPİRAL TAKTIRDIM AMA HALA ÜŞÜYORUM’

N. K./33

“Bekar olduğum ve düzenli bir ilişkim olmadığı için bugüne kadar herhangi bir korunma yöntemine ihtiyaç duymadım. Birkaç tanıdığımdan spiral taktırdıktan sonra buz gibi olan elleri ve ayaklarının ısındığını, artık üşümediklerini duyunca çocukluğumdan beri çok üşüyen biri olarak spiral taktırmak istedim. Adet dönemlerimde kanamam fazla olmazdı ama yine de işe yarar diye düşündüm. Bir iki ay sonra etkisi olur diye bekledim ama bu konuda hiçbir etkisi olmadı. Ben üşümeye devam ettim hala da üşüyorum. Neyse ki şimdilerde evliyim ve taktırdığım spiral asıl amacına hizmet ediyor.”

‘ÜŞÜMEMEK NE GÜZEL ŞEYMİŞ’

A.H / 38

“Ben hava nasıl olursa olsun hep üşüyen insanlardan biriyim. Bir arkadaşım da aynı benim gibiydi. Doktorunun tavsiyesi ile spiral taktırdığını ve üşümesinin geçtiğini söyledi. Ben de soluğu aynı doktorda aldım tabii ki. Regl dönemim hem uzun sürdüğü hem de kanamam çok yoğun olduğu için bu kadar üşüdüğümü söyledi. Zaten düzenli bir korunma yöntemine de ihtiyacım vardı, spirali hemen taktırdım. Üşümemek ne güzel şeymiş. Şimdi keşke daha önceden taktırsaymışım diyorum. Aynı zamanda kilo kontrolüm için de çok faydasını gördüm.”

Kimisi spiral sayesinde üşüme probleminden kurtulduğunu söylüyor, kimi de bu amaç uğruna spiral taktırdığını ama üşüme sorununa pek de fayda görmediğini ifade ediyor. Peki kadın doğum uzmanları bu konuda ne söylüyor?

SADECE ÜŞÜMEYİ ÖNLEME AMAÇLI UYGULANMAMALI

Kadın Doğum Uzmanı Op. Dr. Öznur Akın, rahim içi araçların hormon içerip içermemesine göre ikiye ayırdığını, her ikisinin de koruma sağladığını fakat hormon içerenlerin aynı zamanda kanama miktarını azalttığını belirtiyor. Akın, spiralin kanama miktarını azalttığı için dolaylı yoldan kan seviyesini yükselttiğinden üşümeyi azalttığını doğruluyor ancak sırf bu amaçla takılmasının yani üşümeyi azaltmak için kullanılmasının saçma bir durum olduğunu, hormon içeren spirallerin ezbere herkese takılamayacağını, sadece uygun hastalarda takılması gerektiğinin altını çiziyor.

HEM KORUNMAK İSTEYEN HEM DE ÜŞÜYENLER BİR TAŞLA 2 KUŞ VURABİLİR Mİ?

“Hormonlu spiraller sırf üşümeyi engellesin diye kullanılamaz, ezbere herkese uygulanması uygun değildir” diye yineleyen Akın, ancak kişinin kadın doğum uzmanı tarafından muayenesi yapıldıktan sonra uygun görülürse ilaçlı spiral kullanabileceğini, eğer uygunluğu varsa eş zamanlı olarak iki taraflı fayda sağlayacağını söylüyor.

‘Yani RİA’lar kanama miktarını azalttığı için üşümeyi engeller diyebilir miyiz?’ sorumuza Akın şöyle yanıt veriyor: “Evet diyebiliriz. Hormon içeren spiraller içeriklerinde bulunan hormon yani progesteron etkisi ile kanama miktarını azaltacağından aylar içinde kişinin kanadığı total miktar sürekli azalacağından uzun vadede kan seviyesini yükselecek ve üşüme gibi kansızlık semptomlarını azalacaktır. Burada üşümeyi kansızlık bulgusu olarak ele aldığımızda, uygun olan hastalarda ilaçlı spiral sonrası kan seviyesinin yükseldiğini bilimsel olarak da biliyoruz.”

Akın, bu durumun sadece hormonlu spiraller için geçerli olduğunu, çünkü normal bakırlı spirallerin tam tersi kanama miktarını bir miktar arttıracağı için kansızlık bulgularını derinleştireceğini belirtiyor.

Hangi çeşit spiralin takılmış olduğuna bağlı olarak spiral takılması sonrası; adet döneminde kanama miktarını artış, spiral takıldıktan sonraki birkaç gün içinde bel ve eklem ağrıları, spiral takıldıktan sonraki ilk 6 aylık dönemde lekelenme veya kanama, enfeksiyonlar veya spiralin rahim içinden batın içine kaçması gibi yan etkiler yaşanabilir.

Burada doğru hasta seçimi ve tedavinin veya yöntemin hastaya göre bireyselleştirilmiş olması olası yan etkileri kesinlikle azaltacaktır.

Hangi çeşit spiralin takılmış olduğuna bağlı olarak spiral takılması sonrası; adet döneminde kanama miktarını artış, spiral takıldıktan sonraki birkaç gün içinde bel ve eklem ağrıları, spiral takıldıktan sonraki ilk 6 aylık dönemde lekelenme veya kanama, enfeksiyonlar veya spiralin rahim içinden batın içine kaçması gibi yan etkiler yaşanabilir.

Burada doğru hasta seçimi ve tedavinin veya yöntemin hastaya göre bireyselleştirilmiş olması olası yan etkileri kesinlikle azaltacaktır.

Rahim içi araçların olası yan etkileri nelerdir?

Hormonlu spirallerin çıkış amacının fazla ve nedensiz yere olan adet kanamalarını en aza indirgemek olduğunu belirten Doç. Dr. Doktor Telce Ayşen Küçükceran ise adet dönemindeki kanamaya bağlı üşüme problemi ile ilgili şunları söylüyor.

“Kadınların fazla kanamaları olduğunda haliyle demir eksikliği anemisi oluşur. Demir eksikliği, anemisi de halsizlik, işte uykusuzluk, üşüme gibi semptomlar oluşturabilir. Dolayısıyla biz hem kanayan hem de üşüyen bir kadında zaten anemiden şüpheleniriz. Bu bağlamda hormonlu spirallerin ilk yola çıkış amacı adet kanamasını azaltmaktı.”

Hormonlu spirallerin kanama miktarını azalttığını belirten Küçükceran, spiral takıldıktan sonraki ilk altı ayın uyum süreci olduğunu, o altı ayda düzensiz kanamaların sık olabileceğini ve kanama miktarının hemen azalmayabileceğini ancak altı aylık uyum sürecinden sonra gayet etkili bir tedavi yöntemi olarak kullanıldığının altını çiziyor ve ekliyor.“Diğer taraftan spiral gebeliğin önlenmesi için kullanılır.

Spiral, rahim içindeki hormonal ortamı değiştirerek embriyonun yani bebeğin tutunmasına uygun olmayan bir ortam oluşturduğu için aynı zamanda gebelikten de korumuş oluyor. Dolayısıyla spiral, gebelikten korunurken adet görmek istemeyen kadınlar için de gayet ideal bir tercih.”

HORMONLU SPİRAL DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNİN TEDAVİSİNDE KULLANILIR

Peki, kadınların adet kanamasının menopoz öncesi kesilmesi ne kadar sağlıklı?

Küçükceran, spiral kullanımına bağlı olarak adet kanamasında azalmanın veya tamamıyla kesilmesinin herhangi bir yan etkisinin olmadığını vurguluyor. “Kanamanın kesilmesinin ya da azalmasının anlamı menopoz değildir. Bazı kadınlar kültürel olarak her ay adet görmek ister ve kanama kesilirse bunun yan etkilerinin olacağını düşünür. Ancak bunun herhangi bir yan etkisi yoktur çünkü hormon olarak da gayet normalsiniz. Normal yumurtluyorsunuz. Menopozda değilsiniz. Sadece adet kanama miktarınız ya az ya da hiç yok şeklinde devam ediyor.” diyen Küçükceran, hormonlu spiralin demir eksikliği anemisinin tedavisinde, ilerlemesinin önlenmesinde gayet ideal bir yöntem olduğunu söylüyor. Ayrıca hormonlu spiral uygulamalarının hayata girmesinden sonra nedeni açıklanamayan kanamalarda pek çok kadının rahminin alınması gereken durumlardan kurtardığını belirtiyor.