Süleyman DEMİRKAN/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Nisan 18, 2008 07:00
Sosyal Güvenlik Reformu olarak tanımlanan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Tasarısı, dün nihayet Meclis’te yasalaştı.
Yasa ile emekli olmak için işçiler için aranan prim gün sayısı 7 bin günden 7 bin 200 güne çıkarıldı. Halen kadın-erkekte 58-60 olan emeklilik yaş sınırı da kademeli olarak artacak ve 2048’de kadın-erkek eşitlenecek ve ancak 65 yaşında emekli olabilecek. CHP, Anayasa Mahkemesi’nin iptal gerekçelerinin dikkate alınmadığı ve düzenlemede Anayasa’ya aykırılıklar bulunduğu gerekçesiyle Sosyal Güvenlik Reformu’nun iptali için yine Anayasa Mahkemesi’ne başvuracak. Uzun bir maratondan sonra dün akşam geç saatlerde Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilen yasa ana hatlarıyla şunları içeriyor:
EMEKLİ AYLIĞI HESABI: Emekli aylığı haklarının hesaplanmasında kullanılan güncelleme katsayısı, her yılın aralık ayında açıklanan TÜFE ile o yılın GSYİH gelişme hızının yüzde 30’unun toplamına bir tam sayının eklenmesiyle bulunacak.
AYLIK BAĞLAMA ORANI: Aylık bağlama oranı, toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 olacak. Bağlanacak alt sınır aylığı, ortalama aylık kazancının yüzde 35’inden az olmayacak. Eşi ve çocuğu bulunan sigortalıdaysa bu oran yüzde 40 olacak.
HASTANE FARKINA DİSİPLİN: Özel ve vakıf hastaneleri keyfi fark alamayacak. Alınacak fark yüzde toplam tedavi bedelinin yüzde 20’si ile sınırlandırıldı. Üniversite hastaneleri; otelcilik, öğretim üyelerince sunulan sağlık hizmeti ile istisnai sağlık hizmetleri için fark alabilecek. GSS (genel sağlık sigortası) primleri kademe getirilerek tahsil edilecek. Yoksulun GSS primini devlet ödeyecek.
ANNELERE KOLAYLIK: Bakıma muhtaç çocuğu olan anneye, 5 yıl erken emeklilik hakkı tanındı. Bağ-Kur’lu kadın doğum öncesi ve doğum sonrası 8 hafta izinli sayılacak. Bu anne, doğum nedeniyle çalışmadığı süreler için de iş görememezlik ödeneği alacak.
BANKA SANDIKLARI SGK’YA: Banka sandıkları, SGK’ya devredilecek. İşveren, işçinin ücret, prim, ikramiye gibi tüm ödemelerini banka hesabına yatıracak. Bu sandıklar aylık alanların hak kaybına uğramaması için, SSK aylığını aşan kısmı, hesaplanarak kişinin daha önce çalıştığı bankadan SGK’ya aktarılacak. Bunun için 5 yıllık bir geçiş süreci öngörüldü.
YÜRÜRLÜK EKİMDE: Keyif verici içki ve her çeşit madde kullanımı ya da intihara kalkışma sonucu sakat kalanlara, vazife malullüğü aylığı bağlanmayacak. SSGSS Yasası, 1 Ekim’de yürürlüğe girecek. Ancak, ikincil mevzuatın tamamlanmasının en az 6 aylık bir süreyi bulacağı ve yasanın fiilen 2009 Martında yürürlüğe gireceği belirtiliyor.
Önerge golü
CHP’li Başkanvekili Güldal Mumcu, Sosyal Sigortalar Yasa Tasarısı görüşmeleri sırasında CHP grup başkanvekillerinin ortak önergesini oylattı. Mumcu önce CHP ve MHP sıralarından kabule kalkan elleri, daha sonra AKP tarafındaki ret işaretlerini hızla sayıp, önergenin kabul edildiğini açıkladı. Kulisteki AKP’liler telaşla Genel Kurul salonuna girip ellerini kaldırarak oylamaya katılmaya çalıştı. Ancak Mumcu kararından dönmedi. Kazayla kabul edilen önerge, İşsizlik Sigortası gelirlerinin vergiden muaf olmasını düzenliyor.
81 bin engellinin dosyasına af geldi
GENEL kurulda tüm parti gruplarının uzlaşmasıyla 65 yaşın üstündeki 81 bin engellinin icra dosyasına af getirildi. Buna göre, engelli maaşı alırken başka bir kurumda çalıştığı belirlenen ve maaşını yüzde 50 fazlasıyla iadesi istenen 65 yaş üzeri engellilerin ceza ve faiz borçları bütünüyle silinecek. Bu dosyalarla ilgili idari takibatlar sona erdirilecek. Silinen ceza miktarının 77 milyon 300 bin YTL olduğu belirtildi.
Vekile ’gazi ayrıcalığı’
ASGARİ ücretliler dahil, tüm çalışanlar sağlık katkı payı öderken, milletvekili ve yakınları genel sağlık sigortası kapsamı dışına alındı. Böylece vekiller, gaziler gibi sağlık katkı payından muaf tutuldu.
Yıpranma vekil kurbanı oldu
GAZETECİ, sahne sanatçısı ve posta dağıtıcılarının da aralarında bulunduğu bazı işkollarında çalışanların "yıpranma hakkı" olarak da bilinen fiili hizmet zammı, bu yasa ile ellerinden alındı. "Beklenen Hak" kapsamındaki bu hakkın mevcut yasa kapsamındaki işkolları için korunması konusunda AKP ile muhalefet partileri CHP-MHP-DTP-DSP arasında son bir pazarlık yapıldı. AKP, milletvekillerinin de aynı kapsamda olmasında ısrar etti, CHP buna "hayır" dedi, uzlaşma sağlanamadı.
İşsizlik sigortası vergiden muaf
SON maddeler görüşülürken dün CHP’nin verdiği bir önergeyi MHP’lilerin de desteklemesi, AKP’nin ise kulis sohbetine dalıp oy kullanmamak şeklindeki dolaylı desteği ile kabul edildi. Buna göre, işsizlik sigortası gelirleri vergi, resim ve harçtan muaf olacak. Maliye Bakanlığı böylece, yılda 300 milyon YTL gibi bir vergi gelirinden mahrum olacak. Bu maddeyi yeniden oylatmak isteyen ve "Taraflı davranıyorsunuz" diyen AKP’lilerin itirazını TBMM Genel Kurulu, Başkanvekili Güldal Mumcu, "Ben tarafsız yönetiyorum" diyerek reddetti.