Soros: Kur rejimleri evlilik gibidir, tam mutluluk olmaz

George Soros, sabit ve dalgalı döviz kuru rejimine iliÅŸkin tek bir doÄŸrunun olmadığını belirterek, ‘‘Döviz kuru rejimi evlilik gibidir. Hangi sistemi uygulasanız mutlu olamazsınız. Evliler bekarlara özenir, bekarlar da evli olmak ister. Ancak her iki durumda da tam mutluluk yoktur’’ dedi.Dünyaca ünlü spekülatör George Soros, sabit ve dalgalı döviz kuru rejimine iliÅŸkin tek bir doÄŸrunun olmadığını, sabit döviz kuru uygulamasının Arjantin'de iflasla sonuçlandığını ancak dövizi tam anlamıyla serbest bırakmanın da çözüm olmadığını söyledi. Soros, ‘‘Döviz kuru rejimi evlilik gibidir. Hangi sistemi uygulasanız mutlu olamazsınız. Evliler bekarlara özenir, bekarlar da evli olmak ister. Ancak her iki durumda da tam mutluluk yoktur’’ diye konuÅŸtu. Asıl sorunun sermayenin merkezden çevre ülkelere (GeliÅŸen pazarlar) akışında yaÅŸanan problem olduÄŸunu belirten Soros şöyle devam etti:‘‘Sermayenin çevreye akmaması yapısal bir problemdir. Arjantin ve Türkiye'de yaÅŸanan problemlerin temelinde bu var. Bu sorun bu ülkelere uygun koÅŸullarda kredi aktarmakla aşılabilir. Bu yıl dünya ekonomisi için toparlanma yılı gelecek yıl da IMF'yi reforme etme yılı olacaktır.’’Sabancı Ãœniversitesi Öğretim üyesi Ä°zak Atiyas ile gazeteci yazar Osman Ulagay'ın modaratör olarak katıldığı panelde, Soros, küreselleÅŸme hakkındaki görüşlerini açıkladı ve katılımcıların sorularını yanıtladı. Sabancı Ãœniversitesi'nin konuÄŸu olan Soros, küreselleÅŸme konulu son kitabını da tanıttı. Soros, Türkiye ile Arjantin'i karşılaÅŸtırması istendiÄŸinde, ‘‘Türkiye'nin karşı kaşıya olduÄŸu sorun sermaye ve yatırım sorunudur. Türkiye, Arjantin gibi deÄŸil’’ yanıtını verdi.ORDU Ä°HRACAT KAYNAÄžISoros, Türk ordusunun Nato'daki rolüne ve Türkiye'nin bölgedeki stratejik önemine gönderme yaparak, ‘‘Türkiye IMF'nin stratejik müttefikidir. Türk ordusu Türkiye'nin en iyi ihracat kaynağıdır’’ dedi. Soros'u dinleyen TESEV BaÅŸkanı Can Paker de, bulunduÄŸu yerden Soros'a müdahale ederek, Türk ordusunun uluslararası operasyonlarda rol almasının geleneksel bir durum olduÄŸunu söyledi. Çevre ülkelerin sermaye yeterliliÄŸi sorununu çözmek için bir kredi akışına ihtiyaç olduÄŸunu söyleyen Soros, bu akışın bir havuzda toplanacak uluslararası rezervle saÄŸlanabileceÄŸini söyledi. Bu kaynağın sadece hükümetlere deÄŸil, sivil toplum kuruluÅŸlarına aktarılabileceÄŸini kaydeden Soros, ‘‘Esas olan herkesin elindeki kaynağı aktarmak ve artan kaynağı etkin kullanmaktır’’ diye konuÅŸtu.Bu proje çerçevesinde kaynak saÄŸlamak isteyenlerle kaynaÄŸa ihtiyacı olanların biraraya getirilebileceÄŸini ve bağımsız bir jüri tarafından kaynağın yönlendirilebileceÄŸini söyleyen Soros, ‘‘Kaynak, programlar dahilinde dağıtılabilir. Bu programlar, mali ve ekonomik programlar olmak zorunda da deÄŸil. ÖrneÄŸin, bulaşıcı hastalıklarla mücadele için bu fon kullanılabilir. Bu fon, Dünya Bankası ve IMF fonlarına ek olarak düşünülüp ele alınmalıdır’’ diye konuÅŸtu. KüreselleÅŸme karşıtları ile aynı fikirdeyimGeorge Soros, küreselleÅŸmenin sermayenin dünya çapında serbestçe dolaÅŸma ihtiyacına cevap verdiÄŸini üretimi ve verimliliÄŸi arttırdığını ancak sosyal adaleti saÄŸlamadığını söyledi. KüreselleÅŸmenin 1980'li yıllarda o dönemin Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Margreth Thatcher ve ABD BaÅŸkanı Ronald Reegan tarafından baÅŸlatıldığını ve küreselleÅŸmenin baÅŸarılı bir proje olduÄŸunu belirtti. Ancak küresselleÅŸmenin sermayenin dünyanın her tarafına eÅŸit oranda dağılımını saÄŸlamadığını ve dünya çapında bir geliÅŸmenin yakalanamadığını söyleyen Soros, ‘‘Aslında küreselleÅŸme çok istenen bir hedefin biraz bozulmuÅŸ halidir’’ diye konuÅŸtu.Panelde küreselleÅŸme olgusuna iliÅŸkin fikirlerini açıkladıktan sonra, küreselleÅŸme karşıtlarına da deÄŸinen Soros, birçok noktada küreselleÅŸme karşıtlarıyla aynı fikirde olduÄŸunu vifade etti.Sıcak para da vergilendirilsinKüreselleÅŸme karşıtı grupların içerisinde en büyüklerinden biri olan ATTAC'ın liderleriyle sık sık görüştüğünü belirten George Soros ÅŸunları söyledi:‘‘ATTAC'ın mali sermayenin vergilendirilmesi yaklaşımına katılıyorum. Dünyada finansal piyasalarda dolaÅŸan sermaye vergilendirilmelidir. Fiziki sermaye nasıl vergilendiriliyorsa mali sermaye de öyle vergilendirilebilir. Amerikan Kongresi de finansal piyasa ürünlerinin vergilendirilmesi yolunda harekete geçti. Aslında Amerikan Hükümeti bunun farkında deÄŸil ama hazırlanan yeni yasa taslağı mali sermayenin dolaylı da olsa vergilendirilmesini içeriyor.’’KüreselleÅŸtirmeyi yönlendiren kurumların gücünü halktan almadığına iÅŸaret eden Soros, küreselleÅŸmenin bu nedenle meÅŸru olmadığını, bunun da önemli bir sorun olduÄŸunu söyledi.Piyasalar başıboÅŸ kalırsa kaos çıkarGeorge Soros, panelde finansal piyasaların iÅŸleyiÅŸine de deÄŸindi. Dünyada finansal piyasalarının kendiliÄŸinden dengeyi bulacağına iliÅŸkin görüşlerin olduÄŸunu, ancak kendisinin bu görüşe katılmadığını belirten Soros, ‘‘Finansal piyasalar kendi kendine dengeye gelmez. Bu piyasaların kontrolü ve yönlendirilmesi gerekir’’ dedi. Finansal piyasaların kontrolü için merkez bankaları ve uluslararası para kurullarının oluÅŸturulduÄŸunu hatırlatan Soros, ‘‘Finansal piyasalar kamu yararına öncelik veren iÅŸlemler yapmazlar. Kendi baÅŸlarına bırakılırlarsa ortaya kaos çıkar’’ diye konuÅŸtu. Bush düşman arıyordu, buldu11 Eylül sonrası dünyada yeni bir durumun doÄŸduÄŸuna iÅŸaret eden Soros, yeni durumun en çok Bush yönetimine yaradığını söyledi. Bush yönetiminin iktidara geldiÄŸi andan itibaren soÄŸuk savaÅŸ dönemi anlayışıyla hareket ettiÄŸini belirten Soros, ‘‘Bush yönetiminin düşman arayışı vardı. Geçici olarak Kuzey Kore düşman ilan edildi. Sonra belki Çin gelecekti. Ancak bu arada 11 Eylül olayı gerçekleÅŸti ve Bush yönetimi aradığı düşmanı buldu’’ diye konuÅŸtu. Soros, ‘‘Yeni düşman mükemmel bir düşman. Çünkü gözle görülemiyor. Bu yüzden de yok edilemez’’ dedi.Bush yönetiminin geçtiÄŸimiz seçimleri birkaç oy farkla ve yüksek mahkeme kararıyla kazandığını hatırlatan Soros şöyle devam etti.‘‘Yönetim ABD'de duyduÄŸu meÅŸruiyet ihtiyacını 11 Eylül saldırılarıyla kazandı. Åžu anda ABD'de Bush'a yüzde 80-90 destek var. ABD'nin yeni politikası tek taraflı bir politikadır. ABD 11 Eylül sonrası hegamonyal bir yaklaşıma yöneldi. Aslında bu Bush yönetiminin başından beri yapmak istediÄŸi ÅŸeydi.’’ Soros, ABD'nin uluslararası politikasının demokratlar tarafından da eleÅŸtirilemediÄŸini bu politikaya kongrede tek tepkinin ılımlı cumhuriyetçilerden geldiÄŸini sözlerine ekledi.Â