Sorgeneral

2012’de kaldırılana dek, okullarda zorunlu olarak okutulurdu. Genellikle de derslere okulun bulunduğu yerleşim yerindeki garnizondan askerler katılırdı. Birçok insana ‘Milli Güvenlik dersinden aklında ne kaldı” sorusunu sorarsanız yanıtı “Rütbeleri ezberledim” olurdu. 4 yıldır bu ders yok. Dolayısıyla lise eğitimine son dört yılda başlayanlar bu dersi alamadı ve askeri rütbeleri bilmiyor. Peki geçmişte bu dersi alanlara bugün sorulursa, tam anlamıyla doğru yanıt verebilirler mi?

Hayır.

Neden mi? Açıklayalım... Geçmişte subay rütbeleri şöyleydi: Teğmen, Üsteğmen, Yüzbaşı, Binbaşı, Yarbay, Albay, Tuğgeneral, Tümgeneral, Korgeneral ve Orgeneral.

HEM TEK HEM DE İLK
Ancak bu rütbeler değişti. 26 Ağustos 2016 gününden beri korgeneral ile orgeneral arasında ‘sorgeneral’ var. Açılımı da ‘Sivil Orgeneral’.

Şu anda Türkiye’de sadece bir ‘sorgeneral’ var. Hem tek hem de ilk. Savunma Bakanlığı Müsteşarı Sorgeneral Ali Fidan’dan söz ediyoruz. Kendisi, bu göreve gelmeden önce Düzce Valisi’ydi.

Savunma Bakanlığı Müsteşarı’nın NATO kuralları gereği sorgeneral rütbesini kazanmasıyla sadece rütbeler düzeni değişmedi. Aynı zamanda asker ve sivil bürokratların yeri nedeniyle yıllardır tartışma konusu olan devlet protokolü de baştan aşağı değişti. Eskiden, orgeneraller ve korgenerallerden sonra müsteşarlar gelirdi. Şimdi sorgenerallik rütbesi sayesinde müsteşarların rütbe karşılığı orgeneral oldu ve protokolde orgenerallerden sonra gelmeye başladılar.

ASKER-SİVİL ORTAK HİYERARŞİ
Geçmişte Milli Savunma Bakanlığı’nda sadece bakan, bakan yardımcısı ve birkaç danışman sivil, diğer bürokrasi askerdi. Yeni düzenlemede 100 bakanlık çalışanından 60’ı sivil, 40’ı asker haline geldi. Ancak denge korunsun diye de üst düzey sivil bürokratların asker karşılığı için de kadrolar ayrıldı. ‘Sorgeneral’ rütbesi sayesinde de asker ve sivil bürokrasisi arasında da ortak bir hiyerarşi oluştu. Müsteşar yardımcıları korgeneral, genel müdürler tümgeneral, genel müdür yardımcıları ve müstakil daire başkanları tuğgeneral muadili oldular.