OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 17, 2003 00:00
Kara Afrika'nın yüz karası, benzersiz katliamlarıyla, yamyamlığıyla tarihe geçen Uganda'nın eski diktatörü Ä°di Amin dün sabah Suudi Arabistan'da tedavi gördüğü hastanede öldü. Uganda BaÅŸkanı Yoweri Museveni'nin sözcüsü, Ä°di Amin'in ölümünün ardından, ‘‘İyi. Böylece Uganda'nın kötü geçmiÅŸi de sona eriyor’’ açıklamasını yaptı.Son 24 yılını sürgünde geçiren Uganda'nın eski diktatörü Ä°di Amin, organ nakli için böbrek beklediÄŸi açıklamasından bir gün sonra iflas etti. Ugandalı yetkililer, Cidde'deki Kral Faysal Hastanesi'nde ölen Ä°di Amin'in ülkesine getirilip gömülmesinde bir sakınca olmadığını bildirdiler.Ä°di Amin'in devirdiÄŸi lider Milton Obote, 112 kiloluk korkunç diktatörü, ‘‘Afrikalı bir ananın doÄŸurduÄŸu en büyük hayvan’’ diye tanımlamıştı. Ä°nsan eti yediÄŸi söylentisi dünyanın dört bir yanına yayılan Ä°di Amin ise kendisini ‘‘Afrika'nın has oÄŸlu’’ diye tanımlardı. Kaç yaşında olduÄŸu tam bir soru iÅŸareti. ÇoÄŸunluÄŸa göre 1925'te Koboko bölgesinde dünyaya gelmiÅŸti. Tam adı ‘‘İdi Amin Dada Oumee’’ydi. Kakwa kabilesinden, kısa sürede okulu terk etmiÅŸ Ä°di Amin, ‘‘Felsefe doktorası yapmış olanlardan daha bilgiliyim çünkü askerim, aksiyon adamıyım’’ diye meydan okurdu. 1943'te Ä°ngiliz sömürge ordusuna baÄŸlı Afrika Kraliyet Tüfekli BirliÄŸi'ne katılan Amin, 1971'de askeri darbeyle devlet baÅŸkanı ve silahlı kuvvetler komutanı oldu. 1976'da kendini ömür boyu devlet baÅŸkanı ilan etti. 1972'de milliyetçi kesilip, ülkesindeki Asyalıları sınırdışı etti ve ekonomi çöktü. Döneminde 300 bine yakın kiÅŸinin iÅŸkenceden geçirildiÄŸi söylenir. Ölüme gönderdikleri yüz binlerin kesin sayısını kimse bilmez. Tanzanya desteÄŸindeki gerillaların 1978 Ekim'inde baÅŸlattığı saldırının ardından 13 Nisan 1979'da yurtdışına kaçtı. Önce Libya'ya giden Ä°di Amin, ardından Irak, sonra Suudi Arabistan'a geçti. Dört kez evlenmiÅŸti ve 30 çocuÄŸu vardı.Muhammed Ali'ye maç teklif etmiÅŸti Eski hizmetkarlarının iddiasına göre, Ä°di Amin'in sarayındaki buzdolaplarında insan kafaları bulunuyordu ve eski eÅŸlerinden birinin paramparça cesedi bir araçta görülmüştü. 1951-60 yıllarında Uganda ağır siklet boks ÅŸampiyonu olmuÅŸtu. Aynı zamanda ünlü bir ragbi oyuncusuydu. Tanzanya Devlet BaÅŸkanı Julius Nyerere'ye aralarındaki anlaÅŸmazlığı ringde çözmeye davet etti. Rakibine avantaj saÄŸlamayı da öneren Ä°di Amin, bir kolunu sırtına baÄŸlayarak dövüşecekti. Ä°di Amin, 1981'de de eski ağır sıklet dünya ÅŸampiyonu Muhammed Ali'yi gözüne kestirdi. Ali'ye dövüş teklif eden Ä°di Amin, ÅŸartlarını şöyle sıraladı: ‘‘Dövüş, Libya'da Trablus'ta yapılacak. Kan kardeÅŸim Kaddafi hakem, Ayetullah Humeyni sunucu, Yaser Arafat da antrenör olacak.’’ Hitler'e hayrandı.1972'de BM Genel Sekreteri'ne mektubunda, ‘‘Hitler, 6 milyon Yahudi'yi gaz odalarına gönderdiyse bunu Yahudilerin dünya halklarının çıkarına aykırı olduÄŸunu bildiÄŸinden yaptı’’ diye yazdı. 1973'te de Hitler'in doÄŸru hareket ettiÄŸi kanaatine vardı, ancak ‘‘Führer’’ anısına heykel dikmekten vazgeçmiÅŸti.Ä°ngilizlere, ‘‘yiyeceklerinin bitmesi halinde muz göndereceÄŸini’’ söyleyen Ä°di Amin, 1976'da eski ABD baÅŸkanlarından Richard Nixon'ı ‘‘Watergate skandalından kurtulması’’ için Uganda'ya davet etti. Orly havaalanının tuvaletinde bir Avrupalı ile cinsel iliÅŸkiye girmekle suçladığı DışiÅŸleri Bakanı Prenses Elisabeth Bagaya de Toro'yu görevden almıştı. Yabancı düşmanı olarak bilinen Ä°di Amin, 1972'de binlerce Hintli ve Pakistanlıyı sınır dışı etmesinin nedenini şöyle açıkladı: ‘‘Gönül gözüyle Allah'ı gördüm. Bana, (Uganda'yı kurtarmak istiyorsan tüm yabancıları ülkeden atman lazım) dedi.’’En ilginç açıklamasını Åžubat 1981'de yaptı: Terk ettiÄŸimden beri, Uganda'da insan haklarına saygı gösterilmiyor!...Â
button