Güncelleme Tarihi:
CNN TÜRK’ten Sena Alkan'ın haberine göre; Libya'ya gıda, insani yardım ve boya malzemesi götüren Türk gemisi hukuksuz bir şekilde arandı. Alman fırkateynince İrini operasyonu kapsamında yapılan o arama Ankara’nın tepkisini çekti. AB Türkiye Delegasyonu Başkanı, Alman Maslahatgüzar ve İrini operasyonunu komuta eden İtalya'nın Büyükelçisi, Dışişleri'ne çağrıldı, protesto notası verildi.
ALMANYA: 'SORUMLU İTALYA', İTALYA: 'SORUMLU AB' DEDİ!
Peki, çağrılan ülkelerin diplomatik misyon temsilcileri ne yanıt verdi? Almanya Maslahatgüzarı Hamburg fırkateyninin İrini operasyonunun Roma'daki karargahından aldığı talimatı gerçekleştirdiğini ileri sürerek, sorumluluğun İtalya'da olduğunu söyledi. Fırkateyn ve görevli askerlerin verilen talimatı yerine getirdiğini ifade etti. İtalyan Büyükelçi ise komuta kendilerinde olsa da sorumluluğun Avrupa Birliği'nde olduğunu, çünkü operasyonun AB operasyonu olduğunu söyleyerek sorumluluğu AB'ye yükledi.
Ankara ise İrini operasyonunun taraflı bir operasyon olduğunun bir kez daha altını çizdi. Hukuksuz aramayı değerlendiren kaynaklar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Türkiye'nin yönünün Avrupa olduğunu hatırlattığı sözlerine atıf yaptı. "AB içerisindeki bazı kesimlerin Türkiye-Avrupa yakınlaşmasını istemediğini" ifade etti.
TÜRKİYE NE ADIM ATACAK?
Peki, Türkiye şimdi ne yapacak? Yaşanan olayda askeri bir geminin dahli olmadığı için konunun önceki gerginlikler gibi NATO'ya taşınmasının söz konusu olmayacağını belirten yetkililer, şirketin AB kurumlarına operasyonu şikayet ederek doğan kayıpları için tazminat ödemesinin atılacak ilk ve en öncelikli adım olduğunu söylüyor.
YÖNERGE KÖTÜYE KULLANILDI, BM’YE ŞİKAYET OLABİLİR
Yetkililer AB kurumlarına ek olarak BM’ye şikayet edilebileceğini, çünkü yaşanan olayın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu yönergelerinin kötüye kullanılması kapsamına girdiğini ifade ediyor.
AB'DEN TÜRK GEMİSİNDEKİ ARAMAYA İLİŞKİN AÇIKLAMA
AB Komisyonu Sözcülerinden Stano, İrini Operasyonu kapsamında Akdeniz'de Türk gemisinde yapılan hukuk dışı aramaya ilişkin, "Gemide yasa dışı malzeme bulunduğuna dair kanıta rastlanmadı ve geminin yoluna devam etmesine izin verildi." dedi.
Avrupa Birliği (AB), İrini Operasyonu kapsamında Akdeniz'de Türk gemisinde yapılan hukuk dışı aramaya ilişkin, Türkiye'den arama için rızasının istendiğini, belirledikleri sürede onay gelmeyince gemide arama yapıldığını ve yasa dışı malzemeye rastlanmadığını bildirdi.
AB Komisyonu Sözcülerinden Peter Stano, konuya ilişkin açıklamasında, Türk bayraklı "Roseline A" gemisinin seyrinden dolayı İrini Operasyonu yetkililerinin Libya'ya yönelik BM ambargosunun ihlal edildiğinden şüphelendiklerini öne sürdü.
Aramadan önce İrini Operasyonunun bayrak ülkesi olarak Türkiye'nin rızasını almak üzere Türk Dışişleri Bakanlığına 4 saat önceden bildirimde bulunduğunu ifade eden Stano, İrini Operasyonu yetkililerinin operasyonunun merkezi İtalya'da bulunan Türkiye'nin Roma Büyükelçiliği'nin talebiyle bu süreyi 1 saat uzatma konusunda mutabık kaldığını kaydetti.
Stano, geçen sürede Türkiye'den cevap gelmediğini iddia ederek, "İrini Operasyonu gemiye çıktı ve NATO prosedürleri dahil uluslararası prosedürlere uygun olarak gemide arama yaptı." ifadesini kullandı.
Daha sonra Türkiye'nin resmi olarak İrini Operasyonu'na aramaya izin vermediği yönünde bildirimde bulunmasıyla aramanın durdurulduğunu aktaran Stano, "O sürede gemide yasa dışı malzeme bulunduğuna dair kanıta rastlanmadı ve geminin yoluna devam etmesine izin verildi." açıklamasını yaptı.
İrini Operasyonu'nun Libya'ya yönelik BM ambargosuna katkı sunmak üzere AB tarafından yetkilendirildiğini belirten Stano, BM kararlarının Türkiye dahil tüm BM üyelerini bağladığını, gemilerin bayrak ülkelerine iş birliği çağrısında bulunduğunu aktardı.
İRİNİ HAREKATI
İrini Harekatı, BM'nin Libya'ya yönelik silah ambargosunun denetlenmesi için Avrupa Birliği (AB) tarafından Akdeniz'de başlatılan tartışmalı bir operasyon olma özelliği taşıyor.
2292 No'lu BMGK kararında meşru hükümet olarak yer alan Milli Mutabakat Hükümeti ile istişare ve izin zorunlu kılınmış olmasına rağmen başlatılan İrini Harekatı, taraflı ve yasa dışı bir operasyon olarak tepki çekiyor.
Bazı Avrupa ülkeleri, AB fonlarından yararlanabilmek için operasyona ses çıkarmazken, daha cesur davranan bazı ülkeler ise tepkilerini koyarak operasyondan çekiliyor.