Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sırbistan'da: Batı yanlış yapıyor, Ukrayna-Rusya savaşını bitirme gayretindeyiz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç, Sırbistan Sarayı’ndaki baş başa ve heyetler arası görüşmeler ile anlaşmaların imza töreninin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

“SIRBİSTAN İLE İLİŞKİLERİMİZ HER GEÇEN GÜN GELİŞİYOR”

Konuşmasının başında Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic’e ev sahipliği için teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Az önce kendisiyle hem ikili ardından heyetler arası formatta son derece verimli görüşmeler gerçekleştirdik Görüşmelerimizde ilişkilerimizi kapsamlı şekilde etraflıca ele aldık. Önümüzdeki dönemde atacağımız adımları değerlendirdik. Başta Bosna Hersek’teki gelişmeler olmak üzere, bölgesel ve uluslararası konularda fikir alışverişinde bulunduk. Sırbistan’la mükemmel düzeydeki ilişkilerimiz her geçen gün gelişiyor” diye ekledi.

Kimlikle seyahat konusunda imzalanan protokolün, ilişkileri yeni bir seviyeye çıkaracağını kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Azerbaycan, Gürcistan, Ukrayna ve Moldova’dan sonra Sırbistan, karşılıklı olarak çipli kimlikle seyahatin mümkün hâle geldiği altıncı ülke olacak” açıklamasında bulundu.

Sırbistan ile ekonomik ve ticari ilişkilerin iki ülkenin iş birliğinin dinamosu niteliğini taşıdığını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ticaret hacmimiz, istikrarlı artış eğilimini salgın koşullarına rağmen sürdürdü. Geçtiğimiz sene yüzde 33’ün üzerinde bir artışla 2 milyar dolarlık seviyeye yaklaştık. Ortak hedefimiz olan 5 milyar dolara ulaşmak için de aynı kararlılıkla çalışmaya devam edeceğimize inanıyorum” dedi.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic ile birlikte iştirak edecekleri Türkiye-Sırbistan İş Forumu’nun bu iradelerinin göstergesi olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “Müteahhitlerimiz Sırbistan’da bugüne kadar 847 milyon dolar değerinde toplam 50 projeye imza attı. Bu vesileyle müteşebbislerimize verdikleri destekten dolayı Kıymetli Dostum Vucic’e şahsım, milletim adına teşekkür ediyorum. Yapımı tamamlanan Yeni Pazar-Tutin Devlet Yolu da Sayın Vucic’in bu vizyoner yaklaşımının eseridir. TİKA Sırbistan’da 2022 sonu itibariyle 350 adet proje ve faaliyet gerçekleştirmiş olacak. Ortak tarihî ve kültürel mirasımız Bayraklı Camii’nin restorasyonuna en kısa sürede başlayacağız.”

“Her yıl Avrupa'da yaşayan çok sayıda vatandaşımız Türkiye’ye karayoluyla seyahatlerinde Niş Şehri’nde konaklıyor” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu nedenle Niş’te konsolosluk büromuzu faaliyete geçirdik. Konsolosluk büromuz hem vatandaşlarımıza hizmet edecek hem de ticari, ekonomik ve kültürel ilişkilerin gelişmesine katkı sağlayacaktır.”

“SORUNLARIN DİYALOG YOLUYLA ÇÖZÜLMESİNİ SAMİMİYETLE DESTELEDİK”

Görüşmelerde Balkanlarda barış ve istikrara atfettikleri önemi bir kez daha teyit ettiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle tamamladı: “Sırbistan ile Kosova arasında kimlik kartlarıyla sınır geçişleri konusunda uzlaşıya varılmış olmasından büyük memnuniyet duyuyoruz. Başta plaka meselesi olmak üzere diğer sorunlu hususlarda da en kısa sürede anlaşmaya varılmasını temenni ediyoruz. Her daim sorunların diyalog yoluyla çözülmesini samimiyetle desteledik, destekliyoruz. Yardımımız talep edildiğinde, tüm imkânlarımızla, yapıcı ve tarafsız bir anlayışla gereken katkıyı veriyoruz. Bosna Hersek’teki üç toplumun uzlaştığı bir formatta tarafların bir araya getirilmesi için de üzerimize düşeni yapmaya hazırız.”

SORU-CEVAP

(Kosova ile Sırbistan arasındaki gerilim)

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Bu konuda Kosova-Sırbistan arasındaki sıkıntıyı aşabilmek için her türlü desteğe var olduğumuzu söyledim. Şu andaki gelişmeler olumlu. Balkanlar artık bu tür sıkıntılara tahammül edemez.

(Avrupa'daki enerji krizinin sorumlusu kim?)

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Her şeyden önce Türkiye olarak Rusya-Ukrayna arasında hep denge politikasını güttük. Bundan sonra da yine buna devam edeceğiz. Şu anda Batı'nın isim saymaya gerek yok, takındığı tavrı doğru bulmadığımı çok açık söyleyebilirim. Tahrik üzere kuralı bir politika güden batı var. Böyle bir savaşı tahrik üzere yürütmeye gayret ettiğiniz sürece netice almak da mümkün olmayacaktır. Bu savaşın kazananı var diyebilir miyiz? Bu savaşın kazananı yok ama kaybedeni çok. İşin parasal konusunu konuşmaya gerek yok. Parasal boyutuna girince birisi Ukrayna'ya şu kadar destek verdim diyor ama nerede bu para? Bu da sıkıntılı... Silahlar gönderildiği söyleniyor, ne kadar hurda varsa onları Ukrayna'ya gönderiyorlar.

"SAVAŞI BİTİRMENİN GAYRETİ İÇİNDEYİZ"

Ben bu işin Rusya veya Ukrayna galibidir diyemem ama bizim güttüğümüz politika bu savaş bir an evvel biter mi bitmez mi? Savaşı bitirmenin gayreti içindeyiz. Çok kısa sürede biteceğe benzemiyor. Rusya'yı hafife alanlara da söylüyorum, yanlış yapıyorsunuz. Rusya hafife alınacak bir ülke değil. Rusya doğal gazı kesti, fiyatlar Avrupa'da yükseldi. Herkes kara kara düşünüyor. Bunları daha önce niye düşünmediniz?

Şu anda stoklar ne durumda diye bunun konuşulması yapılıyor. Burada tabi ki Rusya herkes ona saldırınca o da elindeki imkanlarını kullanacaktır. Temenni ediyoruz ki bir an önce neticeye varıp bu işi bitmek. Dünya barışı yeniden yakalamış olsun.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Vuçiç: Ben hepinize bölgedeki durumla ilgili olarak Kosova ve Sırbistan arasındaki durumla ilgili diplomatik şekilde çözülmesini ortaya koydu. Elbette diğer konu Rusya ve Ukrayna arasındaki durumla ilgili olarak kışın zorluklar söz konusu olacak. Her zaman soğuk olan bu sene daha soğuk olabilir. Bir çözümün ortaya konulması gerekmekte.

Bizler, Arnavutluk'la birlikte ortak bir mektup yazmak durumundayız. Neler yapabileceğimizi ele alacağız. Varlıklarımızı daha iyi değerlendirmemiz gerekmekte. Bu elbette kolay olmayacak, kış her zaman olduğundan daha zor olacak. Bizler büyük bir felaketle karşı karşıya olabiliriz diye ifade etmiştim. Anlaşılmazsa, uzlaşılmazsa bizler elektrik kesintilerine mecbur kalınabileceğini ifade etmiştik.

Karşılıklı olarak Türkiye ile Sırbistan'ın ilişkilerinin öneminin altını çizmek istiyorum. Bizlerin ilişkisi bölge için çok çok önemli. Bütün bakanlara teşekkür ediyorum.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç'in açıklamaları ise şöyle:

Ticaret hacminin artırılması ve 2 milyara çıkarılması konusunda, bunun yükseltilmesini istiyoruz. Umuyoruz ki bu hedeflere ulaşabiliriz. Türkiye'den yatırımlar gelmekte Sırbistan'a ve bundan memnunuz.

Yatırımlarla ilişkili olarak 10 bin kişi istihdam edilmiş durumda. Bizler tarihi yapıların da elden geçirilmesi konusunda da önemli adımlar atılmakta ve zorlu bir yol söz konusu. Bugün modernize edildi, bazı küçük detaylar kaldı. Hem Türk işçilerine hem de iş adamlarına bunun gerçekleşmesi yönünde gösterdikleri emekten dolayı teşekkür ediyorum.

Altyapı çalışmaları açısından çok çok önemli. Bu bağlantıların da yine bazı rotalarda gerçekleşecek yollar bizler için önemli projeler. Türkiye Cumhuriyeti, bizler, hepimiz, daha büyük işbirliği olasılıklarını ele aldık.

Bayraktar araçlarının alınması konusuyla ilgili gelecek sene adımlar atmayı umuyoruz. Sırbistan'ın bunları satın alabilmesini umuyoruz. Bayraktar alımı konusunda taleplerimizi ortaya koyacağız.

Bu çerçevede taleplerimizi ortaya koymaktayız. Farklı bakanlıklar arasında yine savunma çerçevesinde bazı eğitimlerle ilgili işbirliği çalışmaları ortaya koymaktayız. Karşılıklı görüş alışverişi ortaya koyma konusunda kararlılığımız söz konusu.

Tüm yetkililere ve heyete teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Ukrayna'daki durumu ve enerji konusunu ele aldık. Türkiye'nin koyabilecekleri desteği de ele almaktayız. Azerbaycan'la olan ilişki konusunda görüş alışverişinde bulunduk.

ERDOĞAN: SIRBİSTAN, BALKANLAR’DA BARIŞ VE İSTİKRAR İÇİN ANAHTAR BİR ÜLKE

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye-Sırbistan İş Forumu'na katılarak bir konuşma yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan “Sırbistan’ı Balkanlar’da barış ve istikrar için anahtar bir ülke olarak görüyoruz. Bölgede istikrar ve refahın hüküm sürmesi için birlikte çalışıyoruz” dedi.

Sırbistan’ı üç yıl aradan sonra tekrar ziyaret etmekten büyük bir memnuniyet duyduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, misafirperverliği için Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’e teşekkür etti.

“SIRBİSTAN İLE KÖKLÜ TARİHÎ VE KÜLTÜREL BAĞLARIMIZ VAR”

Geniş bir heyetle gerçekleştirdikleri ziyaretin, Sırbistan ile iş birliğine verdikleri önemin açık bir göstergesi olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye-Sırbistan İş Forumu’nun ülkelerimiz ve siz iş adamlarımız için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Sırbistan ile köklü tarihî ve kültürel bağlarımız var. Bu topraklarda asırlar boyunca bir arada yaşadık. İlişkilerimizin mükemmel seviyeye ulaşmasında aramızdaki kadim dostluk bağları önemli rol oynuyor” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sırbistan’ı Balkanlar’da barış ve istikrar için anahtar bir ülke olarak görüyoruz. Bölgede istikrar ve refahın hüküm sürmesi için birlikte çalışıyoruz” açıklamasında bulundu.

İstikrar ve refahın yolunun güçlü ekonomiden geçtiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Sırbistan, salgın döneminde ve sonrasında isabetli ekonomi politikalarıyla büyümeyi sürdürdü. Cumhurbaşkanı Vucic’in vizyoner yaklaşımıyla, ülkeye çok sayıda yatırımcı geliyor. Biz de ekonomik ve ticari iş birliğimizi ikili ilişkilerimizin lokomotifi olarak değerlendiriyoruz. Ekonomik ve ticari ilişkiler, ülkeler arasındaki bağları kuvvetlendirmenin yanında özellikle bu bölgede, istikrar ve barış ortamına da katkı sağlıyor. Bu doğrultuda, ticari diplomasi faaliyetlerimizin bayraktarlığını yapan DEİK’i ve DEİK Sırbistan İş Konseyi’ni tebrik ediyorum.”

“ORTAK HEDEFİMİZ OLAN 5 MİLYAR DOLARA ULAŞACAĞIZ”

Sırbistan ile ikili ticaretin günden güne geliştiğini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “Ticaret hacmimiz geçen sene rekor kırarak 2 milyar dolara yaklaştı. 2022’nin ilk 8 ayında 1 milyar 568 milyon dolarlık bir hacme ulaştık. Bu sene 2,5 milyar doları zorluyoruz. İnşallah gelecek senelerde bu rakamı ikiye katlayarak, ortak hedefimiz olan 5 milyar dolara ulaşacağız.”

“Sırbistan ile sadece ticaretimiz değil, Türk şirketlerinin Sırbistan’da istihdam oluşturan yatırımları da artıyor” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sırbistan’daki yatırımlarımız son 10 yılda adeta sıçrama yaparak 1 milyon dolardan 400 milyon dolar seviyesine çıktı. Sırbistan’daki firmalarımız bin 300’ü aştı. Fabrikalarımızın sayısı 21’e ulaştı. Sırbistan Halk Bankası 37 şubesi ile sektörünün en önemli oyuncularından biri hâline geldi. Sırbistan’da faaliyet gösteren yatırımcılarımızdan desteğini hiçbir zaman esirgemeyen, sorunlarıyla bizzat ilgilenen Değerli Dostum Sayın Vucic’e huzurlarınızda tekrar teşekkür etmek istiyorum. Bu güçlü desteğin önümüzdeki süreçte artarak devam edeceğine inanıyorum. Bizler de Sırbistan’ın kalkınma hamlesine güçlü şekilde katkı vermeye devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının devamında şunları kaydetti:

“İş birliğimizi geliştireceğimiz bir diğer önemli alan da müteahhitlik sektörüdür. Müteahhitlik firmalarımız Sırbistan’da önemli projelere imza atıyor. Firmalarımız şu ana kadar Sırbistan’ın farklı bölgelerinde 50 projeyle yaklaşık 847 milyon dolarlık iş hacmine sahipler. Bu projelerin 48 tanesinin 2018 yılı ve sonrasında hayata geçirildiğine özellikle dikkat çekmek istiyorum. Müteahhitlerimiz tüm dünyada büyük ölçekli ve katma değeri yüksek havalimanı, demiryolu, karayolu ve liman projelerini başarıyla tamamladılar. Sırbistan’da da önümüzdeki dönemde bu alanlarda iş birliğimizi ilerleteceğimize inanıyorum.”

Türkiye ile Sırbistan arasında sağlık, enerji, dijitalleşme, bilgi ve iletişim teknolojileri alanlarında da önemli bir potansiyelin olduğuna inandıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, gerek imzalanan anlaşmalar gerekse iş forumu ile tüm bu alanlardaki iş birliğini daha da güçlendirmeyi hedeflediklerini dile getirdi.

“KARŞILIKLI TURİST SAYILARIMIZ BÜYÜK BİR İVMEYLE ARTIYOR”

“Salgın sürecinde tüm dünyada büyük darbe alan turizm sektörünün yeniden canlanması hem ekonomilerimize hem de halklarımız arasındaki bağlara önemli katkı sağlıyor” ifadesini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Karşılıklı turist sayılarımız büyük bir ivmeyle artıyor. Bu yıl Sırbistan’dan ülkemizi ziyaret edecek turist sayısının rekor kırarak ilk kez 300 binin üzerine çıkmasını bekliyoruz. Ülkemizden de Sırbistan’a inşallah bu yıl 150 binden fazla turist seyahat etmiş olacak. Bu rekorların kırılmasında Türkiye ile Sırbistan arasındaki doğrudan uçak seferlerinin ve güzergâhların çeşitlenmesinin büyük payı var. Bayrak taşıyıcımız Türk Havayolları’nın iştiraki Anadolu Jet, geçtiğimiz Aralık ayında ilk defa Ankara-Belgrad arasında doğrudan seferlere başladı. Şimdi yeni bir adım daha atıyoruz. Nedir bu yeni adım? Artık kimlikle Sırbistan’dan Türkiye’ye rahatlıkla seyahat edilebilecek. Türkiye’den de Sırbistan’a kimlikle seyahat edilebilecek. Adeta kendi ülkenizde bir şehirden bir şehire gider gibi yeni bir süreci başlatmış oluyoruz. Sırbistan havayolu şirketi Air Serbia da bu yıl Niş ve Kraljevo’dan İstanbul, Antalya ve Alanya’ya uçuşlarını başlattı.”

Bugün imzalanan kimlikle seyahat anlaşmasının karşılıklı seyahatleri daha da artıracağını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bursa ile Yeni Pazar, Alanya ile Novi Sad, Balıkesir ile Niş arasında kardeş şehir ilişkisi kurulması için ilk adımları attık. Beşeri bağlarımızı kuvvetlendiren bu olumlu gelişmelerin devamını arzu ediyoruz” dedi.

“GELDİĞİMİZ BU SEVİYEYİ ASLA YETERLİ GÖRMÜYORUZ”

Bugün Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic ile gerçekleştirdikleri görüşmeleri verimli bir şekilde tamamladıklarını açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kimlikle seyahat, yatırımların karşılıklı teşviki ve korunması, ileri teknolojiler, elektronik devlet, orman yangınları ile mücadele, medya ve iletişim alanlarında toplam 7 anlaşmayı bugün imzaladık. Ziyaretim vesilesiyle, Türkiye ile Sırbistan arasındaki münasebetlerin ilerletilmesi yönünde karşılıklı çok güçlü bir irade olduğunu müşahede ettim. Tabii biz geldiğimiz bu seviyeyi asla yeterli görmüyoruz. Müşterek çabalarımızla iş birliğimizi daha da derinleştirerek somut sonuçlar elde etmeye odaklanmış vaziyetteyiz” şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle tamamladı:

“Konuşmamı noktalarken, burada bizlere eşlik eden Türkiye ve Sırbistan iş dünyasının temsilcilerine önemli bir hatırlatmada bulunmak isterim. Sırbistan’la yakaladığımız en üst seviyedeki anlayış birliği, herkes için bulunmaz bir fırsat teşkil ediyor. Ortak geçmişimizin ve müşterek değerlerimizin güç kattığı ekonomik ve ticari iş birliğimizi daha da sağlamlaştırmak hepimizin elindedir. Değerli Dostum Cumhurbaşkanı Sayın Vucic’le birlikte biz üzerimize düşeni yapmaya her zaman hazırız. Sırbistan’dan ülkemize yatırım yapacak müteşebbislere de kapımız sonuna kadar açıktır. Türk firmalarının Sırbistan’da bulduğu samimi ve güvenli ortamı Sırp yatırımcıların da Türkiye’de bulabileceğinden kimsenin şüphesi olmasın.”