Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde bir araya geldi. Erdoğan görüşmelerin ardından ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu. Erdoğan'ın açıklamaları özetle şöyle: Her ikisi de dostum olan Şeyh Mahmud'u ve Abiy Ahmed'i ülkemizde ağırlamaktan büyük bir memnuniyet duyuyorum. Kendilerine ve değerli heyet üyelerine bir kez de sizlerin huzurunda hoş geldiniz diyorum.
Somali ve Etiyopya'nın ülkemize duydukları güven neticesinde bundan yaklaşık 8 ay önce bir süreç başlattık. Özellikle Ankara sürecinde önemli bir aşamaya geldik. Böylece bir takım kırgınlıkları ve yanlış anlamaları beraberce aşmak suretiyle, Somali ve Etiyopya arasında barış ve iş birliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını atmış olduk.
"BARIŞ TEMEL BEKLENTİMİZ"
Ülkelerin egemenliği, birliği ve toprak bütünlüğünün sağlanmasına yönelik ilkesel tutumumuzun bir sembolü olarak Afrika'nın bu güzide köşesinde barış ve istikrarın sağlanması temel beklentimizdir. Mayıs ayından itibaren tarafların rızasıyla Dışişleri Bakanlarımız iki defa Ankara'da bir kerede Birleşmiş Milletler Genel Kurulu vesilesiyle Türk evinde bir araya geldiler. Yüz yüze yapılan bu toplantıların yanı sıra birçok kez de telefon irtibatımız oldu.
Tüm bu süreç boyunca tarafların hassasiyetlerini, önceliklerini ve beklentilerini dikkatle dinledik. Her iki ülkenin değerli katkılarıyla da bugün mutabık kaldığımız ortak bildiri metnini ortaya çıkardık. Bu ortak bildiri geçmişe değil geleceğe odaklanmakta bizim için çok önem taşıyan bu iki dost ülkenin bundan sonra inşa edecekleri ilkeleri kayda geçirmektedir. Büyük özverilerle bu tarihi uzlaşıya vardıkları için değerli kardeşlerimi gönülden tebrik ediyorum. Kendilerine yapıcı tutumlarından dolayı teşekkür ediyorum. Değerli basın mensupları Somali ve Etiyopya'nın bulunduğu bölge geçmişte birçok haksızlığa uğramasına ve ciddi çatışmalara sahne olmasına rağmen tarihte parlak dönemler yaşamış ve insanlığa önemli katkılar yapmış bir coğrafyadır.
Bölge insanı zorlukların üstesinden gelme bilgeliğini hep göstermiştir. Biraz önce mutabık kalınan ortak bildirinin önümüzdeki dönemde karşılıklı saygı temelinde, bölgede işbirliği, ekonomik kalkınma ve refah için sağlam temel oluşturacağına inanıyorum. Bu aynı zamanda devlet adamlarının gelecek nesillere karşı görev ve sorumluluğudur. Burada ilan ettiğimiz uzlaşı böylesi bir vizyonun ürünüdür. Bundan sonra atacağımız adımları birlikte kararlaştırıp, bölge insanının huzur ve refahını artıracak projeleri beraberce hayata geçireceğiz. Bu duygu ve düşüncelerle sizlerin huzurunda kendilerine bir kez daha teşekkür ediyorum. Başlattığımız sürecin hayırlara vesile olmasını diliyorum.
İKİ LİDERDEN ERDOĞAN'A TEŞEKKÜR
Somali Cumhurbaşkanı Mahmud, Somali ve Etiyopya arasındaki anlaşmazlığın çözülmesi konusunda sunduğu gayretlerden ötürü Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür etti.
Etiyopya Başbakanı Ahmed, Somali-Etiyopya anlaşmazlığının çözümündeki gayretleri nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, hükümetine ve Türkiye'ye teşekkür ettiğini söyledi.
ORTAK BİLDİRİ YAYIMLANDI
İletişim Başkanlığı bildiriyi yayımlandı. Açkıklamada şu ifadeler yer aldı: Türkiye Cumhuriyeti’nin kolaylaştırıcılığıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti ve Somali Federal Cumhuriyeti’nin Ankara Bildirisi
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Somali Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Abiy Ahmed Ali'yi 11 Aralık 2024 tarihinde Ankara'da ağırlamıştır. Dostane bir ortamda gerçekleştirilen toplantı, açık ve yapıcı bir görüşmeye olanak sağlamıştır.
Somali ve Etiyopya Liderleri birbirlerinin egemenlik, birlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğünün yanı sıra uluslararası hukuk, Birleşmiş Milletler Şartı ve Afrika Birliği Kurucu Antlaşması'nda yer alan ilkelere saygı ve bağlılıklarını teyit etmişlerdir.
Taraflar, dostluk ve karşılıklı saygı ruhu içerisinde, görüş ayrılıkları ve tartışmalı meselelerden vazgeçip geride bırakma ve ortak refah doğrultusunda iş birliği içerisinde kararlılıkla ilerleme konusunda mutabık kalmışlardır.
Somali, Etiyopya askerlerinin Afrika Birliği Harekâtlarındaki kayıplarını tanır. Taraflar, Somali Federal Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğüne saygı gösterirken Etiyopya'nın denize ve denizden güvenli erişiminden sağlanabilecek çeşitli potansiyel yararları tasdik etmişlerdir.
Ayrıca, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti'nin, Somali Federal Cumhuriyeti'nin egemen yetkisi altında, denize ve denizden güvenilir, emniyetli ve sürdürülebilir erişimden yararlanmasına olanak tanıyacak sözleşme, kiralama ve benzeri yöntemler de dahil olmak üzere ikili anlaşmalar yoluyla karşılıklı olarak avantajlı ticari düzenlemeleri sonuçlandırmak için yakın bir şekilde birlikte çalışma konusunda mutabık kalmışlardır.
Taraflar, bu amaçlar doğrultusunda ve Türkiye'nin kolaylaştırıcılığında en geç Şubat 2025 sonuna kadar iyi niyetle teknik müzakerelere başlamaya ve dört ay içinde sonuçlandırıp imzalamaya karar vermişlerdir.
Taraflar, bu taahhütlerin uygulanmasında Türkiye'nin desteğini memnuniyetle karşılamış ve söz konusu taahhütlerin yorumlanması ve uygulanmasına ilişkin her türlü görüş ayrılığını diyalog yoluyla ve gerektiğinde Türkiye'nin desteğiyle barışçıl bir şekilde çözme taahhüdünde bulunmuşlardır.
Taraflar, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan'a bu girişim ve sürece yönelik devam eden bağlılığı için şükranlarını ifade etmişlerdir.
NELER YAŞANDI?
Kriz Etiyopya’nın ocak ayında Somaliland bölgesiyle bir mütabakat zaptı imzalamasının ardından çıktı.
Somali, Yemen Denizi kıyılarında bulunan Somaliland’i kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor ve iki ülke arasında yapılan bu anlaşmayı Somali’nin toprak bütünlüğüne bir saldırı olarak nitelendiriyor.
Her iki ülkeyle de yakın ilişkileri olan Türkiye, Etiyopya’nın resmi talebi üzerine "Ankara Süreci" adı verilen arabuluculuğu başlattı.