Sokakta sanatta protestoda yeni patlama

Gençler, yaşlılar, başörtülüler, kısa kollular, rocker görünenler, takım elbiseliler, aklınıza kim geliyorsa oradaydı. Böyle bir toplulukla en son Gezi Parkı’nda karşılaşmıştık. Kendilerini ulusalcı ya da Kemalist görmeyen, ama bugünün düzeninde Atatürk’le yeni bir ilişki kurmaya hazır bir topluluktu bu.
Kimileri ilk kez eline bir bayrak alıp sallıyordu; kimileri de bugüne kadar burun kıvırdığı Atatürkçülere şefkatle bakıyordu. Gezi’den çıkıp hayatına devam edenler, bu buluşmayı terk etmediler. Atatürkçülük şekil değiştirip gündelik hayatın içine girdi. Ulusalcı dünya görüşüne sahip olmayan Bahadır Baruter Atatürk resimleriyle çıkageldi. Bugüne kadar Kemalizmle sorun yaşadığını bildiğimiz dostlarımız sosyal medyada Atatürk’ün sözlerini paylaşır oldular.
Ve uzun süredir bir dip akıntısı halinde süren bir değişimin üzerine spotlar döndü. Yeni bir Atatürkçülük doğmuştu. Belki de cümleyi şöyle kursak daha iyi: Atatürkçülük yeniden doğdu. Sivilleşti, gündelik hayata uyum sağladı. Orduyla bağları zayıflarken, Atatürk kültü de yumuşadı.
Hayat değişirken, Atatürkçülüğün bundan nasibini almaması mümkün değildi zaten. Dernek üyelikleri sosyal medya takipçiliğine, işyeri duvarına yerleştirilen fotoğraflar cep telefonu kılıflarına evrildi.

FACEBOOK’TA MİLYONLARCA TAKİPÇİSİ VAR

Facebook, Atatürkçülüğün yeni zeminlerinden biri. 2009’da kurulan Atatürk sayfasının 3 milyon 700 bin takipçisi var. Sayfada Atatürk’ün görevi Cumhurbaşkanı, siyasi görüşü ise çok liberal olarak belirtilmiş.
Kemalist Gazete’nin kurduğu Atatürk sayfasının takipçi sayısı ise 597 bin. 2008’de kurulan sayfanın yöneticisi Yılmaz Güney ismini kullanıyor. Sayfa istatistiklerinde en popüler haftanın 3 Kasım haftası olduğunu, en çok da 18-24 yaş arasında popüler olduğu yazılı.
Onun ardından gelen yüksek beğenili sayfalar şöyle: Kemalizm (494 bin 777 kişi), Mustafa Kemal Atatürk (462 bin 738 kişi), bir başka Mustafa Kemal Atatürk (262 bin 173 kişi), M. Kemal ATATÜRK (208 bin 463 kişi), Dünyanın Özlediği Lider Gazi Mustafa Kemal Atatürk (171 bin 857 kişi), Kemalist Tayfa (166 bin 117 kişi), Kemalist Gençlik (151 bin 789 kişi).
Yaklaşık 100 bin üyesi olan Atatürkçü Düşünce Derneği’nin resmi sayfasının beğeni sayısı ise 97 bin 108.
Gelelim Twitter’a… @k_ataturk’u 67 bin kişi takip ediyor. @1881ataturk’u ise 21 bin 500. @MKemalPasam’ın 21 bin, Atatürk Gençliği’nin 73 bin 160 takipçisi var. Bu hesaplarda da gündeme dair tartışmalar yürütülüyor. Sosyal medyadaki Atatürk hesaplarındaki baskın ton şikayet. Hükümetten, uygulamalardan, ülkenin hali pür melalinden şikayetler Atatürk’e aktarılıyor.
2006 yılında Atatürkçülüğün yükselişte olduğunu tespit edip “Modernliğin Nostaljisi” kitabını yazan, London School of Economics Avrupa Enstitüsü’nden Doç. Dr. Esra Özyürek, ilginç olanın Atatürk’ün özellikle son yirmi yıldır yönetimden şikayet etmek için dönülecek sembolik bir merci haline dönüşmesi olduğunu söylüyor.
Ona göre “Anıtkabir ziyaretçilerinin bu yıl kırdığı rekor, hem bu 20 yıllık yeni geleneğin bir parçası hem de AKP politikalarına kızan halkın memnuniyetsizliğinin belirtisi olarak alınabilir”.
Şikayeti bir kenara bırakan internet sitelerinden biri olan www.ata-turkiye.com ise kendini 10 milyon Atatürkçü’nün buluşma noktası olarak tanıtıyor. Şu anda üye sayısı 2 bin 92. İçinde paylaşımlar, sayfalar, fotoğraflar, videolar, anketler ve forumlara ayrılmış bölümler var. “Yeni insanlar tanımanıza yardımcı olur” cümlesinin yanındaki formla siteye kayıt olabiliyorsunuz.
Çoğunluğu 1980’den sonra doğmuş üyelerin profil fotoğrafları arasında sık sık Gezi olayları sırasında hayatını kaybeden Ali İsmail Cömert’in fotoğrafı görünüyor. Bu da Yeni Atatürkçülüğün Gezi’de yaşananlardan sonra ivme kazandığına dair görüşleri destekliyor.

ERGENEKON’LA DÜŞTÜ, GEZİ’YLE ARTTI

Bu ivmenin karşılığı ekonomide de hissediliyor. Nilüfer Göle yıllar önce Atatürkçülüğün piyasası oluştuğunu söylerken her zaman olduğu gibi geleceği görmüştü. Anıtkabir’i dolduran o bir milyon kişinin ellerindeki bayraklar, üzerlerinde Atatürk fotoğrafı olan tişörtler, yakalarındaki rozetler bu piyasanın demirbaşları.
Sosyal bilimler artan Atatürkçülüğü kendi kaynaklarıyla inceler elbette, ama sözünü ettiğimiz piyasadaki hareketliliğe bakarak bile tespitler yapmak mümkün.
Atatürk’e dair aksesuarların satıldığı lokomotif mağazalardan biri Anıtkabir Derneği’ne ait. Dernek yetkilileri son bir yıl içinde hem üyelik talebinin hem de satışların arttığını söylüyorlar. Aylık rozet satış ortalaması beş bini, Atatürk imzalı kravat satışları ise iki bini buluyor.
İnternetten en büyük satışı yapanlardan biri olan www.ataturkeserleri.com’un yetkilisi de son dönemde gözle görülür bir artış olduğunu söylüyor. Yetkiliye göre 2008’de Ergenekon soruşturmalarının başlamasının ardından satışlarda ciddi bir düşüş olmuştu. Şimdi, özellikle de Gezi olaylarından sonra talepler yeniden yükseldi.
Özel tasarım Atatürk tişörtleri satan www.tisho.com da bu yıl geçen yıllara göre daha fazla satış yapanlardan… Tek fark rakamlarda değil. Geçen yıl yalnızca Atatürk temalı tişörtler tercih edilirken, bu yıl Atatürk’ün yanında mesaj veren, protesto eden tişörtlere rağbet var.
Atatürk temalı 730 farklı ürün satışı yapan www.hepsiburada.com, son üç ayda ürün satışlarında yüzde 150 artış olduğunu doğruluyor.
İşin tefekkür kısmına gelirsek… Son dönemde artan Atatürkçülüğün kitaba yansıdığını söylemek çok kolay değil. D&R’da en çok satılan on Atatürk kitabının beşi Nutuk. Alfa Yayınları her yıl yaklaşık 15 bin adet Nutuk sattığını söylüyor. Alfa da diğer yayın ve kitapevleri de satışlarda dikkat çekici bir yükselme gözlemlememişler. Bunda yeni çıkan kitapların pek fazla olmaması da etkili. Tiyatro ise daha iyi durumda. Müjdat Gezen Tiyatrosu’nun oynadığı iki oyun, “1881” ve “Olmasaydı” kapalı gişe oynuyor.