Sokak hayvanları düzenlemesi... Durumu rakamlarla anlattı

Sık sık tansiyonun yükseldiği görüşmeler, beş maddenin kabulüyle sabaha karşı saat 3.56’da sonlandı. Kabul edilen maddelere göre kanundaki “yakala-kısırlaştır-sal” metodunun kaldırılması nedeniyle hayvan bakımevi tanımında uyum değişikliği yapılıyor. Bakımevlerine alınan köpekler bakanlık veri sistemine kaydedilecek ve rehabilite edilenler de sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılacak.

19 YILDA 533 BİN HAYVAN�

Görüşmeler sırasında milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı Vahit Kirişci özetle şu bilgileri verdi:

◊ 2004-2023 yılları arasında, yasanın çıktığı yıl malum 2004, kısırlaştırılan hayvan sayısı bu süre zarfında 2 milyon 504 bin 595, aşılanan hayvan sayısı 2 milyon 846 bin 387, sahiplendirilen hayvan sayısı ise 533 bin 4 adet.

◊ Kedi ve köpeklerin izinsiz üretimi veya satışında 2024 yılında 73 bin TL idari para cezası uygulanmakta. Ülkemize ticari amaçla kedi köpek ithalatı yapılmamakta olup sadece sahipleri ya da sahipleri adına sorumluluğunu almış kişilerin beraberinde girişleri söz konusu olmaktadır. İthalatı yapılan ev hayvanları süs kuşu ve akvaryum balıklarıdır.

◊ Bunun haricinde, hayvanat bahçelerinde sergilenmek üzere spesifik olarak az sayıda hayvana izin verilmektedir. Yıllar itibarıyla sınır kapılarımızdan alınan toplam süs kuşu ve akvaryum balıklarının sayıları 2020 yılında 460 bin 625 adet, 2021 yılında 351 bin 391 adet, 2022 yılında 39 bin 544 adet, 2023 yılında 539 bin 874 adet olmuştur.

SAHİPLENİP BIRAKANA CEZA

◊ Bu teklifte belediyeleri, belediye başkanlarını, belediye meclis üyelerini kastederken hayvanı sahiplenip daha sonra bu hayvanı kendi haline bırakanlara da aynı şekilde cezai işlemler uygulanmaktadır.

◊ İlk defa bu kanun teklifiyle beraber, burada hayvanların sokaklardan alınması, bunlara gerekli işlemlerin yapılması ve hayvan barınaklarının imarı ve inşası, bu hayvanlara bakma ve sahiplenilinceye kadar barınaklarda tutulmasıyla ilgili giderler için artık büyükşehirlerde binde 3, gerçekleşen net gelirin, öbür tarafta da 25 binin üzerindeki belediyeler için de binde 5 oranında bütçeden gerekli ayrım yapılmalı.

İNİSİYATİF VETERİNERLERE

Düzenlemeyle bakımevine alınan köpeklerden insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlarına Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 9’uncu maddesindeki “Hayvanlara ötanazi yapmak yasaktır. Ancak, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda veteriner hekim tarafından ötanazi yapılmasına karar verilebilir. Ötanazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır” hükümleri uygulanacak. Yerel yönetimler sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttüğü iş ve işlemlerde Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi kapsamında gerekli idari tedbirleri almaya yetkili olacak.

‘SOKAK KÖPEKLERİ’ VURGUSUNA TEPKİ

Görüşmelerde AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu’nun konuşması sırasında “sahipsiz köpekler” derken kelimeleri sert bir şekilde vurgu yaparak söylemesi ve parmağıyla muhalefet sıralarını göstermesi tepkiye neden oldu. CHP ve DEM Parti Milletvekilleri, Yenişehirlioğlu’nun “kendilerini işaret ettiği gerekçesiyle” sıralara vurarak tepki gösterdi. Yenişehirlioğlu tepkilerin ardından “Bir Allah’ın kulunu kastettiysem, öbür dünyada gün yüzü görmeyim. İstemsiz bir şekilde kalbinizi kırdıysam hepinizden helallik istiyorum, hepinizden özür diliyorum” karşılığını verdi.

4 MİLYON HAYVAN İÇİN HALEN 322  BARINAK VAR

Kirişçi barınaklarla ilgili şunları söyledi: “Barınak sayısı 322 adet olup, halen kapasitesi 105 bindir. ‘4 milyon hayvanı, bu hayvanları da bu barınaklarda tutacaksak ne kadar hayvan barınağına ihtiyacımız var?’ Bunlar, takvim olarak 31 Aralık 2028’in bildirilmesinin de esas amacı aslında budur. Dolayısıyla bu kanun yürürlüğe girdiğinden itibaren dört yıl süreyle belediyelerin kendi bütçelerinden o bahsedilen oranlar nispetinde bu parayı ayıracakları ve buradan hareketle de bu barınakları yapacakları ve bu barınaklarda da bu hayvanları orada rehabilite edip, kısırlaştırıp ve hayvanların ihtiyaçlarını karşılayacakları söylenebilir.”

KÜRSÜYE KIRMIZI AFİŞLE ÇIKTI

CHP Trabzon Millletvekili Sibel Suiçmez, yanında getirdiği uzun kırmızı bir pankartı Meclis kürsüsüne bağlayıp konuştu.