Bel fıtığı nedir? Bel fıtığı neden olur?
Güncelleme Tarihi:
Bel fıtığı, sık rastlanılan sağlık sorunlarından biri. Genel bir sırt ağrısı ile karıştırılan bel fıtığı, çoğunlukla yaşa bağlı olarak 20-50 yaşlar arasında görülür. Bel fıtığı hastalığının ileri düzeyde olması felç gibi ciddi sorunları doğurabilir. Peki, bel fıtığı neden olur ve nasıl anlaşılır?
Bel omurları arasındaki kıkırdak dokunun dejenerasyonuna veya düşme/trafik kazası gibi bir travma sonucunda, kıkırdak dokunun sinirlerin geçtiği kanal içerisine fıtıklaşması sonucu bel omurları içerisindeki sinirlere ve belden bacağa giden sinirler üzerine baskı oluşturması halidir.
BEL FITIĞI NASIL ANLAŞILIR?
Bel fıtığı olan hastanın sadece beli ağrıyabilir. Çoğunlukla, bel ağrısı ile birlikte tek bacak veya her iki bacak ağrısı da eşlik eder. His kaybı bacak ağrısıyla birlikte olabilmektedir. Ağrının yavaş başlayıp zamanla artması söz konusu olabileceği gibi ağır kaldırma, egzersiz veya travma sonrası aniden ağrı da başlayabilir.
Bel ağrısı ve çoğu zaman eşlik eden şiddetli bacak ağrısı olur. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde bacakta, ayakta veya ayak parmaklarında kuvvet kaybı ve his kaybı gelişebilir. Kuvvet kaybı gelişmesi durumunda hasta topukları veya ayak parmakları üzerinde yükselerek yürüyemez, merdiven çıkmakta ve yol yürümekte zorlanır. Hastalığın daha da ilerlemesi durumunda her iki bacakta kısmi felç hali, hissizlik, iç çamaşırı bölgesinde ve her iki bacak iç yüzünde uyuşma, idrar ve dışkı tutamama/yapamama meydana gelebilir. Bu durum bel fıtığının gelebileceği son noktadır ve acil bir durumdur.
BEL FITIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Hastalığın tanısı için öncelikle fizik muayene gereklidir. Fizik muayene esnasında doktor, bacağa giden sinirler üzerine bir baskı olduğuna dair bulgu saptarsa hastadan bel MR’ı istenir. MR’ın değerlendirilmesine mütakip gerektiğinde röntgen ve tomografi de istenebilir. Sinir basısını doğrulamak amacıyla EMG de yaygın olarak kullanılmaktadır.
TEDAVİSİ İÇİN NELER YAPILIR?
Bacakta ilerleyici kuvvet kaybı yapmamış, hastanın günlük hayatını ciddi manada etkilemeyen ve yeni başlamış bel fıtıklarında öncelikli tedavi ilaç tedavisidir. İlaç tedavisi ile birlikte 3-4’lük yatak istirahati önerilir. Bu süreçte hastanın ağrısında artma olmaz veya kuvvet kaybı gelişmezse hastanın fizik tedavi alması önerilir. İlaç tedavisi ve fizik tedaviye rağmen geçmeyen bel ve bacak ağrısı olması durumunda veya hastanın kuvvet kaybı varsa, MR görüntüsü ve fizik muayene ile birlikte değerlendirilerek hastaya bel fıtığı ameliyatı önerilebilir.
Bacaklarda felç hali, idrar veya dışkı yapamama/tutamama olması durumunda, eğer bu durum bel fıtığından kaynaklanıyorsa, tedavisi ameliyattır.
TEDAVİ SONRASI DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
İlaç tedavisi, istirahat ve fizik tedavi sonrası hastanın ağrısının geçmemesi durumunda, ameliyat söz konusu olabilmektedir. Bu tedaviler sonrası halen şikayetler mevcutsa, hasta, beyin ve sinir cerrahisine başvurmalıdır.
Bel fıtığı ameliyatı sonrasında hastaya ağrı kesici ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Yapılan ameliyata göre değişmekle birlikte, yatak istirahati sonrası, ameliyattan yaklaşık 2 hafta sonra hastanın fizik tedavi hareketlerine başlaması önerilmektedir. Ne zaman günlük işlerine başlayacağını hasta öncelikle doktoruna sormalıdır.