Siyasi parti kapatmak zorlaştı

Meclis'te kabul edilen uyum yasa paketinde, siyasi partilere üye olma koÅŸulları yeniden düzenlendi. Bundan böyle siyasi partilerin kapatılması davalarında beÅŸte üç çoÄŸunluk aranacak. Ä°ÅŸkenceden verilen cezalar para cezasına çevrilemeyecek, ertelenemeyecek. Cemaat vakıfları mülk edinebilecek, gazeteciler haber kaynaklarını açıklamaya zorlanamayacak.Ä°ÅŸkence ve kötü muamele suçlarından dolayı verilen cezaların para cezasına çevrilemeyeceÄŸini ve ertelenemeyeceÄŸini hükme baÄŸlıyan yasa ile OlaÄŸanüstü Hal uygulanan yerlerde hükümlü ve tutukluların cezaevi dışındaki sorgulama süreleri 4 güne indirildi.TBMM Genel Kurulu'nda yürütme ve yürürlük maddeleri dışında kalan hükümleri 11 Aralık 2002 tarihinde kabul edilen tasarının bugün yürütme ve yürürlük maddeleriyle tümü oylanarak yasalaÅŸtı.SÄ°YASÄ° PARTÄ°LERE ÃœYE OLMAYasayla, Siyasi Partiler Kanunu'nun 11. maddesi yeniden düzenlenerek, siyasi partilere üye olmak için TCK'nın 312. maddesinin ikinci fıkrasında yazılı, ''Halkı sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek'' suçundan mahkum olmama koÅŸulu, ''terör eylemlerinden mahkum olmama'' ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirildi.Basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibiyüz kızartıcı, istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya devlet sırlarını açığa vurma suçlarından birinden mahkum olanlar,taksirli suçlar hariç 5 yıl ağır hapis veya 5 yıl ve daha fazla hapis cezasına mahkum olanlar ile terör eylemlerinden mahkum olanlar siyasi partilere üye olamayacaklar.PARTÄ° KAPATMAAnayasa'da yapılan deÄŸiÅŸikliÄŸe uyum çerçevesinde yapılan bir baÅŸka düzenleme ile de Anayasa Mahkemesi'nde görülen siyasi partilerin kapatılması davalarında partilerin kapatılmasına karar verilebilmesi için beÅŸte üç çoÄŸunluk aranacak.Yargıtay Cumhuriyet BaÅŸsavcısı'nın parti kapatma istemine karşın ilgili parti, Anayasa Mahkemesi'ne itiraz edebilecek.Yasayla gerçek ve tüzel kiÅŸilerin her birinin bir siyasi partiye aynı yıl içinde 2 milyar liradan fazla kıymette ayni veya nakdi bağışta bulunması veya yayınları kullandırması yasaklanıyor.KAPATMA YERÄ°NE DEVLET YARDIMINDAN MAHRUM BIRAKMASiyasi Partiler Kanunu'nu Anayasa'ya uyumlu hale getirilen bir baÅŸka maddeyle de ''bir siyasi partinin ''kanunların emredici hükümlerine aykırılık halinde bulunması ve ihtara raÄŸmen aykırılığın giderilmemesi halinde'' hakkında kapatma davası açılabileceÄŸi hükmü yumuÅŸatıldı.Yasayla getirilen yeni düzenlemeye göre, Anayasa Mahkemesi'nin yazılı ihtarını izleyen 6 ay içerisinde aykırılık giderilmediÄŸi takdirde Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı o siyasi partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılması için Anayasa Mahkemesi'ne re'sen dava açabilecek.HABER KAYNAKLARINI AÇIKLAMAYA ZORLANAMAZMilletvekili Seçimi Yasası'nın 7. maddesine, "Yukarıda yazılı haller dışında, bir ilin veya seçim çevresinin TBMM üyesinin kalmamasıhalinde, boÅŸalmayı takip eden 90 günden sonraki ilk pazar günü o seçimçevresinde ara seçim yapılır'' fıkrası eklendi. Seçimlerin iptali durumunda da 90 günlük süre uygulanacak.Mahalli Ä°dareler Yasası'na eklenen bir madde ile de ''mahalle ve köy muhtarlıklarında bir boÅŸalma olması durumunda, boÅŸalan yerler içingenel ve ara seçimlerle birlikte seçim yapılabilmesi''ne olanak tanındı.Ayrıca, Basın Yasası'nın 15. maddesi deÄŸiÅŸtirilerek basın-yayın organı sahipleri, mesul müdürler ve yazı sahiplerinin haber kaynaklarını açıklamaya zorlanamayacağı hükme baÄŸlandı.ADLÄ° SÄ°CÄ°L KAYITLARIAdli Sicil Yasası'nda da deÄŸiÅŸiklik yapan yasayla, adli sicilden silinemeyecek suç kavramı ortadan kaldırıldı ve alınan mahkumiyetlerin, suç tarihinde 18 yaşını tamamlamış olanların adli sicil kayıtları 10 yıl sonra silinebilir hale getirildi.Yasaya göre, kanunlarda yapılacak deÄŸiÅŸiklikler sonucu suç olmaktan çıkarılan veya idari nitelikte cezaya dönüştürülen suçlarla, ölen veya 80 yaşını tamamlamış hükümlülere ait adli sicil kayıtlarıyla ilgili bilgiler, Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve Ä°statistik Genel Müdürlüğü'nce re'sen adli sicil kayıtlarından çıkartılacak.DÄ°LEKÇE VERME HAKKIYasa ile yabancılara TBMM'ye dilekçe verme hakkı da getirildi. Türkiye'de ikamet eden yabancılar, karşılıklılık esası gözetilmek ve dilekçelerinin Türkçe yazılması kaydıyla bu haktan yararlanabilecekler.Ayrıca, TBMM'ye gönderilen dilekçelerin Dilekçe Komisyonu'nda incelenmesi ve karara baÄŸlanması için 30 günlük süre zorunluluÄŸu getirildi. Ä°nsan Haklarını Ä°nceleme Komisyonu da baÅŸvuruların sonuçları ya da yürütülen iÅŸlemler hakkında baÅŸvuru sahiplerine 60 güniçinde bilgi verecek.CEMAAT VAKIFLARININ MAL EDÄ°NMESÄ°Yasaya göre, Cemaat Vakıfları da diÄŸer vakıflar gibi vakfiyeleri olup olmadığına bakılmaksızın dini, hayri, sosyal, eÄŸitsel, sıhhi ve kültürel alanlardaki ihtiyaçlarını karşılamak üzere taşınmaz mal edinebilecek ve taşınmaz malları üzerinde tasarrufta bulunabilecek.Dernekler Yasası'nda yapılan deÄŸiÅŸikliklere göre, gerçek kiÅŸiler yanında tüzel kiÅŸiler de derneklere üye olabilecekler. Dernekler, önceden izin almaksızın bildiri yayınlayabilecekler. Dernler tarafından yapılan bildiri, beyanname ve benzeri yayınlar, Cumhuriyet'in Anayasa'da belirtilen temel niteliklerine aykırı ve devletin iç ve dış güvenliÄŸini, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozucu mahiyette ve inkılap kanunlarının korunmasına aykırı mahiyette suç iÅŸlemeye veya ayaklanmaya veya isyana teÅŸvik edici nitelik taşıdığı, Atatürk'ün kiÅŸiliÄŸi ve çalışmalarını küçük düşürmek ve kötülemek, devletin gizli belgelerine açıklamak veya baÅŸkalarının şöhret ve haklarına, özel ve aile hayatlarına tecavüz etmek amacına yönelik bulunduÄŸu takdirde toplattırılabilecek. Mahallinen büyük mülki amiri bu kararını 24 saat içinde asliye ceza hakimliÄŸine bildirecek. Hakim, mülki amirin bu kararını en geç 48 saatiçinde inceleyerek karara baÄŸlayacak. Bu süre içinde karar verilmemesihalinde mülki amirin kararı hükümsüz sayılacak.Anayasa'da belirtilen Cumhuriyet'in temel nitelikleri ile Ä°nkılapKanunları'nın korunması hükümlerine, milli güvenliÄŸe ve kamu düzenine,genel saÄŸlık ve ahlaka aykırı olarak ya da baÅŸkaların hürriyetini kısıtlamak amacıyla dernek kurulamayacak.Dernekler tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleÅŸtirmek üzere uluslararası faaliyette bulunabilecekler, yurt dışında ÅŸube açabilecekve yurt dışında kurulmuÅŸ dernek veya kuruluÅŸlara üye olabilecek.Yabancı dernekler, uluslararası alanda iÅŸbirliÄŸi yapılmasında yarar görülen hallerde ve karşılıklı olmak ÅŸartıyla DışiÅŸleri Bakanlığı'nın olumlu görüşü alınmak suretiyle İçiÅŸleri Bakanlığı'nın izniyle Türkiye'de faaliyette bulunabilecek, ÅŸube açabilecek, üst kuruluÅŸlar kurabilecek ve kurulmuÅŸ üst kuruluÅŸlara katılabilecek.Toplam 38 maddeden oluÅŸan yasa, yayımı tarihinde yürürlüğe girecek. Â