'Siyasette kadının adı yok'
Güncelleme Tarihi:
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği (CEİD) ‘Türkiye’de Katılımcı Demokrasinin Geliştirilmesi: Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin İzlenmesi Projesi’ kapsamında ‘Siyasal Kararlara Katılımda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği’ raporu hazırladı. Rapora göre, kadınların aday gösterilme ve seçilme oranı neredeyse yok denilecek düzeyde. Yerel seçimlere üç ay kala yayınlanan raporda, 2014 yerel, 2015 ve bu yıl 24 Haziran’da yapılan genel seçimlere ilişkin bilgilere yer verildi.
2014 YEREL SEÇİMLERİ
BELEDİYELERDE ERKEK EGEMEN
Partilerin 2014 yerel seçimlerinde kazandıkları büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanlıkları içinde kadın-erkek oranları arasında uçurum bulunuyor.
- AK Parti’de 662 erkek ve altı kadın belediye başkanı seçildi. Seçilen kadın oranı yüzde 0.09’da kaldı. Büyükşehir belediyelerinde 21 erkek ve 1 kadın başkan bulunuyor. İl belediyelerinde de 32 erkek başkan var ancak hiç kadın yok. İlçe belediyelerindeyse 609 erkek, 5 kadın başkan görev yapıyor.
- CHP’de 186 erkek ve yedi kadın belediye başkanı seçildi. Kadın oranı yüzde 0.37. CHP’nin elindeki büyükşehirlerin 5’inde erkek belediye başkanı var. Sadece bir büyükşehirin yönetiminde kadın bulunuyor. CHP’nin il belediye başkanlığında kadın yok. 180 ilçe belediyesi bulunan partinin 174 ilçesi erkekler tarafından yönetilirken sadece 6 ilçedeki başkanlık koltuğunda kadınlar oturuyor.
- MHP’de 121 erkek ve 1 kadın belediye başkanı seçilirken, kadın oranı yüzde 0.08 oldu. Büyükşehir belediyelerinde 2 erkek, il belediyelerinde 6 erkek ve ilçe belediyelerinde ise 113 erkek başkan görev yapıyor. İlçe belediye başkanlarından biri kadın.
- BDP’de (Barış ve Demokrasi Partisi) 2014’te 83 erkek, 3 kadın belediye başkanı seçildi. (Kayyım atamaları ile görevden alınan kadın belediye başkanları sayıları hariç.) Büyükşehir belediye başkanlığı 2 erkek (2 kadın eşbaşkan) 1 kadın, il belediye başkanlığı 6 erkek (6 kadın eşbaşkan), 1 kadın, ilçe belediye başkanlığı 75 erkek (75 kadın eşbaşkan), 21 kadın.
2015 VE 2018 GENEL SEÇİM KARŞILAŞTIRMASI
33 İLDE KADIN VEKİL ÇIKMADI
- 2015’te kadın aday oranı yüzde 23.78’di. 24 Haziran genel seçimlerine katılan 4 bin 851 adayın sadece 996’sı yani yüzde 20.53’ü kadındı.
- Kadın milletvekili oranı yüzde 14.7’den yüzde 17.1’e yükseldi. 33 ilden hiç kadın vekil çıkmadı.
- 2015 genel seçimlerine göre 2018’de AK Parti ve CHP kadın aday oranı artarken, HDP’de ise azaldı. Kadın milletvekili oranı AK Parti, HDP ve MHP’de arttı, CHP’de ise azaldı. CHP’de yüzde 33, HDP’de yüzde 40, İYİ Parti’de yüzde 25 kadın kotası var.
- 24 Haziran’da 5 siyasi parti 996 kadın milletvekili adayı gösterirken bu adayların sadece 104’ü (yüzde 17.3) vekil olarak Meclis’e girebildi.
- AK Parti’de 126 kadın adaydan sadece 4’ü milletvekili listesinde ilk sıraya yazılırken 52 kadın aday vekil oldu.
- CHP’de 137 adaydan 5’i listede ilk sırada yer aldı, 18 kadın milletvekili seçildi.
- HDP’de 18’i ilk sırada olmak üzere 229 kadın aday gösterildi ve 26’sı Meclis’te temsil hakkı kazandı.
- MHP’de sadece ikisi vekil listesinde ilk sırada yer alabilen 76 kadın adaydan 5’i seçildi.
- İYİ Parti’de ise 159 adayın 7’si milletvekili listesinde birinci sıraya yazılırken sadece 3 kadın vekil Meclis’e girebildi.
KADINLAR DEVLET ERKİNE KATILAMIYOR
- Kadınlar kamu hizmetinde önemli oranda istihdam edilmekle birlikte devlet erki kullanılan görevlerde de yok düzeyinde.
- Bürokrasi üst yönetiminde kadın oranı yüzde 11.
- Türkiye’de erkek vali sayısı 79 iken, kadın vali sayısı yalnızca 2.
- Erkek kaymakam sayısı 943, kadın kaymakam sayısı ise 14.
- Türkiye’de 4 bin 406 erkek savcı bulunurken, kadın savcı oranı yüzde 9 ile sadece 448 kişide kaldı.
- Türk Silahlı Kuvvetleri’nde general rütbesinde hiç kadın bulunmazken, Emniyet’te kadın amir oranı yüzde 8, kadın komiser oranı yüzde 7, kadın polis oranı ise yüzde 6.
- Türkiye’de uzman mesleklerde kadın oranı dünya ortalamalarının üstünde olmakla birlikte mesleki alanları düzenleyen kamu kurumu niteliğindeki meslek odalarının yönetimlerinde de kadın yöneti sayısı yok denecek kadar az.
- Türk Mimar Mühendis Odaları Birliği’nde kadın mimar oranı yüzde 43 iken, yönetici oranı binde 4.
- Hâkimler Savcılar Kurulu’nda (HSK) kadın hâkim - savcı oranı yüzde 32 iken, yönetici oranı sadece yüzde 7.
- Üniversitelerde kadın akademisyen oranı yüzde 43. Ancak kadın rektör oranı sadece yüzde 3 düzeyinde.