Siyah beyaz filmlerin köşkleri

Türk sinema filmlerinin çekildiği yalılar, köşkler artık apartman oldu

Yeşilçam, beyazcama kurban gitmeden önce, Ayhan Işık, Belgin Doruk ve Cahide Sonku'nun evlerine konuk olduk yıllarca. Çoğu Boğaz kıyılarında olan bu yalıların, köşklerin ihtişamı siyah beyaz yansırdı perdeye. Hulusi Kentmen'indi çoğu, çünkü o fabrikatör baba olurdu hep. Büyük kısmı yokluk içinde aramızdan ayrılan sinema emekçilerimize olduğu gibi, siyah beyaz filmlerin çekildiği bu evlere de vefasız davrandık. Zaman içinde Türk sinemasının küçükbeyleri, ‘‘aynalı’’ oldu, köşkler, yalılar ise apartman.

Beylerbeyi'ndeki Lazların Köşkü’nde 1980'li yılların başlarında ilk kez Osman Seden'in teklifi ile başlayan film çekimleri bugüne kadar uzanmış. Bizim Aile, Yasemince, Dullar Pansiyonu, Zeki Alasya Metin Akpınar'ın, ‘‘Güler misin Ağlar mısın?’’ adlı dizileri, Erol Günaydın ve İsmet Ay'ın Ramazan programı, Hülya Avşar, Emrah'ın birçok filmi, Haldun Dormen'in Hisseli Harikalar Kumpanyası, Temel Gürsu'nun Gırgıriye'si burada çekildi.

ESKİ filmlerin ve sinema izleyicisinin gözde mekanlarının çoğu gün geçtikçe zamana yeniliyor. Kah betona dönüşerek, kah sahip ve şekil değiştirerek bir bir yok oluyor. İçlerinde en şanslı olanları ise hala eski sahiplerinin elinde ve zamana meydan okuyor. Onlarca filmin kokusu sinen bu mekanları şu an sadece o filmlerin oyuncuları ve yönetmenleri hatırlıyor. Bizlerse televizyon kanallarından birinde, bu filmlere rastladığımızda bir ah çekip, ‘‘Ne oldu bu köşklere acaba?’’ diye düşünmeden edemiyoruz.

Bu köşklerin yanı sıra köşklerin gerçek sahipleri de bu filmlerin bir parçası aslında. Zaman zaman ekiple beraber sabahlayan, kimi zaman hiçbir yardımdan çekinmeyen bazı evsahipleri de, tıpkı film ekibinin elemanları gibi filmle bütünleşiyorlar. Her zaman sahiplerinin ve sinemacıların gözbebeği olarak kalacak bu mekanlar, zamanla yok olsa da, ekranlardaki ve beyaz perdedeki yerlerini hep koruyacak gibi görünüyor.

GERÇEK MEKANLAR

1960'lı yıllara kadar stüdyolarda kurulan platolarda çekilen sinema filmleri, bu yılların ardından sokakta, gerçek mekanlarda çekilmeye başlandı. Filmlerin senaryolarına göre aranan ve tespit edilen bu mekanlar, gündelik kira karşılığında, gereken sahneler çekilinceye kadar kullanılırdı. Günümüzde, yıllara göğüs geren bu evler, sık sık bakıma ihtiyaç duyuyor. Şu an dizi ve sinema filmlerine ayrılan bütçenin çoğunun yarışma programlarına aktarılması sebebiyle, artık çekim yapılamayan bu mekanlar, yeni filmlere ve dizilere ev sahipliği yapacağı günlerin özlemini çekiyor.

Film seti yalı ve köşkler

Beylerbeyi'nde Kalkavanlar'ın Köşkü, Lazların Köşkü, Kanlıca Hazım Atıf Kuyucak'ın Yalısı, Kandilli Mehmet Abut'un Yalısı, Ethem Efendi Sokullu Mehmet Paşa Köşkü, Üsküdar Çinili Köşk, Validebağ Adile Sultan Öğretmenevi, Emirgan Pembe Köşk, Esentepe'deki Ayhan Hanım Köşkü, Sarıyer'deki Abraham Paşa Çiftliği, Kanlıca'daki Kanlıca Hazım Atıf Kuyucak...

Muammer Karaca'nın Yeşilyurt'ta bulunan evi bugün Karaca Apartmanı'na dönüşmüş ve günümüze kadar ulaşamamış durumda olanlardan. Bir çok filme ev sahipliği eden Yeniköy'deki Sait Halim Paşa Yalısı ise bir yangına kurban gitti.