Sivilce sıkmak felce neden olur mu? 'Özellikle tehlike üçgenine çok dikkat...'
Güncelleme Tarihi:
Ordu’da yaşayan Muhammet Dikici’nin göbeğinde çıkan sivilceyi sıkması sonucu omurilik felci geçirdiği haberleri hepimizi çok korkuttu. Korktuk çünkü birçoğumuz sivilcelerimizle oynamayı, onları sıkmayı alışkanlık haline getirmiş durumdayız. Peki nasıl oluyor da sivilce sıkmak felç gibi çok ciddi bir komplikasyona sebep olabiliyor? Konunun uzmanı anlatıyor...
Geçtiğimiz günlerde sivilceyle ilgili çıkan bir haber hepimizi şaşkına çevirdi. Ordu’da yaşayan Muhammet Dikici’nin 2019 yılında göbeğinde bir sivilce çıktı. 30 yaşındaki Dikici göbeğindeki sivilceyi sıkınca o bölgede yara oluştu ve ardından da enfeksiyon meydana geldi.
ÜÇ GÜN İÇİNDE FELÇ GEÇİRDİ
Hareketleri kısıtlanan ve yürüme zorluğu çekmeye başlayan Dikici hastaneye gitti. Yapılan kontrollerde enfeksiyonun kan yoluyla sinir sistemine bulaştığı ve omurilik felci geçirdiği tespit edildi.
Hemen ameliyata alınan Dikici, yapılan tüm müdahalelere rağmen felç kaldı. Tüm bu yaşananların sadece üç gün içinde gerçekleştiğini, sivilceyi sıktıktan üç gün sonra his kaybı yaşayarak felç geçirdiğini anlatan Muhemmet Dikici, iki yıldır tekerlekli sandalye ile yaşıyor.
Muhammet Dikici: Vücudumda çıkan bir sivilceden dolayı enfeksiyon kaptım. Bu enfeksiyon omuriliğime iltihap olarak biriktirdi. Sinir sistemlerime hasar verdi. Omurilik ameliyatı geçirdim. Şu anda omurilik felciyim. Büyük ihtimalle hayatımın geri kalanını bu şekilde geçireceğim. Tedavisi şimdilik yok. Kök hücre çalışmaları var ancak deneme aşamasında.
Muhammet Dikici: Vücudumda çıkan bir sivilceden dolayı enfeksiyon kaptım. Bu enfeksiyon omuriliğime iltihap olarak biriktirdi. Sinir sistemlerime hasar verdi. Omurilik ameliyatı geçirdim. Şu anda omurilik felciyim. Büyük ihtimalle hayatımın geri kalanını bu şekilde geçireceğim. Tedavisi şimdilik yok. Kök hücre çalışmaları var ancak deneme aşamasında.
SİVİLCE SIKTI, BEYNİ İLTİHAPLA DOLDU
Sivilce sıkmanın olumsuz sonuçlarını ortaya koyan bir haber de geçtiğimiz aylarda Çin’den gelmişti. Tang isimli Çinli adam dudakları ile burnu arasında çıkan sivilceyi patlatınca ölümle burun buruna geldi. Sivilceyi sıktıktan iki hafta sonra baş ağrısı yaşamaya başlayan Tang, tepkileri yavaşlayıp vücut ısısı düşünce hastaneye kaldırıldı.
Yapılan tetkikler sonrasında ise Tang’ın intracranial (beyin) bir enfeksiyon yaşadığı ortaya çıktı. Yani Tang’ın birden fazla beyin apsesi vardı ve beyninin içinde bir iltihap oluşmuştu.
Yaşadığı talihsiz durumu anlatan Tang, “Yüzümde sivilce çıktı ve kolayca sıktım. Bir sivilcenin bu sonuçlara yol açacağını asla tahmin edemezdim” diyor.
Gördüğünüz üzere sivilce sıkma alışkanlığı hem ülkemizde hem de dünya genelinde oldukça yaygın olarak karşımıza çıkıyor. Birçoğumuz bunu farkında olmadan yapıyoruz çünkü kötü bir sonuç doğurabileceğini bilmiyoruz.
Peki sivilce sıkmanın tam anlamıyla ne gibi riskleri var?
'DEĞİL KOPARMAK, ELLEMEK DAHİ ÖNERİLMİYOR'
Deri ve Zührevi Hastalıkları Uzmanı ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, sivilce sıkmanın zararlarını şöyle anlatıyor: “Sivilce ya da akne, kıl ve yağ bezi ünitesinin iltihaplanmasıdır. Sivilcenin sıkılması ünitenin patlayıp iltihabın etrafa yayılmasına neden olabilir. Sivilceleri sıkmak, koparmak ve hatta ellemek dahi önerilmez. Çok gerekli hallerde dermatoloji uzmanları tarafından sivilcelere ekstirpasyonu dediğimiz ‘medikal akne çıkarma’ işlemi uygulanabilir.”
Kutlubay, sivilcelerin hastanın kendisi tarafından sıkılması ile kalıcı kahverengi/kırmızı leke ve izler, sivilcede büyüme, ağrılı akne oluşumu, sivilcelerin diğer bölgelere yayılması ve ikincil enfeksiyon gelişmesi gibi istenmeyen durumların meydana gelebileceğini de belirtiyor.
‘BEYİNDE İLTİHAPLANMA, PIHTI VE FELÇ YAŞANABİLİR’
Tıpkı Muhammet Dikici ve Çinli Tang’ın başına geldiği gibi omurilik felci, beyinde iltihaplanma gibi komplikasyonların sivilce sıkma sonucu nasıl oluşabildiğini sorduğumuz Zekayi Kutlubay, “Sivilce sıkma ile çok çok nadir de olsa beyinde iltihaplanma, pıhtı atması ve felç gibi durumlar görülebilir” diyor ve ekliyor:
“Göbek, bacak, sırt gibi bölgelerde meydana gelen sivilce ya da çıban gibi yaraları sıkmak felç açısından düşük bir risk barındırıyor. Fakat bu bölgelerde de oradaki sinirlere yakın bir enfeksiyon varsa ve enfeksiyon deri altından sinire yayılırsa felç gibi komplikasyonlar başımıza gelebiliyor.”
TEHLİKE ÜÇGENİNE ÇOK DİKKAT!
“Yüzümüzde ‘tehlike üçgeni’ olarak adlandırdığımız bir bölge var. Bu bölge burun, burun kökü ve yanağın iç kısımlarını içine almaktadır. Bu bölgenin bu şekilde adlandırılmasının sebebi ise buradaki damarların direk beyindeki bir damar ağı ile bağlantılı olmasıdır” diyen Kutlubay, sivilcenin sıkılması ile bakterilerin yüzün damarlarından geçerek beyindeki bu bölgeye ulaşabildiğini ve bu durumun enfeksiyon veya pıhtı oluşumu ile sonuçlanabildiğini söylüyor.
Kutlubay, “Beyinde oluşan bu pıhtı da felç veya başka kalıcı problemlere neden olabilir. Ayrıca oluşan bu pıhtı vücudun diğer organlarına da ulaşarak, o organa özgü komplikasyonlara da yol açabilir. Bu nedenle sivilcelerin, özellikle de belirttiğimiz bölgedekilerin sıkılmaması son derece önemlidir” ifadelerine yer veriyor.
İLTİHAPLI SİVİLCELERE DOKUNMAYIN
‘Tehlike üçgeni’ bölgesinin aşırı hassas olduğunun altını ısrarla çizen Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, bu üçgen yüzümüzde olduğu için ve buradaki damarların da birbiri ile bağlantısı olduğundan özellikle yüz bölgesindeki sivilcelerin asla sıkılmaması gerektiğini belirtiyor.
Kutlubay, “Vücudun diğer bölgelerinde de sivilcelerin sıkılması enfeksiyon oluşması gibi sorunlara yol açabileceğinden aslında hiçbir sivilcenin koparılmaması ve sıkılmaması gerekir. Bu durum özellikle ortasında iltihap görülen sivilceler için geçerlidir. Bu iltihap kana karışırsa ciddi sorunlar oluşabilir. Fakat siyah nokta dediğimiz komedonlar cilt bakımı, peeling gibi yöntemlerle temizlenebilir” şeklinde konuşuyor.
Genel hatlarıyla sivilceler konusunda dikkat edilmesi gerekenleri ise Zekayi Kutlubay şöyle sıralıyor:
- Sivilcede önemli olan doğru zamanda doğru tedavi uygulamaktır. Akılda tutulması gereken en önemli nokta, sivilce izlerini tedavi etmek sivilceyi tedavi etmekten daha zordur. Dolayısıyla özellikle iltihaplı sivilceler kesinlikle sıkılmamalıdır.
- En önemli konulardan biri sivilceyi sıkmak bir yana, hiç ellememektir. Ellerimiz tüm gün dış ortama açıktır ve kir, bolca bakteri ve yağ içerir. Ellerin yüze teması ile sivilceler şiddetlenebilir, büyüyebilir, enfekte olabilir. Böylelikle hem iz kalma olasılığı artar, hem tedavi güçleşir hem de ileride daha derin yerleşimli sivilce oluşumuna yatkınlık gelişir.
- Sivilcesi olan bireyler uygun, tahriş etmeyen bir yüz yıkama ürünü ile yüzünü temizlemelidir. Ayrıca hem yaz hem de kış aylarında güneş koruyucu kremlerin kullanılması ile de leke oluşum riski bir miktar azaltılabilir.
- Herkesin deri yapısı, sivilce yerleşimi ve şiddeti farklıdır. Bu nedenle hastalar tüm bu ürünleri mutlaka bir dermatoloji uzmanına danışmalı ve internet/sosyal ortam bazlı ürün satın almamalıdır.
Fotoğraflar: iStock, DHA