Sis neden olur? Sis oluşumu ve türleri

Sis, Sis, yatay görüşü 1000 m’ nin altına düşüren yere yakın hava tabakasında yayılmış küçük su damlacıkları veya kristallerden oluşan meteorolojik bir olaydır. 

Sis ulaşımı olumsuz yönde etkileyen yaygın bir meteorolojik olaydır ve yatay görüş mesafesini ve eğer kalınlığı fazla ise dikey görüş mesafesini engelleyen bir hadisedir. Bu nedenle sis insan yaşamını doğrudan etkiler.

Oluşum şekillerine göre sis, 2 ana grupta toplanabilir;

1- Hava Kütlesi Sisleri (Soğuma Sisleri):

a- Adveksiyon Sisleri
b- Radyasyon Sisleri
c -Adveksiyon -Radyasyon Sisleri
d- Yamaç sisleri

2-Cephe Sisleri:

a- Sıcak Cephe önü sisleri
b- Soğuk cephe gerisi sisleri
c -Cephe hattı sisleri

Görüş mesafesine göre sis, 3 başlığa ayrılabilir;

1. Hafif Sis: (Görüş mesafesi 1,6 km.'nin altında)
2. Yoğun Sis: (Görüş mesafesi 1 km.’nin altında)
3. Aşırı Yoğun Sis: (Görüş mesafesi 400 m’ nin altında)

Oluştuğu sıcaklığa göre sis, 3 başlığa ayrılabilir;

1- Sıcak Sis : 0°C’ nin üzerinde
2- Soğuk Sis: -30°C ve 0°C arasında
3- Buz Sisi : -30°C’den daha soğuk

SİSİN ETKİLERİ NELERDİR?

Tarım ve ulaşım, özellikle yatay ve düşey görüş mesafesinin çok önemli olduğu havacılık, basta olmak üzere birçok insan faaliyeti, çevre ve insan sağlığı, sisten önemli ölçüde etkilenir. Her yıl; karayolu, havayolu ve denizyolu taşımacılığında sis nedeniyle pek çok can ve mal kaybı olmakta ve ulaşımda meydana gelen gecikmelerden dolayı birçok maddi kayıplar oluşmaktadır. Bu nedenlerle, gerek ekonomik yatırımlarda ulaşım açısından, gerekse şehirleşmede insan aktivitesi bakımından, bir bölgenin sis analizinin  yapılması gereklidir.

Son yıllarda akaryakıt fiyatlarında görülen aşırı artış yüzünden uçuş planlamaları son derece önem kazanmıştır. Birçok havayolu şirketi bu planlamayı eldeki mevcut işletmeyle ilgili diğer bilgilerle birlikte, en son meteorolojik bilgileri de kullanmak suretiyle çözmektedirler .

Diğer yandan meteorolojik bilgi ve verilerden yararlanarak havacılık açısından uçuş planının hazırlanması da, emniyetli konforlu ve rahat bir yolculuk için gerekli bir işlemdir. Bu şartlar göz önüne alınarak yapılan hava alanlarında uçuşlar daha güvenli ve konforludur.

Bu nedenle, meteorolojik parametrelerin gözlemlenmesi amacıyla uluslararası sivil havacılık teşkilatının kriterlerine göre, her hava alanında ulusal veya uluslar arası meteorolojik bilgi taleplerini karşılayabilecek en az bir meteoroloji ofisinin bulunması zorunludur.

Genel olarak sis, belirli bir yüzeyin üzerini kaplayan stratüs (st) bulutu veya yere inmiş stratüs bulutu olarak da tanımlanmaktadır .

Sisin oluştuğu alanlarda hava kirliliği fazla ise astımlı hastalar ve yaşlılar için sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır.