Şırnak nasıl başardı?

Şırnak hane başına nüfusun en yüksek olduğu il. Yani bir hanede yaşayan kişi sayısının en fazla olduğu şehir Türkiye’de. TÜİK’in 2020 verilerine göre her haneye 6.11 kişi düşüyor. Bu yoğunluk da pandemi mücadelesinde zorlaştırıcı bir faktör. Ancak Şırnak bununla başa çıkmayı başardı. Sağlık sisteminin başındaki İl Sağlık Müdürü Dr. İsmail Başıbüyük ile bu başarının sırrını konuştuk. Ekip çalışmasının, kurumlar arası diyalog ve eşgüdümün, ayrıca vatandaşların duyarlılığının gelinen durumdaki payını vurgulayıp şunları söyledi:

KURDUĞUMUZ SİSTEMİN MEYVESİNİ TOPLUYORUZ

“Aslında başta kurduğumuz sistemin meyvesini topluyoruz. En baştan itibaren kurumlar arası diyalog iyiydi. Sağlık Müdürlüğümüz ve hastane personelimiz, herkes taşın altına elini koydu. Vatandaşa doğrudan ulaşmayı başardık. Sorunu sadece bir halk sağlığı problemi gibi görüp halk sağlık başkanlığı üzerinden yürütmedik. Kamu hastaneler birimimizden, personel destek ünitemize ve acil sağlık hizmetlerimize kadar çok net çizgilerle belirlenmiş etkin bir iş bölümü vardı. Emniyet, jandarma ve belediye de işin içindeydi. Hep birlikte müthiş bir sinerji oluşturabildik.”

Başıbüyük, pandeminin başından itibaren alınan önlemleri ise şöyle sıraladı: 

HABUR KONTROLÜ: Pandeminin başından itibaren Habur Sınır Kapısı’na hastane kurduk. 13 tane çadır, 2 tane de kırmızı büyük çadır... Yani 15 kişiyi aynı anda takip edebileceğiniz çadırlar. Mesela Irak’tan şoför geliyor. Ona orada normal hastanede acil poliklinik hizmeti verir gibi hizmet veriyoruz. Orada doktorumuz var hemşiremiz var.

28 GÜN KARANTİNA: Askeri birliklerin içerisinde karantina alanları oluşturduk. Türkiye’de her yerde 14 gün karantina uygulanırken biz 28 gün karantina uyguladık.

ETKİN YURT KULLANIMI: Türkiye’de karantina için en fazla yurt kullanan il biziz. Şırnak 537 bin nüfusa sahip, 13 yurdu aynı anda aktif ettik. Aynı anda 1500 kişinin; toplamda 15 bin kişinin takibini gerçekleştirdik. Her yurda bir başhekim verdik, başhekimlerin kontrolünde olan sorumlu doktorlar verdik.

İLK MASKE KURALI: Türkiye’de bizden daha önce reaksiyon gösterip de maske yasağını koyan bir il de olmadı. Maske kuralını önce askeri birliklere koyduk. Sonra şehir içinde uygulamaya başladık. Başka bir vilayette maske kuralı yokken burada vardı.

MOBİL EKİPLER: Yine örnek bir uygulama olmak üzere filyasyon ekiplerine ek olmak üzere mobil tarama ekipleri kurduk. Bir apartmanda pozitif bir vaka mı çıktı, dairesel olarak apartmanın kendisinden başlayıp alt kat, üst kat şeklinde devam edip ardından yan daireler, yan apartmanlar şeklinde dairesel bin metrekarelik alanı içine alacak şekilde semptom uygulaması yaptık.

BİLGİLENDİRME: Yine ilk kez çevre sağlığı teknikerlerinden ekipler kurduk. Özellikle esnafın yoğun olduğu caddeleri bu ekipler dolaştı. Vali Bey esnaf esnaf gezdi. ‘Lütfen sosyal mesafeye uyun, lütfen maske kullanın, lütfen dezenfekte kurallarına uyun’ diye. İnsanları denetimle korkutmak yerine bilgilendirirsek daha çok fayda göreceğimizi düşündüğümüzden böyle bir yola başvurduk ve gerçekten bilimsel olarak da sonucunu aldık.”

İŞTE O KAHRAMANLAR

Henüz açılışı yapılmayan 75 yataklı Kadın Doğum Hastanesi, salgının başında hemen pandemi hastanesine çevrilmiş. Yoğun bakım ünitesi hazırlanıp tecrübeli personellerle takviye edilmiş. Kuşkusuz Şırnak’ın başarısındaki en büyük imza, virüse karşı amansız bir mücadele veren bu hastanenin kahraman doktorları ve sağlık çalışanlarına ait.

‘VATANDAŞIN PAYI BÜYÜK’

İl Sağlık Müdürü Dr. İsmail Başıbüyük, Şırnak’ta pandeminin kontrol altında tutulmasında halkın payının büyük olduğuna inanıyor: “Vatandaşlarımız tarafından hep hoşgörüyle karşılandık çünkü verilen emeğin farkındaydılar. Sıkıntının da farkındaydılar. Yani biz vatandaşı, esnafı dolaştığımızda uyarılar dikkate alındı, uygulandı. Her düğünü izne tabi tuttuk. Buna riayet edildi. Bu bölgede aşiretler var. Önde gelenler kimler ise, onları tek tek aradık. Onlardan da çok destek aldık.”