Sinema "duayenini" kaybetti

Sinema dünyası bir duayenini kaybetti. Ä°ki Oscar ödüllü yönetmen ve yazar Elia Kazan 94 yaşında hayata veda etti. Kazan'ın avukatı Floria Lasky, ünlü yönetmen ve yazarın Manhattan'daki evinde öldüğünü belirtti. Yazarlık kariyeri boyunca Tennesse Williams'ın "Kızgın Damdaki Kedi" ile "Ä°htiras Tramvayı" ve Arthur Miller'ın "Satıcının Ölümü" adlı eserlerinin uyarlamalarıyla 5 kez Pulitzer Ödülü kazanmış olan Kazan'ın, Roof and J.B adlı piyesi ayrıcaTony Ödülü'ne deÄŸer görüldü. Kazan, Hollywood'daki yönetmenlik kariyeri boyunca ''Gentleman's Agreement'' ve ''On the Waterfront'' adlı filmleriyle 2 kez Oscar ödülü kazandı.  50'li yaÅŸlarında tekrar yazarlığa dönen ve 6 roman yazan Kazan'ın eserleri birkaç kez en çok satan romanlar listesine girmeyi baÅŸardı.  TÃœRKÄ°YE'DE DOÄžDUTürkiye'de yaÅŸayan Rum kökenli anne babanın oÄŸlu olarak Ä°stanbul'da dünyaya gelen Elia KazancıoÄŸlu, 4 yaşındayken ailesiyle birlikte ABD'ye göç etti.   William College üniversitesinden onur listesine girerek mezun olan Kazan, tiyatro oyuncusu olmak isteÄŸiyle 1930 yılında Yale School of Drama'ya yazıldı. Ä°ki yıl sonra Lee Strasberg'in Group Theatre topluluÄŸuna katıldı.  1934'te Komünist Parti'ye giren Kazan, tiyatro müdürünü görevden almak isteyen partinin müdür Strasberg'e karşı baÅŸlattığı entrikalara katılmayınca 1936'da partiden atıldı.  Kazan, daha fazla insana ulaÅŸmak için sinemaya yöneldi. Anatole Litvak'ın yönetimi altında çekilen ''City Of Conguest'' filminde oyuncu olarak rol aldı. Çok sayıda belgesel çekti ve Broadway'de çalıştı.  Kazan, 1945 yılında ilk uzun metrajlı filmi ''A Tree Grows in Brooklyn''i çevirdi. Ä°ki yıl sonra çevirdiÄŸi ''Gentleman's Agreement''üç Oscar'la ödüllendirildi.   Kazan, 1947 yılında Cheryl Crawford ile birlikte Actors Studio adlı kendi aktörlük okulunu kurdu. Ä°lk öğrencisi Marlon Brando'nun ünekavuÅŸmasını saÄŸladı. Kazan 1952'de, geçmiÅŸinde komünizme bulaÅŸtığı için ''Amerika'ya Karşı Çalışmaları AraÅŸtırma Komisyonu'' önünde ifadevermeye çaÄŸrıldı ve dönemin birçok sinema çalışanını ihbar etti.  1954 yaptığı ''On The Waterfront'' filmi birçok eleÅŸtirmen tarafından Kazan'ın kiÅŸisel baÅŸarısızlığıyla hesaplaÅŸması olarak yorumlandı ve film tam 8 dalda Oscar aldı.  James Dean de Kazan'ın öğrencileri arasındaydı. James Dean, Kazan'ın 1955 yapımı ''East Of Eden'' adlı filminde oynayarak bir kültfigürü olmak payesine eriÅŸti.  Ailesinin kökeni Kayseri'ye dayanan Kazan, Türkiye'yi birkaç ziyaret etti.  7. Uluslararası Ä°stanbul Sinema Günleri'nin Altın Lale Uluslararası Film Yarışması'nda seçici kurul baÅŸkanlığı yaptı. Zülfü Livaneli'nin Sis filminde küçük bir rol aldı (1989).   1999 yılının baÅŸlarında sinema akademisi liderlerinin, Kazan'a tümyaÅŸamı boyunca elde ettiÄŸi baÅŸarılardan dolayı özel bir Oscar Ödülü verileceÄŸini ilan etmelerinin ardından düzenlenen ödül töreninde ünlü film yönetmeni ve yazara ödülü, yönetmen Martin Scorsese ve film yıldızı Robert De Niro tarafından sunulmuÅŸtu.  Hayatı boyunca 3 kez evlenen ve ilk eÅŸi Molly Day Thatcher'dan Judy, Chris, Nick ve Katharine adlı 4 çocuÄŸu olan Kazan, eÅŸinin ölümü üzerine Barbara Loden ile evlendi. Bu evlilikten de Leo ve Marco adlı iki erkek çocuk sahibi olan Kazan, 1967'de eÅŸinin vefatının ardından 1982'de Frances Rudge ile evlendi.   Â